Kompetencje dzieci przedszkolnych w trakcie rozmowy o rozmowie. Rozwiązywanie nieporozumień komunikacyjnych

Kinga Kuszak

doi:10.18290/rped24162.9

Data publikacji : 2024-07-01

Tom 16 Nr 2 (2024)

Kompetencje dzieci przedszkolnych w trakcie rozmowy o rozmowie. Rozwiązywanie nieporozumień komunikacyjnych

Kinga Kuszak

https://orcid.org/0000-0002-2430-7803

DOI: https://doi.org/10.18290/rped24162.9

Abstrakt

W artykule podjęto zagadnienie udziału dziecka w rozmowie z dorosłym i jego umiejętności rozwiązywania niepowodzeń komunikacyjnych. Autorka charakteryzuje rozmowę i wskazuje na kompetencje komunikacyjne i metakomunikacyjne dzieci przedszkolnych odwołując się do wybranych badań. Następnie prezentuje założenia badań własnych. Materiał badawczy został zgromadzony podczas indywidualnych rozmów z dziećmi prowadzonych od 2019 roku. W artykule przedstawiono fragment materiału badawczego. Na podstawie analizy badań wyłoniono i opisano cztery kategorie unikania i rozwiązywania niepowodzeń przez dzieci w wieku 3-6 lat.

Słowa kluczowe:

dziecko przedszkolne, dziecko w rozmowie z dorosłym, kompetencje metakomunikacyjne dzieci, unikanie nieporozumień komunikacyjnych przez dzieci, zapobieganie nieporozumieniom komunikacyjnym przez dzieci

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Baylon, Ch., Mignot, X. (2008). Komunikacja. Tłum. M. Sowa. Kraków: Flair.

Białecka-Pikul, M. (2012). Narodziny i rozwój refleksji nad myśleniem. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Boniecka, B. (1985). Illokucyjne akty mowy a typy wypowiedzi dziecięcych. Anales Universitates Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia, 3(4), 79-81.

Boniecka, B. (2003). Temat a miejsce rozmowy mówione. W: M. Kita, J. Grzenia (red.), Porozmawiajmy o rozmowie. Lingwistyczne aspekty dialogu (s. 91-112). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Boniecka, B. (2010). Dziecięce wyobrażenie świata. Zbiór studiów. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Boniecka, B. (2013). Strukturowanie potoczności w komunikacji werbalnej. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Borowiec, H. (2014). Dziecięce rozumienie świata (studium lingwistyczne). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Chen, Ch., Jianfen, W., Yunpeng, W., Xiaoyun, S., Hui, L. (2022). Developing Metacognition of 5- to 6-Year-Old Children: Evaluating the Effect of a Circling Curriculum Based on Anji Play. International Journal of Einveromental Research and Public Health, 19(18), 11803. https://doi.org/10.3390/ijerph191811803

Dunin-Wąsowicz, M. (1992). Porozmawiajmy. Wychowanie w Przedszkolu, 8, 742-746.

Colombero, J. (2005). Od słów do dialogu. Tysiąc sposobów mówienia i słuchania. Tłum. L. Rodziewicz. Kraków: Wydawnictwo OO Franciszkanów Bratni Zew.

Franke, U. (2014). Leksykon logopedyczny. Podręcznik. Tłum. M. L. Kalinowski. Gdańsk: Harmonia Universitas.

Guz, S. (1985). Kształtowanie zdolności dzieci do zachowań prospołecznych. Wychowanie w Przedszkolu, 10, 539-548

Kołodziejczyk, A. (2005). Uwarunkowania dziecięcej oceny fikcyjności przekazu telewizyjnego: rola wiedzy i kompetencji w rozumieniu stanów mentalnych. Psychologia rozwojowa, 10(3), 39-49.

Kuryło, E. (2003) Próba definicji ROZMOWY na podstawie użyć tekstowych współczesnych wyrazu rozmowa i jego wariantów stylistycznych. W: M. Kita, J. Grzenia (red.), Porozmawiajmy o rozmowie. Lingwistyczne aspekty dialogu (s. 16-34). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2003.

Kuszak, K. (2012). Wybrane aspekty uczestniczenia dziecka w procesie komunikacji (analiza w świetle założeń koncepcji pragmatyki komunikacji). Studia Edukacyjne, 19, 239-254.

Kuszak, K. (2014a). Kompetencje językowe małego dziecka – zarys problematyki. Studia Edukacyjne 33, 45-65. https://doi.org/10.14746/SE.2014.33.4

Kuszak, K. (2014b). Przejawy rozwoju świadomości językowej w okresie dzieciństwa i możliwości jej stymulowania. Cieszyński Almanach pedagogiczny, 3, 111-127.

Kuszak, K. (2013). Kompetencje dzieci w rozmowie z dorosłym i rówieśnikiem. Wychowanie w Przedszkolu, 1, 5-10.

Kvale, S. (2010). Prowadzenie wywiadów. Tłum. A. Dziuban. Warszawa: PWN: Warszawa 2010.

Ninio, A., Snow, C. (2007). Dzieci jako rozmówcy. W: B. Bokus, G. W. Shugar (red.), Psychologia języka dziecka (s. 310-334). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Piaget, J. (2010). Mowa i myślenie dziecka. Tłum. J. Kołudzka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Porayski-Pomsta, J. (2007). Potoczność w mowie dzieci. W: B. Boniecka, S. Grabias (red.), Potoczność a zachowania językowe Polaków (s. 155-164). Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Retter, H. (2005). Komunikacja codzienna w pedagogice. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Robson, S. (2010). Self-regulation and metacognition in young children’s self-initiated play and Reflective Dialogue. International Journal of Early Years Education, 18(3), 227-241. https://doi.org/10.1080/09669760.2010.521298

Słodownik-Rycaj, E. (1994). Świadomość procesu komunikowania się u dzieci sześcioletnich. Wychowanie w Przedszkolu, 6, 330-332.

Stępień, M. (2007). Wiedza o emocjach: badania nad strukturą i zmianami rozwojowymi. Psychologia rozwojowa, 12(1), 49-59.

Taras, B. (2003). Słowo do słowa, zrobi się rozmowa, czyli kilka spostrzeżeń na temat rozmowy. W: M. Kita, J. Grzenia (red.), Porozmawiajmy o rozmowie. Lingwistyczne aspekty dialogu (s. 35-45). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Termińska, K. (2014). Codzienna „przemoc” konwersacyjna. Język a Kultura, 24, 125-139.

Wilkoń, A. (2003). Gatunki mówione. W: M. Kita, J. Grzenia (red.), Porozmawiajmy o rozmowie. Lingwistyczne aspekty dialogu. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Wiśniewska-Kin, M. (2007). „Chcieć, pragnąć, myśleć, wiedzieć” – rozumienie pojęć przez dzieci. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.