Nederlandse financiële hulp aan het Gereformeerd College in Debrecen in de 18e eeuw

Réka Bozzay

doi:10.18290/rh23715sp-12

Data publikacji : 2023-10-20

Tom 71 Nr 5sp (2023)

Niderlandzka pomoc finansowa dla kolegium reformowanego w Debreczynie w XVIII wieku

Réka Bozzay

https://orcid.org/0000-0002-3057-000X

DOI: https://doi.org/10.18290/rh23715sp-12

Abstrakt

Debreczyn jest znany jako centrum węgierskiego kalwinizmu. Po rozprzestrzenieniu się reformacji Kolegium Reformowane utrzymywało dobre kontakty ze swoimi protestanckimi braćmi w wierze i mogli na nich liczyć w potrzebie. Po tym, gdy w 1752 r. Habsburgowie zakazali wypłacania pensji profesorskich, profesorowie z Debreczyna zwrócili się o pomoc do holenderskich, szwajcarskich i angielskich protestantów, z którymi utrzymywali wielowiekowe kontakty poprzez peregrinatio academica. W tym artykule zajmuję się wsparciem finansowym płynącym z Niderlandów. W latach 1756-1792 kolegium otrzymywało rocznie około 300 guldenów od holenderskich synodów, rady kościelnej i parafii w Amsterdamie, a pensje profesorów mogły być przynajmniej częściowo finansowane z tej kwoty. Pieniądze te pełniły rolę symboliczną i polityczną: zwróciły uwagę holenderskich braci w wierze na trudną sytuację węgierskich protestantów.

Słowa kluczowe:

niderlandzka pomoc finansowa, Debreczyn, Kolegium Reformowane, Utrecht, Holenderski Kościół Reformowany

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (Nederlands)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Balogh, Ferenc. “Debrecen város segélye a kollégiumnak és a Mária Terézia kormánya által betiltása [De hulp van de stad Debrecen aan het College en diens verbod door de regering van Maria Theresia].” Debreceni Protestáns Lap, 1903, p. 684.

Balogh, Ferenc. A Debreceni Református Kollégium története adattári rendszerben [De geschiedenis van het Gereformeerd College in een database]. Hoffmann és Kronovitz Könyvnyomdája, 1904.

Balogh, Ferenc. “Az angol alapítvány története [De geschiedenis van het Engelse fonds].” Debreceni Protestáns Lap, 1899, p. 577.

Bölcskei, Gusztáv. “A kezdetektől a váradi iskola beolvadásáig (1660) [Vanaf het begin tot het inlijven van de school van Várad (1660).” A Debreceni Református Kollégium története [Geschiedenis van het Gereformeerd College te Debrecen], onder redactie van József Barcza, A Magyarországi Református Egyház Zsinati Irodájának Sajtóosztálya, 1988, pp. 9-42.

Csűrös, István. “A Bethlen kollégium jóltevői [De weldoeners van het Bethlen College]. Nagyenyedi Album, onder redactie van Lukinich Imre, Nagyenyedi Bethlen Coll. Diák., 1926, p. 207.

Fata, Márta. Ungarn, das Reich der Stephanskrone, im Zeitalter der Reformation und Konfessionalisierung. Multiethnizität, Land und Konfession 1500 bis 1700. Aschendorff Verlag, 2000.

Győri, János. “Zur Bedeutung des Reformierten Kollegiums Debrecen für Kultur und Politik Ungarns vom 16. bis zum 19. Jahrhundert.” Calvin und Reformiertentum in Ungarn und Siebenbürgen. Helvetisches Bekenntnis, Ethnie und Politik vom 16. Jahrhundert bis 1918, onder redactie van Márta Fata, Anton Schindling, Aschendorff Verlag, 2010.

Klein, Gáspár. “Az állami protestáns egyetem eszméje a Habsburgok alatt a XVIII. és XIX. Században [Het idee van een protestantse universiteit onder de Habsburgers in de 18de een 19de eeuw].” Theológiai Szemle, vol. 6, nr. 1-6, 1930, pp. 443-501.

Makkai, László. “Debrecen iskolájából az ország iskolája [Van de school van Deberecn naar de school van het land].” A Debreceni Református Kollégium története [Geschiedenis van het Gereformeerd College te Debrecen], onder redactie van József Barcza, A Magyarországi Református Egyház Zsinati Irodájának Sajtóosztálya, 1988, pp. 43-65.

Rácz, István. Az ország iskolája. A Debreceni Református Kollégium gazdasági erőforrásai [De school van het land. De economische ressources van het Gereformeerd College te Debre-cen]. Debreceni Református Kollégium Nyomdája, 1995.

Rácz, István. Protestáns patronátus [Protestants patronaat]. Kossuth Egyetemi Kiadó, 1997.

Regestrum Varadiense. Az időrendbe szedett váradi tüzesvaspróbalajstrom az 1550-diki kiadás hű másával együtt [Samen met de exacte kopie van de chronologische lijst van ijzerproeven uit 1550], onder redactie van János Karácsonyi en Samu Borovszky, Váradi Káptalan, 1903, nr. 385.

Segesváry, Lajos. “Adalékok a holland-magyar egyházi kapcsolatok történetéhez az utrechti akadémián keresztül [Bijdragen tot de geschiedenis van de Hongaars-Nederlandse kerkelijke betrekkingen op grond van de akademie te Utrecht].” Theologiai Szemle, vol. 14, nr. 1-2, 1937, pp. 12-13.

Segesváry, Lajos. Magyar református ifjak az utrechti egyetemen: 1636–1836 [Hongaarse gereformeerde jongeren aan de Utrechtse universiteit: 1636-1836]. Városi Nyomda, 1935.

Tóth, Béla. “A kollégium története a XVIII. században [De geschiedenis van het college in de 18de eeuw].” A Debreceni Református Kollégium története [Geschiedenis van het Gereformeerd College te Debrecen], onder redactie van József Barcza, A Magyarországi Református Egyház Zsinati Irodájának Sajtóosztálya, 1988, pp. 66-150.

Tenke, Sándor. A Debreceni Kollégium gazdálkodása Szeremley Sámuel preceptor idején 1742–1771 [De economie van het Gereformeerd College te Debrecen ten tijde van perceptor Sámuel Szeremley]. 1978. Debreceni Egyetem, doctoraalscriptie. Ltsz. A 6809.