Catechesis and Teaching Catholic Religion in Poland

Andrzej Kiciński

doi:10.18290/rt.2018.65.11-2

Data publikacji : 2018-11-30

Tom 65 Nr 11 (2018)

Katecheza a nauczanie religii katolickiej w Polsce

Andrzej Kiciński

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.2018.65.11-2

Abstrakt

Nauczanie religii w szkole ma w Polsce długą tradycję, jej powrót do szkoły w 1990 roku postawił Kościołowi katolickiemu zadanie dostosowania katechizacji do nowej rzeczywistości oświatowej. Nastąpiła ogromna mobilizacja, aby sprostać temu wyzwaniu. Dzisiaj, po prawie 30 latach, można stwierdzić, iż nauczanie religii w polskiej szkole jest zabezpieczone prawem międzynarodowym i polskim, jest dobrze zorganizowane, ma dobrze wykształconych katechetów i ciągle jest wzbogacane coraz to nowymi programami i podręcznikami. Niemniej wielu biskupów i katechetyków podkreśla, że katecheza parafialna została na marginesie życia kościelnego i czynione są liczne wysiłki, aby ją reaktywować.

Decyzją Konferencji Episkopatu Polski katecheza i nauczanie religii w szkole powinny wzajemnie się uzupełniać. Tak stało się tylko częściowo. Analizując bogaty dorobek katechetyków polskich o nauczaniu religii w szkole widać znajomość doświadczeń innych krajów, w których nauka religii jest w szkole. Odnotować również należy, że katechetycy polscy nie chcą i nie kopiują obcych rozwiązań, gdyż sytuacje w poszczególnych Kościołach są istotnie różne. Stąd raczej powszechnie przyjęli myśl, że szkolne nauczanie religii traktują jako część katechezy, tj. jako specyficzną formę katechezy. I choć katecheza parafialna pozostała na marginesie życia duszpasterskiego, to Kościół katolicki w Polsce poprzez prężnie działające parafie realizuje podstawowe zadania katechezy skupiające się na katechezie sakramentalnej. Rozwijają się zarówno tradycyjne formy katechezy, jak ta głoszona podczas fenomenu pielgrzymowania w Polsce, czy też nowe formy, jak głoszenie katechez w mediach.

Słowa kluczowe:

katecheza, nauczanie religii w szkole, pielgrzymowanie, mass media

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Alberich E., Na 50-lecie „Katechety” w poszukiwaniu nowego „paradygmatu katechetyki”. Refleksja nad sytuacją katechezy w Europie, „Katecheta” 51(2007), nr 10, s. 72-80.

Ba., 10 mitów o religii w szkole, https://www.deon.pl/religia/wiara-i-spoleczenstwo/art,1041,10-mitow-o-religii-w-szkole.html (dostęp: 30.09.2018).

Bednarczyk B., Ksiądz Walenty Gadowski w walce o lepszą metodę nauczania religii, „Katecheta” 1958, nr 2, 110-119; 1958, nr 3, s. 195-202; 1958, nr 4, s. 296-305.

Centrum Badań Opinii Społecznej, Znaczenie religii w życiu Polaków. Komunikat z badań, red. R. Boguszewski, https://www.cbos.pl/SPISKOM. POL/2006/K_081_06.PDF (dostęp: 1.09.2018).

Główny Urząd Statystyczny, Mały Rocznik Statystyczny Polski, Warszawa 2018.

Gwiazda M., Religia w szkole – uczestnictwo i ocena, w: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Młodzież 2016, Warszawa 2016, s. 141-152.

Fundacja Edukacyjna Perspektywy, Study in Poland, Studenci zagraniczni w Polsce 2017. Raport, Warszawa 2017.

Kamiński R., Parafia miejscem realizacji duszpasterstwa, w: Teologia pastoralna, red. tenże, t. 2, Lublin 2002, s. 60-69.

Kiciński A., Ruchy w służbie Kościoła, w: Nowa wiosna w Kościele, red. M. Boruc, Siedlce 1999, s. 87-97.

Kiciński A., Dorosły jako podmiot katechezy, w: Katecheza dorosłych we wspólnocie Kościoła, red. K. Misiaszek, Warszawa 2002, s. 141-158.

Kiciński A., Tra parrocchia e scuola. L'evoluzione della catechesi in Polonia negli anni 1918-2001 (I parte), „Salesianum” 67(2005), nr 2, s. 331-357; (II parte), „Salesianum” 67(2005), nr 3, s. 479-505; (III parte), „Salesianum” 68(2006), nr 1, s. 101-127.

Kiciński A., Dyrektorium Ogólne o Katechizacji, w: Słownik Katechetyczny, red. J. Gevaert, K. Misiaszek, Warszawa 2007, s. 233-235.

Kiciński A., Katecheza i liturgia, „Roczniki Teologiczne” 54(2007), z. 6, s. 117-128.

Kiciński A., Katecheza dorosłych w procesie budowania Kościoła dojrzałego, w: Katecheza dorosłych, red. K. Misiaszek, J. Stala, Tarnów 2009, s. 417-428.

Konferencja Episkopatu Polski, Ramowy Program Katechizacji, Warszawa 1971.

Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2001.

Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2001.

Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2010.

Krakowiak Cz., Udział rodziców w przygotowaniu do sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, w: W poszukiwaniu katechezy rodziców. Studium teoretyczno-empiryczne, red. J. Stala, E. Osewska, Tarnów 2007, s. 163-176.

Łabendowicz S., Sprawozdanie z działalności Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski w latach 1999-2004, www.katecheza.episkopat. pl/spraozd.htm (dostęp: 10.09.2010).

Maj., W Polsce przybyło kandydatów do kapłaństwa, http://kair.ekai.pl/depesza /558193/show (dostęp: 6.09.2018), czy https://ekai.pl/blisko-34-tys-klerykow-przygotowuje-sie-do-kap lanstwa/ (dostęp: 06.05.2017).

Mierzwiński B., Rodzin Duszpasterstwo, w: Leksykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, Lublin 2006, s. 731-743.

Mir., Około 4 mln pielgrzymów odwiedziło Jasną Górę w 2017 roku, https://ekai. pl/okolo-4-mln-pielgrzymow-odwiedzilo-jasna-gore-w-2017-roku/ (dostęp: 1.08.2018).

Murawski R., Katecheza, w: Leksykon teologii pastoralnej, red. R. Kamiński, Lublin 2006, s. 344-348.

Przeciszewski M., im, aw, em, Polskie pielgrzymowanie, fenomen na skalę europejską (dossier), http://kair.ekai.pl/depesza/540828/show?q=fenomen (dostęp: 1.08.2018).

Słotwińska H., Związki katechetyki z liturgiką, w: Katechetyka i katecheza u progu XXI wieku, red. A. Kiciński, Poznań 2007, s. 86-101.

Szostakiewicz A., Religia w szkole – tak! Ale jaka?, https://www.polityka.pl/tygodnikpolity ka/spoleczenstwo/1765584,1,religia-w-szkole--tak-ale-jaka.read (dostęp: 28.09.2018).

Śmigiel W., Uczestnictwo wiernych świeckich w budowaniu Kościoła-wspólnoty, Lublin 2010.

Walentowicz Cz., Założony i realizowany model katechety. Studium katechetyczne w świetle dokumentów Kościoła i badań nauczycieli, rodziców oraz młodzieży w archidiecezji białostockiej, Szczebrzeszyn 2017.

Woleński J., Swąd szatana i nauczanie religii, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1 649200,1,wszystko-czego-nie-wiemy-o-lekcjach-religii-kto-i-za-co-wlasciwie-placi.read (dostęp: 1.02.2016).

Wrońska H., Katecheza a małe grupy szkolne i parafialne, Lublin 2007.