Het vertalen van realia tussen verschillende culturen

Pavlína Knap-Dlouhá

doi:10.18290/rh23715sp-8

Data publikacji : 2023-10-20

Tom 71 Nr 5sp (2023)

Tłumaczenie realiów z jednej kultury na drugą

Pavlína Knap-Dlouhá

https://orcid.org/0000-0002-4262-4132

DOI: https://doi.org/10.18290/rh23715sp-8

Abstrakt

W tym artykule przyjrzymy się różnym aspektom tłumaczenia realiów w kontekście. Skupimy się na tym, jaką wartość prezentują dla czytelnika i co oznaczają dla tłumacza. Jakie czynniki odgrywają ważną rolę w wyborze odpowiedniego rozwiązania tłumaczeniowego w przypadku realiów? Kolejnym istotnym wyborem, którego musimy dokonać, jest to, czy zastosować transkrypcję czy tłumaczenie. W takim przypadku należy przede wszystkim zwrócić uwagę na odbiorcę tekstu, rodzaj tekstu oraz znaczenie (cel tekstu) realiów w danym kontekście. Zaczniemy od ustaleń Vlachova i Florina oraz Grita, wykorzystamy także studium przypadku, w którym zaawansowani studenci niderlandystyki na Uniwersytecie Palackiego w Ołomuńcu (Republika Czeska) przetłumaczyli książkę Het DNA van Nederland (DNA Niderlandów) autorstwa Jana Renkemy. Na tej podstawie zilustrujemy największe pułapki napotkane podczas tłumaczenia realiów i pokażemy, jakie wyzwania stworzyło to dla studentów.

Słowa kluczowe:

realia, tłumaczenie, cel tekstu, odbiorca, transkrypcja

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (Nederlands)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

D’hulst, Lieven en Kris Van de Poel: Alles verandert altijd. Perspectieven op literair vertalen. Universitaire Pers Leuven, 2019.

Gerzymisch-Arbogast, Heidrun. Übersetzungswissenschafliches Propädeutikum. Francke, 1994. Zie pp. 75-85 voor een overzicht secundaire realia-literatuur (Koller, Levý, Newmark, Reiß, Snell-Hornby, Vermeer e.a.).

Grit, Diederik. “De vertaling van realia.” Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap, onder redactie van Ton Naaijkens, Cees Koster, Henri Bloemen en Caroline Meijer, Uitgeverij Vantilt 1997, pp. 279-289.

Hamplová, Anna. Překlad reálií ve hře A. P. Čechova Tři sestry, Srovnávací translatologická analýza [De vertaling van realia in het stuk van A.P. Tsjechov, De Drie Zusters. Een vergelijkende translatologische analyse]. 2016. Univerzita Palackého v Olomouci, bachelorscriptie. theses.cz/id/hs15vl. Geradpleegd op 12 jun. 2023.

Hrdlička, Milan jr. “K překladu cizojazyčných prvků v uměleckém textu [Over de vertaling van vreemdtalige elementen in een literaire tekst].” Cizí jazyky ve škole, vol. 32, 1988/89, pp. 74-77

Hrdlička, Milan. “K překladu tzv. bezekvivalentní slovní zásoby [Over de vertaling van de woordenschat die zogenaamd zonder equivalent is].” Ruština v teorii a praxi, nr. 4, 1990, pp. 14-18.

Levý, Jiří. České teorie překladu. Státní nakladatelství krásné literatury, hudby a umění, 1957.

Newmark, Peter. “Translation and Culture.” A Textbook of Translation, onder redactie van Peter Newmark, Prentice Hall, 1988, pp. 94-103.

Renkema, Jan. Het DNA van Nederland. Uitgeverij Boom, 2017.

Vlachov, Sergej, en Florin, Sider. Neperevodimoje v perevode. Meždunarodnyje otnošenija, 1980.