Zegarek pamiątkowy i jego literackie ujęcia

Dariusz Śnieżko

doi:10.18290/rh24721.9

Published : 2024-03-19

Vol. 72 No. 1 (2024)

A Memento Watch and Its Literary Renditions

Dariusz Śnieżko

https://orcid.org/0000-0003-0247-9900

DOI: https://doi.org/10.18290/rh24721.9

Abstract

The subject of this article is a memento watch considered in the context of studies on memory, emotion and communication, based on selected literary examples. In keepsakes such as watches we recognise objects that, like all commemorative things, prop up our memory and serve to prevent transitoriness with a kind of immutability. In other words, every memento records the passage of time, making it appear not definitive. However, the uniqueness of a watch lies in the fact that, as a neutral technical device, it demonstrates the essential inevitability of what, as a souvenir, it seeks to counteract – indicating the futility of such efforts.

Keywords:

watch, keepsake, emotions, object in value orders

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Berryman, Sylvia. „The clockwork universe and the mechanical hypothesis”. British Journal for the History of Philosophy no. 5 (2021): 806–823. DOI: https://doi.org/10.1080/09608788. 2020.1835605.

Boerner, Lars, Jared Rubin i Battista Severgnini, „A Time to Print, a Time to Reform”. ESI Working Papers 19-07 (2019): 1–53. DOI: https://doi.org/10.1016/j.euroecorev.2021.103826.

Boesky, Amy. „Giving Time to Women: the Eternizing Project in Early Modern England”. W: ‘This Double Voice’. Gendered Writing in Early Modern England, red. Danielle Clarke i Elizabeth Clarke, 123–141. Basingstoke: Macmillan, 2000.

Bojarska, Katarzyna, „Rzecz na łasce opowieści. Na marginesie ‘Rzeczy i Zagłady’ Bożeny Schallcross”. Teksty Drugie nr 5 (2011): 144–152.

Chachulski, Tomasz. „Zegarki księdza biskupa”. W: Tomasz Chachulski. Edytorstwo jako historia literatury i inne studia o poezji XVIII wieku, 110–135 Warszawa: Instytut Badań Literackich, 2019.

Czechowicz, Agnieszka. „Świat nakręcony. Zegar jako figura natury i obrotu spraw ludzkich w poezji Wacława Potockiego”. Autobiografia. Literatura. Media nr 1 (2021): 93–108.

Desborough, Jane. The Changing Face of Early Modern Time, 1550–1770. Palgrave Macmillan, 2019. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-15353-3.

Dobrowolski, Paweł T. „‘Watch your pocket’ — krótka historia zamożności, czyli kradzieże zegarków w Londynie w XVIII wieku”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej z. 3, 2015: 451–470.

Dumanowski, Jarosław. „Czas i ostentacja. Zegary w inwentarzach ruchomości szlachty wielkopolskiej w XVIII wieku”. W: Zegary i zegarmistrzowstwo w Polsce. Materiały z V Sesji Naukowej z cyklu Rzemiosło artystyczne i wzornictwo w Polsce, zorganizowanej przez Muzeum Okręgowe w Toruniu oraz Toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki, przy udziale Klubu Miłośników Zegarów i Zegarków, w dniach 23-24 kwietnia 2004 roku, 9–29. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, Toruński Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki, 2005.

Faraday, Christina J. „Tudor time machines: Clock and watches in English portraits c. 1530-c.1630”. Renaissance Studies, issue 2 (2019): 239–266.

Freus, Paweł. „Jubileuszowa wystawa epoki Sobieskiego w Krakowie w 1883 r. z okazji 200-lecia Odsieczy Wiedeńskiej”. Dostęp 15.05.2023, https://www.wilanow-palac.pl/ jubileuszowa_ wystawa_epoki_sobieskiego_w_krakowie_w_1883_r_z_okazji_200_lecia_odsieczy_wiedenskiej.html.

Korhonen, Anu, “‘The several hours of the day had variety of employments assigned to them’: Women’s Timekeeping in Early Modern England”. Journal of Early Modern Studies no. 6, (2017): 61–85.

Körte, Mona, i Toby Axelrod. „Bracelet, Hand Towel, Pocket Watch: Objects of the Last Moment in Memory and Narration”. Shofar no. 1 (2004): 109–120.

Kurz, Iwona. „Zegarek na rękę”. W: Obyczaje polskie. Wiek XX w krótkich hasłach, red. Małgorzata Szpakowska. Warszawa: W.A.B., 2008, wersja EPUB.

Landes, David S. Revolution in Time. Clocks and the Making of the Modern World. Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press, 2000.

Markowski, Michał P. „Kolekcja: między autonomią i reprezentacją”. Teksty Drugie nr 4 (1997): 89–103.

McCrossen, Alexis. „The ‘Very Delicate Construction’ of Pocket Watches and Time Consciousness in the Nineteenth-Century United States”. Winterthur Portfolio no. 1 (2010): 1–30.

Pomian, Krzysztof. Zbieracze i osobliwości. Paryż. Wenecja. XVI-XVIII wiek. Przeł. Andrzej Pieńkos. Warszawa: PIW, 1996.

Richins, Marsha L. „The Public and the Private Meanings of Possession”. Journal of Consumer Research no. 3 (1994): 504–521.

Śnieżko, Dariusz, „Pamiątka”. Autobiografia. Literatura. Media nr 1 (2013): 99–108.

Śnieżko, Dariusz, „Zegar mechaniczny: wczesnonowożytne wspólnoty komunikacyjne i chronopoetyka”. W: Wspólnota. Formy — historie — horyzonty, red. Marcin Telicki, Elżbieta Winiecka, Agnieszka Rydz i Agata Stankowska, 57–70. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2021.

Strączek, Michał. „Symbol końca wojny, czyli flaga na Reichstagu i niechciany zegarek”. Fotoblogia. Dostęp 29.05.2023, https://fotoblogia.pl/symbol-konca-wojny-czyli-flaga-na-reichs tagu-i-niechciany-zegarek,6793528246466177a.

Tomasik, Wojciech. Ikona nowoczesności. Kolej w literaturze polskiej. Wrocław: Wydawnictwo UWr, 2007.

Wolska, Barbara, „Wprowadzenie do lektury”. W: Adam S. Naruszewicz. Poezje zebrane. T. I, wyd. Barbara Wolska, 5–39. Warszawa: Instytut Badań Literackich, 2005.

Wolska, Barbara, „Wprowadzenie do lektury”. W: Adam S. Naruszewicz. Poezje zebrane. T. II, wyd. Barbara Wolska, 7–21. Warszawa: Instytut Badań Literackich, 2009.

Zieliński, Jan, „Chronometr (1): Rozmowny budzik”. Załącznik Kulturoznawczy nr 2 (2015): 288–297.

Zieliński, Jan, „Chronometr: Zegarki Tyszkiewiczów. Część pierwsza”. Załącznik Kulturoznawczy nr 7 (2020): 497–510.