Rodzina jako środowisko wspierające dobrostan edukacyjny dziecka

Paulina Forma

doi:10.18290/rped25174.3

Published : 2025-12-17

Vol. 17 No. 4 (2025)

Family – The Environment Supporting Educational Well-Being of the Child

Paulina Forma

https://orcid.org/0000-0001-5634-9250

DOI: https://doi.org/10.18290/rped25174.3

Abstract

The family is the a space of interpersonal relations, educational environment. In it, the grows up, and channels the socio-pedagogical influences of parents. By carrying out tasks within the functions assigned to the family, parents create the well-being of children, also caring for their educational well-being. The aim of the article is to present various forms of support for the educational well-being of the child, including the synergistic space of interactions in all spheres of the child’s personality: physical, psycho-emotional, spiritual, cognitive-intellectual and socio-cultural. The background of the considerations is the integral concept of education by Helena Radlińska, according to which the importance of the family in the process of the child’s development and upbringing is related to integral upbringing and parents’ concern for the synergistic impact of many educational environments in which the child lives, i.e. school, local environment, mass media.

Keywords:

family, educational environment, educational well-being of the child

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Forma, P. (2013). Antynomia postaw rodzicielskich wobec niepełnosprawnego dziecka – diagnoza i wskazania pedagogiczne. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 3(4), 359–365.

Izdebska, J. (2007). Dziecko w świecie mediów elektronicznych. Teoria, badania, edukacja medialna. Białystok: Wydawnictwo Trans Humana.

Izdebska, J. (2015). Dziecko – dzieciństwo – rodzina - wychowanie rodzinne. Kategorie pedagogiki rodziny w perspektywie pedagogiki personalistycznej. Białystok: Niepaństwowa Wyższa Szkoła Pedagogiczne.

Izdebska, J. (2016). Rodzina. W: K. Chałas i A. Maj (red.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej (s. 957–965). Radom: Polwen.

Jędrzejko, M. (2010). Rodzina w „wektorze przesuniętego czasu”. Zmiana społeczna a zmiany relacji w polskiej rodzinie po 1989 roku – ujęcie socjo-pedagogiczne. W: M. Ciczkowska-Giedziun i E. Kantowicz (red.), Pedagogika społeczna wobec problemów współczesnej rodziny. Polska pedagogika społeczna na początku XXI wieku (s. 28–41). Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”.

Kasperek-Golimowska, E. (2012). Nadzieja i optymizm vs zwątpienie i pesymizm w kontekście „dobrego życia” w kulturze konsumpcji. Studia Edukacyjne, (19), 179–213.

Kawula, S. (2002). Pomocniczość i wsparcie. Kategorie pedagogiki społecznej. Olsztyn: Oficyna Wydawnicza „Kastalia”.

Krok, D. (2010). Systemowe ujęcie rodziny w badaniach dobrostanu psychicznego jej członków. W: D. Krok i P. Landwójtowicz (red.), Rodzina w nurcie współczesnych przemian. Studia interdyscyplinarne (s. 359–368). Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.

Kulesza, M. (2017). Rodzinne zasoby w pedagogice społecznej i praktyce psychopedagogicznej. Warszawa: Difin.

Kwak, A. (2006). Rodzina – formy i warunki funkcjonowania. W: T. Pilch (red.), Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku (T. 5, s. 311–321). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Liu, Q., Zhou, Y., Xie, X., Xue, Q., Zhu, K., Wan, Z., Wu, H., Zhang, J., i Song, R. (2021). The prevalence of behavioral problems among school-aged children in home quarantine during the COVID-19 pandemic in China. Journal of Affective Disorders, 279, 412–416. https://doi.org/10.1016/j.jad.2020.10.008

Matyjas, B. (2017a). Topos dzieciństwa wielkomiejskiego. Warunki socjalizacyjno-edukacyjne dzieci w wieku szkolnym. Warszawa: Difin.

Matyjas, B. (2017b). Integralna koncepcja wychowania w ujęciu Heleny Radlińskiej (punkt widzenia pedagogiki społecznej). W: B. Zawadzka i T. Łączek (red.), Pedagogika zdrowia w teorii i praktyce (s. 93–104). Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego.

Matyjas, B. (2024). Badania nad rodziną. Perspektywa pedagogiki społecznej. Pedagogika Społeczna Nova, 4(7), 29–44. https://doi.org/10.14746/psn.2024.4.7.2

Ministerstwo Edukacji Narodowej. (13.06.2024). Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2024/2025. https://www.gov.pl/web/edukacja/podstawowe-kierunki-realizacji-polityki-oswiatowej-panstwa-w-roku-szkolnym-20242025

Opozda, D. (2014). Rodzicielstwo: stałość zadań i zmienność modeli (?) – zarys refleksji. W: W. Danilewicz i W. Theiss (red.), Pedagogika społeczna wobec zagrożeń człowieka i idei sprawiedliwości społecznej (s. 451–461). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.

Paluch, M. (red.). (2022). Lekcje pokoju w czasie (po)wojenny. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Plopa, M. (2005). Psychologia rodziny. Teoria i badania (Wyd. 3). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Plopa, M. (2008). Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań (Wyd. 4). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Polak-Janik, E. (18.09.2024). Wspieranie dobrostanu dzieci i młodzieży, ich zdrowia psychicznego. GłosPedagogiczny.pl. https://www.glospedagogiczny.pl/article/wspieranie-dobrostanu-dzieci-i-mlodziezy-ich-zdrowia-psychicznego

Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Rembierz, M. (1998). Egzystencjalne i aksjologiczne doświadczenie domu rodzinnego. W: L. Dyczewski i D. Wadowski (red.), Kultura dnia codziennego i świątecznego w rodzinie (s. 41–57). Lublin: RW KUL.

Rembierz, M. (2012). Dom rodzinny jako przestrzeń wychowania intelektualnego – wzrastanie w mądrości czy utwierdzanie się w dziedziczonych uprzedzeniach i stereotypach?. W: M. Kozubek (red.), Jaka rodzina, takie społeczeństwo. Wspólnototwórczy wymiar wychowania integralnego (s. 225–255). Katowice: Księgarnia św. Jacka.

Rembierz, M. (2024). O rozumieniu i roli wartości w teorii i praktyce wychowania. W: P. Magier (red.), Młodzież wobec wartości (T. 7, s. 157–196). Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

Sadowska, K. (2021). Dobrostan psychiczny dziecka w procesie edukacji szkolnej w czasach pandemii. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 16(5), 97–110.

Stradomska, M. (wrzesień, 2022). Dobrostan psychologiczny dzieci i młodzieży – komentarz. UMCS.pl. https://www.umcs.pl/pl/komentarze-eksperckie,22097,dobrostan-psychologiczny-dzieci-i-mlodziezy-komentarz,120717.chtm

Symela, K., Kramek, Z., i Sławińska, K. (red.). (2012). System wsparcia uczenia się pozaformalnego i nieformalnego osób o niskich kwalifikacjach. Radom: Instytut Technologii Eksploatacji, Państwowy Instytut Badawczy.

Syrek, E. (2019). Zdrowie psychiczne, higiena psychiczna - edukacja dla dobrostanu psychicznego – aktualność koncepcji i poglądów Kazimierza Dąbrowskiego. Pedagogika Społeczna, (3), 223–235.

Syrek, E. (2024). Kiedy promil rządzi rodziną. No Limits, 2(10), 27.

Woynarowska, B. (2007). Edukacja zdrowotna. Podręcznik akademicki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Wróbel, M., i Stawska, M. (2007). Style przywiązania i podatność na zarażanie się nastrojem a satysfakcja ze stałych związków partnerskich. Referat konferencyjny. ResearcheGate.net. https://www.researchgate.net/publication/272661264_Style_przywiazania_i_podatnosc_na_zarazanie

Theiss, W. (1984). Radlińska. Warszawa: Wiedza Powszechna.