Fonogesty a inne sposoby komunikowania się osób z uszkodzeniami słuchu w percepcji uczestników internetowego kursu Metody Fonogestów

Renata Kołodziejczyk; Weronika Szwanc

doi:10.18290/rped25173.6

Data publikacji : 2025-09-26

Tom 17 Nr 3 (2025)

Fonogesty a inne sposoby komunikowania się osób z uszkodzeniami słuchu w percepcji uczestników internetowego kursu Metody Fonogestów

Renata Kołodziejczyk

https://orcid.org/0000-0001-7770-3220

Weronika Szwanc

https://orcid.org/0009-0001-6826-2862

DOI: https://doi.org/10.18290/rped25173.6

Abstrakt

Celem badań było poznanie poziomu wiedzy i opinii uczestników kursu Metody Fonogestów na temat komunikacji osób z uszkodzeniem słuchu, a przede wszystkim samej Metody Fonogestów (adaptacji Cued Speech). Badania przeprowadzono metodą sondażową z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza ankiety online, który wypełniło 164 kursantów. Analiza wyników wskazała, że większość respondentów ma podstawową wiedzę teoretyczną na temat fonogestów, choć często postrzegają je przez pryzmat stereotypów związanych z językiem migowym. Zdecydowana większość uczestników kursu ma pozytywne nastawienie do omawianej metody, dostrzegając jej potencjał w zakresie wspierania komunikacji, nauki języka mówionego oraz odczytywania mowy z ust. Respondenci podkreślają potrzebę szerszego włączenia Metody Fonogestów do procesu kształcenia nauczycieli, logopedów i pedagogów specjalnych. Autorzy rekomendują przeprowadzenie badań porównawczych po zakończeniu kursu, w celu oceny skuteczności nauczania fonogestów oraz ewentualnych zmian w postrzeganiu metod komunikacji stosowanych przez osoby niesłyszące lub słabosłyszące.

Słowa kluczowe:

fonogesty, Cued Speech, uszkodzenia słuchu, komunikacja alternatywna, edukacja specjalna, logopedia, edukacja włączająca, osoba głucha, osoba niesłysząca

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

About cued speech. (2025). Deafchoicesuk.com. https://www.deafchoicesuk.com/about-cued-speech uus

Borowicz, A. (2004). Umiejętności komunikowania się słyszących matek z niesłyszącymi dziećmi. W: C. Kosakowski i A. Krause (red.), Rehabilitacja, opieka i edukacja specjalna w perspektywie zmiany (s. 336–342). Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Borowicz, A. (2016). Metoda Cued Speech i jej adaptacje do różnych języków świata. W: E. Domagała--Zyśk, A. Borowicz i R. Kołodziejczyk (red.), Język i wychowanie. Księga jubileuszowa z okazji 45-lecia pracy naukowej profesor Kazimiery Krakowiak (s. 465–482). Lublin: Wydawnictwo KUL.

Domagała-Zyśk, E. (2009). Metoda fonogestów w Stanach Zjednoczonych i w Polsce. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Domagała-Zyśk, E., Becucci, S., De Bock, S., Borowicz, A., Ceccarelli, C., De Corte, I., Ebouaney, A., Dolza, E., Kołodziejczyk, R., Loi, G., Ochmann, A., Ochmann, W., i Krakowiak, K. (2021). Fonogesty – metoda i jej zastosowanie. Bruksela: Cued Speech Europa.

Kołodziejczyk, R. (2016). Z trzydziestoletnich doświadczeń stosowania metody fonogestów w Polsce. W: E. Domagała-Zyśk, A. Borowicz i R. Kołodziejczyk (red.), Język i wychowanie. Księga jubileuszowa z okazji 45-lecia pracy naukowej profesor Kazimiery Krakowiak (s. 483–510). Lublin: Wydawnictwo KUL.

Krakowiak, K. (1995). Fonogesty jako narzędzie formowania języka dzieci z uszkodzonym słuchem. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Krakowiak, K. (1998). W sprawie kształcenia języka dzieci i młodzieży z uszkodzonym słuchem. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Krakowiak, K. (2006). Jeszcze o korzyściach z używania fonogestów. W: Studia i szkice o wychowaniu dzieci z uszkodzeniami słuchu (229–238). Lublin: Wydawnictwo KUL.

Krakowiak, K. (2011). Głuchoniemi czy wielojęzyczni? Problemy osób z uszkodzonym słuchem w przyswajaniu języka. Neofilolog, (36), 81–98. https://doi.org/10.14746/n.2011.36.7

Krakowiak, K. (2012). Dar języka. Podręcznik metodyki wychowania dzieci i młodzieży z uszkodzeniami narządu słuchu. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Krakowiak, K. (2013). Wizualizacja mówienia i wielozmysłowe wspomaganie słuchania z zastosowaniem fonogestów. Nowa Audiofonologia, 2(1), 11–15. https://doi.org/10.17431/889202 /

Krakowiak, K. (2015). Wizualizacja mówienia i wychowanie językowe z zastosowaniem fonogestów. W: E. Muzyka-Furtak (red.), Surdologopedia. Teoria i praktyka (s. 284–297). Gdańsk: Harmonia Universalis.

Krakowiak, K. (2022). Przyswajanie języka fonicznego przez dzieci z uszkodzeniami słuchu w toku interakcji komunikacyjnych wspomaganych fonogestami. Logopedia, 51(2), 21–44.

Krakowiak, K., i Leszka, J. (2000). Efekty wykorzystywania fonogestów w procesie formowania języka dzieci niesłyszących. Audiofonologia, 17, 21–40.

Leszka, J. (2000). Kompetencja językowa dzieci niesłyszących kształconych z zastosowaniem różnych metod (studium porównawcze). Audiofonologia, 16, 69–100.

Académie Internationale Soutenant les Adaptations du «Cued». (2025). Cued languages. Academieinternationale.org. https://www.academieinternationale.org/list-of-cued-languages

Ochmann, W. (2021a). Kazimiera Krakowiak – History of cued speech in Poland [Wywiad z Kazimierą Krakowiak]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=aLHfdYS7p9A

Ochmann, W. (2021b). Polish association of cued speech method [Wywiad z Aleksandrą Borowicz]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=PXEHOnqLnvw

Ochmann, W. (2021c). Cued speech in teaching foreign languages [Wywiad z Ewą Domagałą-Zyśk i Anną Podlewską]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=MNtkNnfrzOw

Ochmann, W. (2021d). The use of cued speech in inclusion [Wywiad z Renatą Kołodziejczyk]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=EEzScB61z4I

Pearson, R. (2002.12.21). R. Orin Cornett Dies. The Washington Post. https://www.washingtonpost.com/archive/local/2002/12/22/r-orin-cornett-dies/1de86c5b-1ac6-4b5d-8942-4e6c3ded8a3a/

National Cued Speech Association. (2025). Professional development. Cuedspeech.org. https://cuedspeech.org/learn/professional-development/

Wprowadzenie do Metody Fonogestów – Mówienie. (2023). Fonogesty.eu. http://fonogesty.eu/courses/.../wprowadzenie-do-metody-fonogestow-mowienie/