Identyfikacja możliwości wsparcia artystów z niepełnosprawnością w Polsce w sytuacji pandemii COVID-19 (ze szczególnym uwzględnieniem artystów z niepełnopsrawnością intelektualną)

Agnieszka Żabińska; Ewa M. Kulesza; Grażyna Walczak

doi:10.18290/rped23153.4

Data publikacji : 2023-11-30

Tom 15 Nr 3 (2023)

Identyfikacja możliwości wsparcia artystów z niepełnosprawnością w Polsce w sytuacji pandemii COVID-19 (ze szczególnym uwzględnieniem artystów z niepełnopsrawnością intelektualną)

Agnieszka Żabińska

https://orcid.org/0000-0002-2035-491X

Ewa M. Kulesza

https://orcid.org/0000-0002-2915-878X

Grażyna Walczak

https://orcid.org/0000-0003-4032-968X

DOI: https://doi.org/10.18290/rped23153.4

Abstrakt

W czasie pandemii COVID-19 ograniczenie możliwości przemieszczania się, utrudniony bezpośredni dostęp do świadczeń medycznych, zamknięcie szkół i różnych placówek użytku publicznego sprawiło, że ludzkość znalazła się w bardzo trudnej sytuacji, szczególnie pod kątem organizacji własnego życia i podtrzymania relacji społecznych. Skutki tych ograniczeń szczególnie silnie odczuły osoby z niepełnosprawnościami oraz ich rodziny. Celem opisanych w artykule badań było rozpoznanie możliwości wsparcia artystów z niepełnosprawnością, przede wszystkim artystów z niepełnosprawnością intelektualną, w sytuacji izolacji społecznej spowodowanej pandemią COVID-19 z perspektywy instytucji działających na ich rzecz. Zastosowano metodę sondażu pogłębionego. Na pierwszym etapie badań wykorzystano technikę ankiety. Kwestionariusz ankiety rozesłano do 400. instytucji wspierających artystów z niepełnosprawnością intelektualną na terenie całej Polski. Otrzymano 21 odpowiedzi, które poddano analizie. Wyniki badań ujawniły, że instytucje statutowo działające na rzecz twórców z niepełnosprawnością intelektualną nie zawiesiły działalności w czasie pandemii COVID-19 i w zdecydowanej większości udzielały wsparcia w ramach standardowo obowiązujących przepisów. Niektóre z nich wypracowały własne, nowatorskie i warte rozpowszechnienia sposoby wspierania twórców z niepełnosprawnością intelektualną.

Słowa kluczowe:

twórczość osób z niepełnosprawnością intelektualną, izolacja społeczna, COVID-19, wsparcie artystów z niepełnosprawnością intelektualną, autorehabilitacja

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Belzyt, J., Doroszuk, J., Tersa, K. A. (2021). Życie z niepełnosprawnością w globalnym kryzysie. Rok pandemii COVID-19 w doświadczeniach osób z niepełnosprawnością sensoryczną i ich rodzin. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Brzezińska, A., Zwolińska, K. (2010). Marginalizacja osób z ograniczeniami sprawności na skutek zaburzeń psychicznych. Polityka Społeczna, 2, 16-22.

Czerwińska, M. (2009). Aktywność twórcza w procesie rehabilitacji osób z niepełnosprawnością wzroku – refleksje między terapią a sztuką. W: M. Dycht, L. Marszałek (red.), Dylematy (niepełno)sprawności – rozważania na marginesie studiów kulturowo-społecznych (s. 250-257). Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.

Gołaszewska, M. (1977). Człowiek we zwierciadle sztuki. Studium z pogranicza estetyki i antropologii filozoficznej. Warszawa: PWN.

Kirenko, J. (2006). Oblicza niepełnosprawności. Lublin: Wydawnictwo WSSP.

Kowalik, S. (2002). Psychologiczne podstawy niepełnosprawności i rehabilitacji. W: J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. T. 3 (s. 798-800). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Miński, R. (2017). Wywiad pogłębiony jako technika badawcza. Możliwości wykorzystania IDI w badaniach ewaluacyjnych. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(3), 30-51.

Nęcka, E. (2003). Psychologia twórczości. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Nieduziak, E. (2015). (Czy) twórcza obecność osób niepełnosprawnych w przestrzeni publicznej? Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 9, 45-68.

Nieduziak, E. (2017). Utopia „nie inności” w niepełnosprawności. Na marginesie rozważań o sztuce osób niepełnosprawnych (s. 178-192). Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.

Popek, S. (2003). Człowiek jako jednostka twórcza. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Stein, M. I. (1953). Creativity and culture. Journal of Psychology, 36, 311-322.

Stochmiałek, J. (1994). Kierowanie pomocą opiekuńczo-wychowawczą w makro- i mikrosystemach pedagogicznych (s. 45-62). W: J. Stochmiałek (red.), Rozwój systemu opieki i resocjalizacji. Częstochowa: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.

Żabińska, A. (2022). Artyści z niepełnosprawnością intelektualną i schizofrenią w nurcie Art Brut. Popularyzacja ich twórczości w Polsce w latach 2010-2020. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.