Abstrakt

Mając na uwadze podjęty temat autorka próbuje odpowiedzieć na następujące pytania: 1) Jak ks. L. Giussani rozumiał i definiował fenomen samego wychowania?; 2) Co w jego przesłaniu wychowawczym było wartością lub dobrem, które w najwyższej mierze czyniło i czyni zadość wymogom człowieka i staje się przedmiotem ludzkich dążeń jako doskonały wzór wychowana?; 3) Jaki jest ideał doskonałości, za którym ks. L. Giussani podążał, i co określał jako model wychowawczy pozwalający wskazać dyspozycje, jakie pedagodzy powinni rozwijać u uczniów?; 4) Co według ks. L. Giussaniego pełniło i dalej pełni funkcję wymogu, który wyznacza drogę w wychowaniu młodego człowieka w rodzinie?; Wreszcie ukonkretniając całe zagadnienie publikacja niesie odpowiedź na pytanie 5) Jakiego człowieka chciał wychować ks. L. Giussani i co było dla niego najistotniejsze w tym względzie?

Artykuł dokumentuje, że włoski myśliciel dzieląc się doświadczeniem swojej wiary przekazanej mu przez matkę i swoich wychowawców, mając odwagę bycia wolnym i odpowiedzialnym, ze skarbca ludzkiej mądrości wydobywał rzeczy „stare i nowe”. Nie było też dla niego najistotniejsze czego młodzi potrafią dokonać, ale kim są, jakie są ich predyspozycje i możliwości i kim potrafią być w przyszłości. Nie dziwi zatem, że w ideał omawianego wychowania wpisane jest wychowanie człowieka autentycznie religijnego i wierzącego, który niczego nie cenzuruje i nie zapomina, a swoją moc i siłę czerpie z Boga, który jest „wszystkim we wszystkim”, co Giussani nazywa „formułą wieczności” i Chrystusa, „który jest wszystkim we wszystkich”, co z kolei stanowi „formułę egzystencji i historii”.

Jest to człowiek, który zgodnie z zaleceniem pawłowym „wszystko bada, a zachowuje jedynie to, co szlachetne” (por. 1 Tes 5,21). Mając zaś pozytywne podejście do rzeczywistości nieustannie poszukuje prawdy, co otwiera go na dialog ekumeniczny oraz przyjazne i trwałe objęcie tego, kto jest inny. W ideał wychowawczy Giussani wpisuje uważność, odwagę, wolność i odpowiedzialność wychowanka. Co więcej w ideał tego wychowania wpisane jest właściwe człowiekowi używanie rozumu, umiejętność czytania znaczenia znaków, a zarazem krytyczność, kreatywność i bezinteresowność. Wychowywany zgodnie z tym ideałem człowiek stara się słuchać innych, jest wrażliwy na piękno i prawdę, potrafi trwać na modlitwie, docenia wartość ciszy i milczeniu, jest przyzwyczajany do permanentnej pracy nad sobą polegającej na porównywaniu i osądzaniu wszystkiego z „doświadczeniem podstawowym” w jakie wyposażyła go matka natura.