Przymioty osoby ludzkiej w centrum procesu resocjalizacji – perspektywa osiągnięć wychowawczo-dydaktycznych

Krystyna Chałas

doi:10.18290/rped23152.5

Data publikacji : 2023-09-01

Tom 15 Nr 2 (2023)

Przymioty osoby ludzkiej w centrum procesu resocjalizacji – perspektywa osiągnięć wychowawczo-dydaktycznych

Krystyna Chałas

https://orcid.org/0000-0002-8303-5211

DOI: https://doi.org/10.18290/rped23152.5

Abstrakt

U podstaw analiz znajduje się teza: nie ma wychowania bez koncepcji człowieka, także nie ma resocjalizacji bez przyjęcia koncepcji człowieka. Przyjęcie koncepcji człowieka warunkuje cele, treści, metody, formy i rzutuje na efekty wychowawczo-dydaktyczne. Powstaje więc pytanie: jaką koncepcję człowieka przyjąć w perspektywie osiągania pełni człowieczeństwa. Powstaje pytanie: W czym wyraża się fenomen osoby? Marian Nowak, rozpatrując fenomen osoby, sens i znaczenie istnienia osobowego w świetle interpretacji R. Guaraliniego, stawia dwa zasadnicze pytania: co to jest osoba? Udziela na nie odpowiedzi: „Osoba jest istnieniem uformowanym na podstawach wewnętrzności, zdeterminowanym przez ducha i działającym w duchu”.

Drugie pytanie brzmi: Kto to jest osoba? Odpowiedź brzmi: „osoba to „ja” tzw. istnienie uformowane, wewnętrznie twórcze, jeśli jest w sobie i dysponuje sobą”.

W kontekście tematu przedstawionego opracowania na uwagę zasługują przymioty osoby: godność, rozumność, mądrość, wolność, odpowiedzialność, zdolność do miłości i transcendencji.

Umieszczanie ich w centrum procesu resocjalizacji implikuje uczynienie z nich zadań, treści, efektów tego procesu.

Poniżej dokonana zostanie skrótowa analiza przymiotów osoby w aspekcie powyżej wskazanych elementów procesu resocjalizacji.

Słowa kluczowe:

przymioty osoby ludzkiej, proces resocjalizacji, wychowanie

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adamski, F. (2005). Wprowadzenie. Personalizm – filozoficzny nurt myślenia o człowieku i wychowaniu. W: F. Adamski (red.), Wychowanie personalistyczne. Wybór tekstów (s. 9-21). Kraków: WAM.

Albińska, E. (2004). Odpowiedzialność. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. III (s. 773-781). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Baltes, P., Glück J., Kunzmann U. (2004). Mądrość. Jej struktura i funkcja w kierowaniu pomyślnym rozwojem w okresie całego życia (tł. M. Szuster). W: J. Czapliński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka. Warszawa: PWN.

Bartnik, Cz. S. (2003). Dogmatyka katolicka. T. II. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Chałas, K., Łobacz, M. (2020). Przymioty osoby ludzkiej. Edukacja aksjologiczna i wychowanie ku wartościom. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Chłodna-Błach I. (2016). Odpowiedzialność. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 670-672). Radom: Polwen.

Chudy W. (1996). Prawda człowieka i prawda o człowieku. W: K. Popielski (red.), Człowiek – Wartość – Sens. Studia z psychologii egzystencji: logoteoria i nooteoria, logo terapia i nooterapia (s. 129-148). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Dydzik, W. (1995). Jednostkowa i społeczna odpowiedzialność za los oraz sens życia każdego człowieka. W: T. Frąckowiak, J. Modrzejewski (red.), Socjalizacja a wartości (aktualne konteksty). Poznań: Eruditus.

Dziuba, A. F. (2014). Miłość. W: A. Zwoliński, J. Nagórny, K. Jeżyna, E. Sakowicz (red.), Wielka encyklopedia nauczania Jana Pawła II (s. 336-343). Radom: Polwen.

Filek, J. (2003). Filozofia odpowiedzialności XX wieku. Kraków: Znak.

Gudaniec, A. (2016). Miłość, W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 592-599). Radom: Polwen.

Herburt J. (2008). Mądrość. W: E. Ziemann (red.), Encyklopedia katolicka. T. 12 (kol. 309-310). Lublin: TN KUL.

Hessen, S. (1997). Podstawy pedagogiki. Warszawa: Żak.

Jan Paweł II. (1985). List do młodych całego świata „Parati Semper” Ojca Świętego Jana Pawła II z okazji Międzynarodowego Roku Młodzieży, 31 marca 1985. Rzym.

Jan Paweł II. (1980). W imię przyszłości kultury. Przemówienie Ojca Świętego w siedzibie UNESCO z VI 1980, W: Jan Paweł II. Nauczanie papieskie. T. III. (s. 728-729). Poznań–Warszawa: Pallotinum.

Kowalski, J. (2007). Odpowiedzialność moralna. W: A. Zwoliński, J. Nagórny, K. Jeżyna, E. Sakowicz (red.), Wielka Encyklopedia Nauczania Jana Pawła II (s. 383-386). Radom: Polwen.

Krąpiec, M. A. (2008). Wolność, W: M. A. Krąpiec (red.), Powszechna encyklopedia filozofii. T. 9. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu. www.ptta.pl/pef/pdf/w/wolnosc.pdf (dostęp: 20.12.2022).

Podsiad, A. i Więckowski Z. (oprac.), (1993). Mały słownik terminów i pojęć filozoficznych. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.

Maj, A. (2009). Miłość. W: K. Chałas, A. Maj, J. Mariański. Wychowanie ku wartościom religijnym. Elementy teorii i praktyki. T. IV. (s. 275-288). Lublin-Kielce: Wyd. Jedność.

Mariański, J. (2017). Godność ludzka – wartość ocalana? Studium socjopedagogiczne. Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.

Maryniarczyk, A. (1999). Czym jest ludzka wolność?. Pedagogia Christiana, 3, 5-18.

Matulka, Z. (1997). Wychowanie do wolności jako podstawowy problem pedagogiczny. W: M. Nowak, T. Kukołowicz (red.), Pedagogika ogólna. Podstawowe problemy aksjologiczne (s. 243-250). Lublin: Wydawnictwo KUL.

Najder-Stefaniak, K. (2016). Twórczość. W: K. Chałas, A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 1183-1188). Radom: Polwen.

Mazurek, F. J. (2001). Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Nowak, M. (2019). Pedagogika personalistyczna. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. T. 1 (s. 232-247). Warszawa: PWN.

Nowak, M. (2000). Podstawy pedagogiki otwartej. Ujęcie dynamiczne w inspiracji chrześcijańskiej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Okoń, W. (2007). Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Olszówka, J. Roztropność i jej rola w życiu religijno-moralnym. www.katolik.pl/roztropnosc-i-jej-rola-wzyciu-moralnym,687,416,cz.html (dostęp: 20.05.12).

Podrez, E. (1993). Godność człowieka. W: W. Piwowarski (red.), Słownik katolickiej nauki społecznej (s. 54-55). Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.

Pomykało, W. (1998). Mądrość. W: W. Szewczuk (red.), Encyklopedia psychologii. Warszawa: Fundacja Innowacja.

Dunaj, B. (red.) (1996). Słownik współczesnego języka polskiego. Warszawa: Wilga.

Sroczyński, P. (2019). Transcendencja osoby ludzkiej w refleksji filozoficznej kardynała Karola Wojtyły. Polonia Sacra, 23(1), 87-101.

Szostek, A. (1998). Wokół godności, prawdy i miłości. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Tchorzewski, A. M. (2008). Wstęp do teorii wychowania. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum.

Wojtyła, K. (2019). Miłość i odpowiedzialność. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Wojtyła, K. (2011). Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Wołoszyn, W. (1998). Istota odpowiedzialności, W: A. M. Tchorzewski (red.). Odpowiedzialność jako wartość i problem edukacyjny (s. 11-18). Bydgoszcz: Wers.