Poczucie sensu życia i wartości młodzieży. Konteksty psychopedagogiczne

Danuta Opozda

doi:10.18290/rped24164.6

Published : 2025-01-28

Vol. 16 No. 4 (2024)

The Sense of Meaning and Value of Life in Young People. Psychopedagogical Aspects

Danuta Opozda

https://orcid.org/0000-0002-4715-9241

DOI: https://doi.org/10.18290/rped24164.6

Abstract

The article addresses the issue of young people’s sense of meaning in life, discussing how meaning of life is understood – its structure, function and subjective character. Some issues related to the value system and valuation processes are presented, considering attention the philosophical background of such topics. The article touches on developmental and educational aspects of shaping the sense of meaning in young people’s lives. Examples of research results related to the values declared by young people as important in determining the meaning of their own lives are given.

Keywords:

youth, meaning of life, sense of meaning, system of values, development

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Brzozowski, P. (1996). Skala Wartości (SW). Polska adaptacja Value Survey M. Rokeacha. Podręcznik. Warszawa: b.w.

Chmielewski, A., Dudzikowa, M., i Grobler, A. (red.) (2012). Interdyscyplinarnie o interdyscyplinarności. Między ideą a praktyką. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Dąbrowski, K. (1996). W poszukiwaniu zdrowia psychicznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Diener, E., Lucas, R. E., i Oishi, S. (2002). Subjektive Well-being: The Science of Happiness and Life Satisfaction. W: C. R. Snyder, i S. J. Lopez (red.), Handbook of Positive Psychology (s. 63–73). Oxford: Oxford University Press.

Frankl, V. E. (1978). Nieuświadomiony Bóg (Tłum. Bohdan Chwedeńczuk). Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.

Frankl, V. E. (1998). Homo patiens (Tłum. R. Czernecki, Z. Jaroszewski). Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.

Gurycka, A. (1991). Światopogląd młodzieży. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.

Hall, C. S., i Lindzey, G. (2002). Teorie osobowości (Tłum. J. Kowalczewska, J. Radzicki). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Hermans, H. J. M. (1994). The Personal Meaning of Values in a Rapidly Changing Society. The Journal of Social Psychology, 134(5), 569–579. https://doi.org/10.1080/00224545.1994.9922987

Jasińska-Kania, A. (2008). Wartości i normy moralne a procesy przemian w Polsce i w Europie. W: J. Mariański, i L. Smyczek (red.), Wartości, postawy i więzi moralne w zmieniającym się społeczeństwie (s. 15–35). Kraków: Wydawnictwo WAM–Polskie Towarzystwo Socjologiczne.

Maryniarczyk, A. (2006). Antropologiczne źródła pedagogiki rodziny w ujęciu Księdza Józefa Wilka. W: B. Kiereś, M. Nowak, i D. Opozda (red.), Wybrane zagadnienia teorii i praktyki pedagogiki rodziny. Pamięci Księdza Profesora Józefa Wilka SDB (1937-2003) (s. 65–79). Lublin: Katedra Pedagogiki Rodziny KUL.

Mariański, J. (1995). Młodzież między tradycją i ponowoczesnością. Lublin: RW KUL.

Mariański, J. (2001). Kryzys moralny czy transformacja wartości? Studium socjologiczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Mariański, J. (2023). Religijność młodzieży polskiej w procesie przemian w XXI wieku (analizy socjologiczne). Lublin: Akademia Nauk Społecznych i Medycznych w Lublinie.

Obuchowska, I. (2001). Adolescencja. W: B. Harwas-Napierała, i J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka. T. 2: Charakterystyka okresów życia człowieka. (s. 163–202). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Obuchowski, K. (1983). Psychologia dążeń ludzkich. Warszawa: PWN.

Obuchowski, K. (1989). W poszukiwaniu właściwości człowieka. Warszawa: Książka i Wiedza.

Obuchowski, K. (2001). Człowiek, dążenia, sens. Myśli wybrane. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.

Oleszkowicz, A., i Senejko, A. (2012). Dorastanie. W: J. Trempała (red.), Psychologia rozwoju człowieka (s. 259–287). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Oleś, P. K. (1995). Kryzys „połowy życia” u mężczyzn. Psychologiczne badania empiryczne. Lublin: RW KUL.

Oleś, P. K. (2005). Wprowadzenie do psychologii osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Opozda, D. (2012). Studium pedagogiczne wiedzy rodziców i jej korelatów. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Pilecka, B. (red.) (1986). Osobowościowe i środowiskowe korelaty poczucia sensu życia. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Płużek, Z. (1997). Samobójstwo jako wyraz autodestrukcji. W: P. Oleś (red.). Wybrane zagadnienia z psychologii osobowości (s. 11–39). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Podstawka, K. (2017). Młodzież szkolna wobec wartości moralnych. T. 1: Wartości moralne w stylach życia młodzieży. Lublin: Wydawnictwo Polihymnia.

Popielski, K. (red.) (1987a). Człowiek – pytanie otwarte. Studia z logoteorii i logoterapii. Lublin: RW KUL.

Popielski, K. (1987b). „Sens” i „wartość” życia jako kategorie antropologiczno-psychologiczne. W: K. Popielski (red.), Człowiek – pytanie otwarte. Studia z logoteorii i logoterapii (s. 107–141). Lublin: RW KUL.

Popielski, K. (1993). Noetyczny wymiar osobowości. Psychologiczna analiza poczucia sensu życia. Lublin: RW KUL.

Przecławska, A., i Rowicki, L. (1997). Młodzi Polacy u progu nadchodzącego wieku. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak.

Reker, G. T. (2000). Theoretical Perspective Dimensions, and Measurement of Existential Meaning. W: G. T. Reker, i K. Chamberlain (red.), Exploring Existential Meaning (s. 39–55). Thousand Oaks, CA: Sage.

Raport Rzecznika Praw Dziecka. (2021). Ogólnopolskie badanie jakości życia dzieci i młodzieży w Polsce. https://brpd.gov.pl/wp-content/uploads/2021/08/Raport-Rzecznika-Praw-Dziecka-Og%C3%B3lnopolskie-badanie-jako%C5%9Bci-%C5%BCycia-dzieci-i-m%C5%82odzie%C5%BCy-w-Polsce-PDF.pdf.

Rokeach, M. (1973). The Nature of Human Values. New York: The Free Press.

Skrzypińska, K. (2002). Pogląd na świat a poczucie sensu i zadowolenia z życia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Stróżewski, W. (2005). Istnienie i sens. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Szymczak, W., i Adamczyk, T. (2022). Młodzież w kontekstach współczesnych. Rodzina. Czas. Szkoła. Kościół i katecheza. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Świda-Zięba, H. (1995). Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych. Warszawa: Instytut Stosowanych Nauk Społecznych UW.

Tarnowski, J. (2003). Pedagogika egzystencjalna. W: Z. Kwieciński, i B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki (t. 1, s. 248–261). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wojcieszke, B. (2002). Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Wojtyła, K. (1982). Miłość i odpowiedzialność. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.