Transteoretyczny model relacji narracyjno-korekcyjnej jako podstawa procesu resocjalizacji

Michał Staroszczyk

doi:10.18290/rped24163.8

Data publikacji : 2024-12-19

Tom 16 Nr 3 (2024)

Transteoretyczny model relacji narracyjno-korekcyjnej jako podstawa procesu resocjalizacji

Michał Staroszczyk

https://orcid.org/0000-0002-5105-0118

DOI: https://doi.org/10.18290/rped24163.8

Abstrakt

Artykuł koncentruje się na transteoretycznym modelu relacji narracyjno-korekcyjnej jako podstawie procesu resocjalizacji. Celem artykułu jest przedstawienie specyficznego modelu relacji, który –niezależnie od używanych metod – może stanowić podstawę procesu resocjalizacji. Model ten opiera się na interdyscyplinarnych założeniach z następujących dziedzin: psychologii, psychoterapii i resocjalizacji. Autor przedstawia koncepcję, w której relacja stanowi podstawę oddziaływań na drugiego człowieka. Jest to specyficzna relacja narracyjno-korekcyjna, będąca rodzajem asymetrycznej relacji między jej uczestnikami, w której jedna z osób pełni rolę dominującą, wynikającą z uwarunkowań prawnych. Osoba odgrywająca rolę dominującą przyjmuje pozycję narracyjną wobec drugiego uczestnika relacji, z jednoczesnym zawieszeniem oceny moralnej jego postępowania. W drugiej części artykułu autor przytacza badania naukowe wspierające założenia modelu relacji narracyjno-korekcyjnej oraz proponuje dalsze rozwijanie tejże koncepcji.

Słowa kluczowe:

resocjalizacja, relacja narracyjno-korekcyjna, komunikacja, psychoterapia, transteoretyczny, interdyscyplinarny, moralność

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bavelas, J. B., i Segal, L. (1982). Family Systems Theory: Background and Implications. Journal of Communication, 32(3), 99–107. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.1982.tb02503.x

Black, D., Gunter, T., Allen, J., Blum, N., Arndt, S., Wenman, G., i Sieleni, B. (2007). Borderline Personality Disorder in Men and Women Offenders Newly Committed to Prison. Comprehensive Psychiatry, 48(5), 400–405. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2007.04.006

Brzezińska-Rybicka, A. (2019). Zarys współczesnej koncepcji resocjalizacji – metodyka i ogólne zasady. Roczniki Pedagogiczne, 11(numer specjalny), 109–130. http://dx.doi.org/10.18290/rped.2019.11s-7

Chańko-Kraszewska, A. (2021). Osobowościowe uwarunkowania skazanych a proces ich adaptacji do warunków izolacji więziennej. Resocjalizacja Polska, 22(1), 623–643.

Czabała, J. (2006). Czynniki leczące w psychoterapii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Farley, D., Golonka, K., Kowalski, J., Legierski, J., i Tucholska, K. (2022). Przegląd metaanaliz badań nad skutecznością psychoterapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu zaburzeń psychicznych. Warszawa: Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej.

Freedman, J., i Combs, G. (1996). Narrative Therapy: The Social Construction of Preferred Realities. New York: Norton.

Gawda, B. (2018). Dyskusja nad tezą o wzroście narcyzmu we współczesnych społeczeństwach. Człowiek i Społeczeństwo, 45, 67–85. https://doi.org/10.14746/cis.2018.45.4

Grenfell, M. J. (2012). Pierre Bourdieu: Key Concepts. Abingdon: Taylor & Francis.

Grzesiuk, L. (2005). Psychoterapia. Teoria. Warszawa: Wydawnictwo Eneteia.

Grzesiuk, L. (2006). Psychoterapia. Badania i szkolenie. Warszawa: Wydawnictwo Eneteia.

Hall, C. S., Lindzey G., i Campbell, J. B. (2013). Teorie osobowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Konopczyński, M. (2018). Pedagogika resocjalizacyjna – w kierunku twórczej resocjalizacji. Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne, 6(1), 64–75. https://doi.org/10.18778/2450-4491.06.07

Parzuchowski, M., Bocian, K., i Wojciszke, B. (2016) Od skrajności do codzienności: współczesna psychologia ocen moralnych. Psychologia Społeczna, 11(4), 388–398.

Pisula, A., i Kołakowski, A. (2020). Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Prochaska, J., i DiClemente, C. (1983). Stages and Processes of Self-Change of Smoking: Toward an Integrative Model of Change. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 51(3), 390–395. https://doi.org/10.1037/0022-006X.51.3.390

Przyłuska-Fiszer, A., i Stusiński, J. (2022). Diagnostyka i terapia sprawców przemocy seksualnej w świetle zasad etyki zawodu seksuologa. W: Z. Lew-Starowicz (red.), Psychoseksuologia. Metody diagnostyczne i terapeutyczne (s. 83–107). Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Pytka, L. (2008). Różne ujęcia definicji resocjalizacji. W: B. Urban, i M. Stanik (red.), Resocjalizacja (t. 1, s.73–77). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Staroszczyk, M. (2020). Instytucjonalne pozbawienie wolności jako element biopolityki. Kształtowanie podmiotowości antynomijnej w warunkach odosobnienia społecznego. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT.

Torgersen, S., Kringlen, E., i Cramer, V. (2001). The Prevalence of Personality Disorders in a Community Sample. Archives of General Psychiatry, 58(6), 590–596. https://doi.org/10.1001/archpsyc.58.6.590

Wacquant, L. (2009). Więzienia nędzy (Tłum. M. Kozłowski). Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.

Watzlawick, P., Bavelas, J. B., i Jackson, D. D. (2001). Pragmatics of Human Communication: A Study of International Patterns, Pathologies and Paradoxes. New York: John Wiley & Sons.

Wciórka, J., i Pużyński J. (red.) (2021). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Kraków: Vesalius.

Wittchen, H. U., Jacobi, F., Rehm, J., Gustavsson, A., Svensson, M., Jönsson, B., Olesen, J., Allgulander, C., Alonso, J., Faravelli, C., Fratiglioni, L., Jennum, P., Lieb, R., Maercker, A., Van Os, J., Preisig, M., Salvador-Carulla, L., Simon, R., i Steinhausen H. C. (2011). The Size and Burden of Mental Disorders and Other Disorders of the Brain in Europe 2010. The Journal of the European College of Neuropsychopharmacology, 21(9), 655–679. https://doi.org/10.1016/j.euroneuro.2011.07.018

Wojciszke, B., Bocian, K., Parzuchowski, M., i Szymków, A. (2014). Nieuchronna tendencyjność ocen moralnych. Nauka, (3), 45–62.