Wsparcie społeczne rodzin uchodźców z Ukrainy przebywających w Polsce w wyniku wojny – analiza problemu w optyce pedagogiki społecznej

Jadwiga Daszykowska-Tobiasz; Zbigniew Babicki

doi:10.18290/rped23154.12

Published : 2024-01-22

Vol. 15 No. 4 (2023)

Social Support for Families of Refugees From Ukraine Staying in Poland as a Result of the War. Problem Analysis From The Perspective of Social Pedagogy

Jadwiga Daszykowska-Tobiasz

https://orcid.org/0000-0001-6182-1855

Zbigniew Babicki

https://orcid.org/0000-0002-0857-3132

DOI: https://doi.org/10.18290/rped23154.12

Abstract

The article aims at discussing the problem of social support for families of refugees from Ukraine staying in Poland as a result of the war from the perspective of social pedagogy, based on the material obtained from the structured (in-depth) interviews. The results of the study demonstrate that the refugees have received a wide range of social support in Poland, for which they have expressed their gratitude and words of thanks. The supporters have created “a spiral of goodwill” and achieved a general aim of social support, i.e. to meet the necessary needs of the people being in a difficult, even traumatic situation, which they are not able to overcome by means of their own strengths and resources. The achievement of the above-mentioned aim of social support has not prompted in the interlocutors an attitude of active involvement in the improvement of their own life situation, which is important, for example, from the perspective of social pedagogy, in practical terms. Despite functioning in a favorable social environment, the lack of independent involvement of the interlocutors in the construction and course of their own lives may lead to the loss of their potential development and life chances in the future.

Keywords:

refugees, war, social support, social pedagogy

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Babicki, Z. (2019). Wsparcie społeczne dziecka w sytuacji ubóstwa – przykład rwandyjski. Kwartalnik Pedagogiczny, 64(4(254)), 87-103. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.8461

Boroń, A., Gromkowska-Melosik, A. (2022). Ukraińskie uchodźczynie wojenne. Tożsamość, trauma, nadzieja. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Borys, B. (2004). Sytuacje ekstremalne i ich wpływ na stan psychiczny człowieka. Psychiatria, 1(2), 97-105.

Buszman, K., Przybyła-Basista, H. (2017). Polska adaptacja wielowymiarowej skali spostrzegania wsparcia społecznego. Polskie Forum Psychologiczne, 22(4), 581-599.

Cieślak, R., Eliasz, A. (2004). Wsparcie społeczne a osobowość, W: H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie (s. 68-89). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Denzin, N., Lincoln, Y. (2005), Introduction: The discipline and practice of qualitative research. W: N. Denzin, Y. Lincoln (red.). The sage handbook of qualitative research (s. 1-32). Thousand Oaks: Sage Publications.

Drembkowski, P. (red.). (2022). Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy. Komentarz z wzorami dotyczącymi pobytu, dostępu do rynku pracy, świadczeń społecznych, edukacji i opieki zdrowotnej. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.

Florczak, A. (2014). Uchodźctwo. W: A. Florczak, A. Lisowska (red.), Organizacje międzynarodowe w działaniu. (s. 373-396). Wrocław: OTO Agencja Reklamowa.

Kawula, S. (1996). Studia z pedagogiki społecznej. Olsztyn: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.

Kawula, S. (2001). Czynniki wsparcia w życiu człowieka i jego rodziny. W: J. Żebrowski (red.), Rodzina polska na przełomie wieków: przeobrażenia, zagrożenia, patologie (s. 33-52). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.

Kawula, S. (2002). Pomocniczość i wsparcie: kategorie pedagogiki społecznej. Olsztyn: Oficyna Wydawnicza „Kastalia”.

Kawula, S. (2012). Pedagogika społeczna. Dzisiaj i jutro. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.

Koryś, I. (2000). Ustrukturyzowany wywiad pogłębiony. W: Antoniewski R., Górny A., Koryś I., Kosmala A. Z zastosowań technik jakościowych w badaniach nad migracjami: doświadczenia OBM, Seria: Prace migracyjne, nr 38, (s. 5-23). Warszawa: Instytut Studiów Społecznych UW. https://www.migracje.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2016/12/038.pdf (dostęp: 02.10.2022).

Kowalewska, M., Goździalska, A., Jaśkiewicz, J. (2012). Wsparcie społeczne jako element instytucjonalnej pomocy rodzinie z osobą zależną. W: G. Dębska, A. Goździalska, J. Jaśkiewicz (red.), Rodzina w zdrowiu i chorobie. Uwarunkowania środowiskowe zdrowia (s. 61-68). Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.

Kvale, S. (2011). Prowadzenie wywiadów. Tłum. A. Dziuban. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mirczak, A. (2014). Determinanty wsparcia społecznego wśród starszych mieszkańców wsi. Labor et Educatio, 2, 189-203.

Modrzewski, J. (2010). Wsparcie społeczne jako czynnik wzorujący współczesne scenariusze biograficzne W: M. Piorunek (red.), Pomoc – wsparcie społeczne – poradnictwo. Od teorii do praktyki (s. 15-49). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.

Pikuła, N. G. (2013). Senior w przestrzeni społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Borgis.

Pilch, T. Theiss, W. (2010). Wstęp. W: J. Piekarski, T. Pilch, W. Theiss, D. Urbaniak-Zając (red.), Edukacja społeczna wobec problemów współczesnego człowieka i społeczeństwa (s. 7-9), Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Rzeszów dostał tytuł „miasto-ratownik” od prezydenta Ukrainy (2022, 22 maja). http://gospodarkapodkarpacka.pl/news/view/51334/rzeszow-dostal-tytul-miasto-ratownik-od-prezydenta-ukrainy (dostęp: 20.10.2022).

Sęk, H. (1997). Rola wsparcia społecznego w sytuacji kryzysu. W: D. Kubacka-Jasiecka, A. Lipowska-Teutsch (red.), Oblicza kryzysu psychologicznego i pracy interwencyjnej (s. 143-158). Kraków: Wydawnictwo ALL.

Sęk, H., Cieślak R. (2004). Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje teoretyczne. W: H. Sęk, R. Cieślak (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie (s. 11-29). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Szymańska, J. (2008). Wsparcie społeczne spostrzegane i faktycznie otrzymywane w opinii uchodźców. W: J. Surzykiewicz, M. Kulesza (red.). Integracja w świecie powszechnej migracji. Otwarte pytania pedagogiki społecznej (s. 315-325). Warszawa: IPSiR UW, Międzynarodowe Centrum Adaptacji Zawodowej.

Tomaszewski, T. (1963). Wstęp do psychologii. Warszawa: PWN.

Tomaszewski, T. (1984). Ślady i wzorce. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Uchodźcy z Ukrainy w Polsce. Wyzwania i potencjał integracji. (2022, październik). https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/pl/Documents/Reports/pl-Uchodzcy-z-Ukrainy-w-Polsce-Report.pdf (dostęp: 2.11.2022).

Wierzbicki, B. (1993). Uchodźcy w prawie międzynarodowym. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Winiarski, M. (2017). W kręgu pedagogiki społecznej: studia – szkice – refleksje. Łódź-Warszawa: Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk.

Włodarczyk, E. (2016). O wsparciu społecznym i jego znaczeniu. W: J. Spętana, D. Krzysztofiak, E. Włodarczyk (red.). Od wykluczenia do wsparcia. W przestrzeni współczesnych problemów społecznych (s. 191-195). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.