To Restore the Proper Sense of Education in the Face of Contemporary Cultural Threats: The Example of the Media

Małgorzata Łobacz

doi:10.18290/rped24161.2

Data publikacji : 2024-04-17

Tom 16 Nr 1 (2024)

O przywrócenie właściwego sensu wychowania w obliczu współczesnych zagrożeń kulturowych – na przykładzie mediów

Małgorzata Łobacz

https://orcid.org/0000-0002-1476-8278

DOI: https://doi.org/10.18290/rped24161.2

Abstrakt

Współcześnie coraz częściej spotykamy się z licznymi próbami wyeliminowania wychowania uwzględniającego wszystkie wymiary życia ludzkiego, wskazującego drogę do osiągnięcia osobowej dojrzałości, stanowiącego pomoc w pokonywaniu jego egzystencjalnej i bytowej niedoskonałości. A co za tym idzie – w otaczającej nas rzeczywistości społeczno-kulturowej pomija się tradycyjne wartości, takie jak dobro, prawda i piękno, lekceważy godność osoby ludzkiej, jej wolność. Sytuacji tej nie ułatwiają dysponenci medialni oraz ich coraz bardziej „postępowa” oferta adresowana do dzieci i młodzieży. Młodzi odbiorcy od wczesnych lat wprowadzani są w świat agresji, zła, estetyki ciemności i zepsucia, w którym panuje kult łatwości, przyjemności i dobrobytu. Pozbawieni właściwych drogowskazów, wzorców i autorytetów w sferze wychowania nierzadko bezkrytycznie przyjmują to, co jest im oferowane.

W obliczu tych współczesnych zagrożeń kulturowych, istnieje dziś szczególna potrzeba przywrócenia właściwego sensu wychowania rozumianego jako doskonalenie człowieka, aktualizowanie pełni jego człowieczeństwa, odkrywanie tego, co w nim ważne, wędrówka ku dobru, prawdzie i pięknu. Tylko tak rozumiany proces wychowania, zmierzający do pełnego rozwoju człowieka, ma szansę ochronić go przed okaleczonym człowieczeństwem.

Słowa kluczowe:

wychowanie, media, kultura, dziecko

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Ombudsman for Children (2022, January 13). Badanie RPD: Dzieci chcą, ale już nie potrafią oderwać się od mediów społecznościowych. Rzecznik Praw Dziecka. https://brpd.gov.pl/2022/01/13/ badanie-rpd-dzieci-chca-ale-juz-nie-potrafia-oderwac-sie-od-mediow-spolecznosciowych/#:~: text=BadanieRPD%3A+Dzieci+chc%C4%85%2C+ale+ju%C5%BC+nie+potrafi%C4%85,dziennie%2C+a+wielu+z+nich+nawet+12+godzin%21 (28 July 2023)

Bucknell, C., & Kottasz, R. (2020). Uses and gratifications sought by preadolescent and adolescent TikTok consumers. Young Consumers, 21, 463-478. https://doi.org/10.1108/YC-07-2020-1186

Chrobak, S. (1999). Koncepcja wychowania personalistycznego w nauczaniu Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Wydawnictwo Salezjańskie.

Chudy, W. (1997). Etos środków społecznego przekazu w perspektywie norm. In Norma dobrego obyczaju w mediach audiowizualnych. Materiały z konferencji zorganizowanej przez KRRiTv w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie 10 grudnia 1996 (p. 12). Departament Programowy Biura Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Chudy, W. (1998). Oblicza personalizmu i ich konsekwencje. Kwartalnik Filozoficzny, 3, 63-81.

Chudy, W. (2003). Filozofia kłamstwa jako fenomen zła w świecie osób i społeczeństw. Oficyna Wydawnicza Volumen.

Gadacz, T. (2005). Wychowanie jako spotkanie osób. In F. Adamski (Ed.), Wychowanie personalistyczne. Wybór tekstów (pp. 107-113). WAM.

Galarowicz, J. (1992). Na ścieżkach prawdy. Wprowadzenie do filozofii. Wydawnictwo Naukowe PAT.

Goetz, M. (2012). Portale społecznościowe – dobrodziejstwo czy zagrożenie? Niebieska Linia, 2, 25-27.

John Paul II (1981). Mężczyzną i niewiastą stworzył ich: Chrystus odwołuje się do „początku”. In T. Styczeń (Ed.), Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Chrystus odwołuje się do „początku”. O Jana Pawła II teologii ciała (pp. 15-82). Redakcja Wydawnictw KUL.

John Paul II (2005). Przemówienie Jana Pawła II do młodzieży w Poznaniu, Poznań, Plac Adama Mickiewicza, June 3, 1997. In John Paul II, Pielgrzymki do Ojczyzny. Przemówienia i homilie (pp. 917-924). Znak.

John Paul II (1988). Wiara i kultura – dokumenty, przemówienia, homilie. Redakcja Wydawnictw KUL.

Kiwior, W. (2014). Obraz świata nastolatka na podstawie wybranych seriali dla dzieci i młodzieży. In D. Bruszewska-Przytuła, M. Cichmińska, & A. Krawczyk-Łaskarzewska (Eds.), Seriale w kontekście kulturowym. Społeczeństwo i obyczaje (pp. 98-115). Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Kostrzewa, S. (2013). Chrońmy niewinność dzieci. Miłujcie się, 4, 37-38.

Marcuse, H. (1991). Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego. PWN.

McLuhan, M. (2004). Zrozumieć media. Przedłużenia człowieka. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.

Morbitzer, J. (2014). O wychowaniu w świecie nowych mediów – zarys problematyki. Labor et Educatio, 2, 119-143.

Nowak, M. (2000). Podstawy pedagogiki otwartej. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.

Nowakowski, P. T. (2002). Fast food dla mózgu, czyli telewizja i okolice. Maternus Media.

Ożóg, T. (2000). Kulturowe zagrożenia wychowania. In M. Nowak & T. Ożóg (Eds.), Wychowanie chrześcijańskie a kultura (pp. 167-188). Redakcja Wydawnictw KUL.

Perlmutter, D., Perlmutter, A., & Loberg K. (2021). Mózg na detoksie. Oczyść swój umysł, by sprawniej myśleć, wzmocnić relacje i znaleźć szczęście (W. Usarzewicz, Trans.). Helion.

Pesci, F. (2006). Filozoficzna perspektywa wychowania (P. Mikulska, Trans.). Ethos, 75, 37-51.

Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna. Ossolineum.

Rodziński, A. (1998). Na orbitach wartości. Redakcja Wydawnictw KUL.

Schaller, K. (1971). Introduction. In Worterbuch der pedagogik (Vol. 1, p. 248). N.p.

Skiba, S. (2013). Piekielna deformacja. Wychowawca, 6, 8-9.

Szafraniec, J. (1997). Introduction. In Norma dobrego obyczaju w mediach audiowizualnych. Materials from a conference organised by the KRRiTV in the Senate of the Republic of Poland in Warsaw on 10 December 1996 (p. 4). Departament Programowy Biura Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.

Więczkowska, M. (2012). Co wciąga twoje dziecko? Wydawnictwo M.

Woroniecki, J. (1986). Katolicka etyka wychowawcza (Vol. 1). Redakcja Wydawnictw KUL.

Woroniecki, J. (2008). Uczeń czy książka. In J. Woroniecki, W szkole wychowania. Teksty wybrane (pp. 109-126). Fundacja Servire Veritati, Instytut Edukacji Narodowej.