Dziecko w konflikcie z prawem – ewolucja praktyki opiekuńczej i regulacji formalnoprawnych oraz implikacje dla współczesnej resocjalizacji nieletnich

Justyna Kusztal

doi:10.18290/rped24163.7

Published : 2024-12-19

Vol. 16 No. 3 (2024)

The Child in Conflict with the Law – the Evolution of Guardianship Practice and Formal-Legal Regulations and its Implications for Modern Rehabilitation of Minors

Justyna Kusztal

https://orcid.org/0000-0001-9493-7504

DOI: https://doi.org/10.18290/rped24163.7

Abstract

The purpose of the article is to present the issue of the child in conflict with the law in the light of the evolution of the practice of re-socialization and the analysis of normative regulations in Poland. The institutional protection of the child in conflict with the law is shaped by the historical development of care and educational institutions and juvenile justice. The main research problem is the question of the ways of treating a child in conflict with the law. These ways are determined by legal regulations and determined by the historical context of socio-cultural and political changes over more than two centuries. Reflection on the perspectives of capturing the child in conflict with the law allows us to ask the question about the contemporary approach to the juvenile in the Juvenile Support and Rehabilitation Law of 2022, which is intended to be an effective instrument for protecting the child from demoralization and the commission of criminal acts. The article is based on an analysis of legal regulations and pedagogical and legal literature with a particular focus on the area of juvenile law.

Keywords:

child, juvenile, children Act, children’s rights, juvenile justice system

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Błachut, J., Gaberle, A., i Krajewski, K. (1999). Kryminologia. Gdańsk: Wydawnictwo Arche.

Buchała, K., i Zoll, A. (1995). Polskie prawo karne. Warszawa: Wydawnictwa Prawnicze PWN.

Committee on the Rights of the Child (2007). Children’s Rights in Juvenile Justice. General Comment, (10). https://www.refworld.org/docid/4670fca12.html

Czapów, C., i Jedlewski, S. (1971). Pedagogika resocjalizacyjna. Warszawa: PWN.

Czapska, J., Szafrańska, M., i Wójcik, D. (2016). Penalny populizm jako przedmiot badań społecznych. W: J. Czapska, M. Szafrańska, i D. Wójcik (red.), Penalny populizm. Perspektywa polityczna i społeczna (s. 9–27). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Dignan, J., i Cavadino, M. (2007). The Penal System: An Introduction (4th ed.). London: Sage Publications.

Flander, B., i Mesko, G. (2016). In the Name of Law and Order: On Punitivness, Penal Populism in Slovenia. W: J. Czapska, M. Szafrańska, i D. Wójcik (red.), Penalny populizm. Perspektywa polityczna i społeczna (s. 155–179). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Górecki, P. (2023a). Nowa Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich – pierwsze refleksje. W: J. Bojarski, N. Daśko, J. Lachowski, T. Oczkowski, i A. Ziółkowska (red.), Współczesne oblicza prawa karnego, prawa wykroczeń, kryminologii i polityki kryminalnej. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Violetcie Konarskiej-Wrzosek (s. 232–247). Warszawa: Wolters Kluwer.

Górecki, P. (2023b). Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Przegląd Sądowy, (9), 41–52.

Grześkowiak, A. (1986). Postępowanie w sprawach nieletnich. Polskie prawo nieletnich. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Haratyk, A. (2023). Prawne aspekty opieki nad ubogimi i osieroconymi nieletnimi w Galicji. W: P. Śpica (red.), Dziedzictwo edukacyjne XIX i XX wieku w perspektywie badawczej. Studia historyczno-oświatowe dedykowane Profesorowi Romualdowi Grzybowskiemu w okazji 70. urodzin (s. 316–338). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Jaros A. (2022). Naznaczone. Radzenie sobie z etykietowaniem w narracjach byłych wychowanek placówek resocjalizacyjnych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Jedlewski, S. (1978). Odnowa zakładów dla nieletnich. Warszawa: Wydawnictwo Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Kaczmarek, T. ( 2015). O statusie „nieletniego” w ujęciu art. 10 § 2 K.K. czyli o związkach „prawa nieletnich” z „prawem karnym dorosłych”. W: M. Bojarski, J. Brzezińska, i K. Łucarz (red.), Problemy współczesnego prawa karnego i polityki kryminalnej. Księga jubileuszowa Profesor Zofii Sienkiewicz (s. 156–169). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Klaus, W., Rzeplińska, I., Wiktorska, P., i Woźniakowska-Fajst, D. (red.) (2022). Karierowicze kryminalni? Aktywność przestępcza w dalszych losach nieletnich. Warszawa: Instytut Nauk Prawnych PAN.

Kobes, P. (2022). Komentarz do projektu ustawy o wspieraniu resocjalizacji nieletnich z 20 lipca 2021 r. – wybrane zagadnienia. Zeszyty Naukowe Collegium Witelona, 42(1) , 111–116. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9051

Komitet Praw Dziecka. (2015). Komentarz Ogólny nr 10 (2007). Prawa dzieci w systemie wymiaru sprawiedliwości dla nieletnich. W: P. J. Jaros, i M. Michalak (red.), Prawa Dziecka. Dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych (s. 555–586). Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka.

Konopnicki, J. (1971). Niedostosowanie społeczne. Warszawa: PWN.

Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z dnia 20 listopada 1989 r., Dz.U. 1991 nr 120 poz. 526

Korcyl-Wolska, M. (2015). Postępowanie w sprawach nieletnich na tle standardów europejskich (wyd. 3). Warszawa: Wolters Kluwer.

Kozieł, H. (2021). Fryderyk Skarbek – ojciec polskiej ekonomii. Rzeczpospolita, 8.04. https://www.rp.pl/historia/art188491-fryderyk-skarbek-ojciec-polskiej-ekonomii

Kusztal, J. (2008). System resocjalizacji młodzieży niedostosowanej społecznie w Polsce i w Niemczech. Kraków: Wydawnictwo WSFP Ignatianum–Wydawnictwo WAM.

Kusztal, J. (2011). Nieletni – nierozwiązany problem polskiego systemu resocjalizacji. Resocjalizacja Polska, (2), 185–196.

Kusztal, J. (2015). Studzieniec – praktyczna realizacja idei ochrony dziecka zaniedbanego moralnie na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego. W: J. Kostkiewicz, B. Gola, i D. Jagielska (red.), Niepodległościowe koncepcje i programy wychowania przełomu XIX i XX wieku. I Seminarium Polskiej Myśli Pedagogicznej 1863-1914/1918 (s. 161–172). Kraków: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kusztal, J. (2018). Dobro dziecka w procesie resocjalizacji. Aspekty pedagogiczne i prawne. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kusztal, J. (2022). Zasada dobra dziecka. Refleksje pedagoga po lekturze projektu ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. W: W. Ambrozik, i M. Konopczyński (red.), Współczesne problemy resocjalizacji: w stronę integracji teorii z praktyką (s. 185–201). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

Mogilnicki, A. (1925). Dziecko i przestępstwo. Warszawa: Wydawnictwo M. Arcta.

Muncie, J. (2008). The Punitive Turn in Juvenile Justice: Cultures of Control and Rights Compliance in Western Europe and in USA. Youth Justice, 8(2), 107–121. https://doi.org/10.1177/147322540809137

Muskała, M.(2013). Nowe instytucje prawne w angielskim systemie resocjalizacji nieletnich. Resocjalizacja Polska, (4), 113–129.

Nowicka-Skóra, A. (2019). Prawa dziecka niedostosowanego społecznie. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 584(9), 3–17. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.6017

Oślizło, H. (1998). Propozycje zmian w Ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Przegląd Sądownictwa, 8(10), 104–113.

Stańdo-Kawecka, B. (2007). Prawo karne nieletnich. Od opieki do odpowiedzialności. Warszawa: Wolters Kluwer.

Suchan, P. (1965). Resocjalizacja w zakładach dla społecznie niedostosowanych. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.

Szczepanik, R., Jaros A., i Staniaszek, M. (2018). Sąd nad demoralizacją nieletnich. Konteksty wychowawcze. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Śliwerski, B. (2017). Paradygmaty współczesnej pedagogiki jedności w Polsce. Przegląd Badań Edukacyjnych, 2(25), 39–58. https://doi.org/10.12775/PBE.2017.018