L’orecchio traduttivo di Cristina Campo: le strategie citazionali interne

Małgorzata Ślarzyńska

doi:10.18290/rh25735.10s

Data publikacji : 2025-12-22

Tom 73 Nr 5 Zeszyt specjalny (2025)

Słuch przekładowy Cristiny Campo: strategie cytacyjne wewnątrz tekstu

Małgorzata Ślarzyńska

https://orcid.org/0000-0001-5948-698X

DOI: https://doi.org/10.18290/rh25735.10s

Abstrakt

W artykule analizowane są tłumaczenia wewnątrztekstowe w esejach Cristiny Campo, w których cytaty i odniesienia literackie stapiają się z tekstem autorskim, stanowiąc jego integralną część. Na ruchomość znaków cytowania zwraca uwagę Monica Farnetti (1998) w analizie “Il flauto e il tappeto” (“Flet i dywan”). Także w innych esejach Campo, na przykład w “Gli imperdonabili” (“Niewybaczalni”), widoczna jest integracja cytatów i aluzji literackich, np. do Williama Carlosa Williamsa (“Danse pseudomacabre”) czy Marianne Moore, a także do „niezwyciężonych rycerzy półki”, jak Campo określała swoich ulubionych autorów, wśród których znajdowali się m.in. Benn, Szekspir i Pound. Obok odniesień literackich istotną rolę odgrywają również odniesienia muzyczne, związane z wrażliwością kształtowaną w domu jej ojca, kompozytora Guido Guerriniego. Jak zauważa Elémire Zolla (1998), to muzyczne nastawienie odzwierciedla się także w jej tłumaczeniach, zarówno literackich, jak i muzycznych – traktowaniu kompozycji jako „kalki muzyczne”. Niniejsze studium stanowi analizę metody pisarskiej Campo jako formę dialogicznej interakcji z wieloma tekstami, w świetle refleksji nad muzycznością i dźwiękiem w przekładzie.

Słowa kluczowe:

Cristina Campo, tłumaczenie literackie, cytat, muzyczność w przekładzie, Niewybaczalni

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (Italiano)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Allen, G. (2000). Intertextuality. Routledge.

Alvstad, C., Greenall, A. K., Jansen, H., Taivalkoski-Shilov, K. (2017). Introduction: Textual and Contextual Voices of Translation. In: C. Alvstad, A. K. Greenall, H. Jansen e K. Taivalkoski-Shilov (a cura di), Textual and Contextual Voices of Translation (pp. 3–17). John Benjamins.

Balcerzan, E. (2011). Tłumaczenie jako „wojna światów”. W kręgu translatologii i komparatystyki. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Boella, L. (2023). Cristina Campo o l’incompiutezza. In: C. Zamboni (a cura di), Cristina Campo. Il senso preciso delle cose tra visibile e invisibile (pp. 53–58). Mimesis.

Botta, A. (2023). Cristina Campo, Emily Dickinson and Marianne Moore: The Poetry of Vibrant Kinship. Cahiers d’études italiennes, n. 36.

Campo, C. (1991). La Tigre Assenza. Adelphi.

Campo, C. (1987). Gli imperdonabili. Adelphi.

Campo, C. (1999). Lettere a Mita. Adelphi.

Campo, C. (2011). Il mio pensiero non vi lascia. Lettere a Gianfranco Draghi e ad altri amici del periodo fiorentino (a cura di M. Pieracci Harwell). Adelphi.

Campo, C. (2022). Diario d’agosto. In: Appendice (a M. Pertile), Sulla gioia di Parco dei cervi in Cristina Campo. In M. Pertile e G. Scarca (a cura di), Cristina Campo. La disciplina della gioia. Con le lettere a John Lindsay Opie (pp. 176–187). Pazzini Editore.

Campo, C. [Puccio Quaratesi]. (1998). Scrittori on show. In: C. Campo (M. Farnetti, a cura di), Sotto falso nome (pp. 98–102). Adelphi.

Ceronetti, G. (1987). Cristina. In: C. Campo, Gli imperdonabili (pp. XI–XV). Adelphi.

De Stefano, C. (2002). Belinda e il mostro. Vita segreta di Cristina Campo. Adelphi.

Farnetti, M. (1996). Cristina Campo. Tufani.

Farnetti, M. (1998a). Il privilegio del segno. In M. Farnetti, G. Fozzer (a cura di), Per Cristina Campo (pp. 23–33). All’Insegna del Pesce d’Oro di Vanni Scheiwiller.

Farnetti, M. (1998b). Osservazioni sul metodo correttorio di Cristina Campo. Studi Novecenteschi, 25(56), 331–349.

Genette, G. (1982). Palimpsestes. La littérature au second degré. Seuil.

Gibellini, P. (2001). La poesia di Cristina Campo: un “passo d’addio”. Humanitas, 3, 333–340.

Herling-Grudziński, G. (2012). Dziennik pisany nocą, vol. 3, 1993–2000. Wydawnictwo Literackie.

Jarniewicz, J., Larek, M. (2008). «Te chwile, w których ciało rozsadza język». Z Jerzym Jarniewiczem rozmawia Michał Larek. In Z. Jaskuła (a cura di), Ślady i więzy. Krytyczna topografia Jarniewicza (pp. 30–44). Fundacja Anima „Tygiel Kultury”.

Kaźmierczak, M. (2012). Przekład w kręgu intertekstualności: Na materiale tłumaczeń poezji Bolesława Leśmiana. Instytut Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego.

Kłos, A. (2022). Reframing the female voice. The case of translations of Annie Vivanti’s Circe. In: D. Faria, M. Pacheco Pinto, J. Moura (a cura di), Reframing Translators, Translators as Reframers (pp. 280–299). Routledge.

Kraskowska, E. (1992). Intertekstualność a przekład. In J. Ziomek, J. Sławiński, W. Bolecki (a cura di), Między tekstami: Intertekstualność jako problem poetyki historycznej (pp. 129–145). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Leighton, A. (2018). Hearing Things. Belknap Press of Harvard University Press.

Majkiewicz, A. (2008). Intertekstualność — implikacje dla teorii przekładu. Wczesna proza Elfriede Jelinek. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Morasso, M. (2000). Le traduzioni di Cristina Campo. Humanitas, 55(2), 349–357.

Negri, F. (2005). La passione della purezza. Simone Weil e Cristina Campo. Il Poligrafo.

Pertile, M. (2022). «La freccia del nostro presente». Sulla gioia di Parco dei cervi in Cristina Campo. In M. Pertile e G. Scarca (a cura di), Cristina Campo. La disciplina della gioia. Con le lettere a John Lindsay Opie (pp. 167–187). Pazzini Editore.

Pieracci Harwell, M. (1991). Il sapore massimo di ogni parola. In: C. Campo, La Tigre Assenza (pp. 281–305). Adelphi.

Rajewska, E. (2020). Translatorskie tarapaty i „arcyprześcipny” artyzm. O twórczości Marii Kureckiej. In J. Kita-Huber, R. Makarska (a cura di), Wyjść tłumaczowi naprzeciw. Miejsce tłumacza w najnowszych badaniach metodologicznych (pp. 165–177). Universitas.

Robinson, D. (2008). Becoming A Translator. An Introduction to the Theory and Practice of Translation. Routledge.

Scarca, G. (2010). Nell’oro e nell’azzurro. Poesia della liturgia in Cristina Campo. Ancora.

Ślarzyńska, M. (2020a). Cristina Campo e la ricezione di Gustaw Herling-Grudziński in Italia. Italica Wratislaviensia, 11(1), 215–233.

Ślarzyńska, M. (2020b). Wyspa na wyspie. Cristina Campo czyta opowiadania Gustawa Herlinga--Grudzińskiego. Teksty Drugie, 6, 410–421.

Ślarzyńska, M. (2025). „Przemoc przemieniła się w cierpienie”. Weilowska pasja według Cristiny Campo. Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, 348(1), 17–25.

Torop, P. (2003). Intersemiosis and Intersemiotic Translation. In: S. Petrilli (a cura di), Translation, Translation (pp. 271–282). Brill.

Venuti, L. (1995). The Translator’s Invisibility: A History of Translation. Routledge.

Venuti, L. (2009). Translation, Intertextuality, Interpretation. Romance Studies, 27(3), 157–173.

Zamboni, C. (2023). Cristina Campo e la mistica iraniana. In: C. Zamboni (a cura di), Cristina Campo. Il senso preciso delle cose tra visibile e invisibile (pp. 97–119). Mimesis.

Zolla, E. (1998). La verità in uno stile. In: M. Farnetti, G. Fozzer (a cura di), Per Cristina Campo (pp. 284–285). All’Insegna del Pesce d’Oro di Vanni Scheiwiller.