Kościół i misje w eklezjologicznej myśli kardynała A. Dullesa SJ

Piotr Królikowski

Data publikacji : 2014-10-30

Tom 61 Nr 9 (2014)

Kościół i misje w eklezjologicznej myśli kardynała A. Dullesa SJ

Piotr Królikowski

Abstrakt

W niniejszym artykule, na podstawie eklezjologicznej myśli kard. Avery'ego Dullesa, podjęto zagadnienie wiarygodności Kościoła w aspekcie jego działalności misyjnej. Po stwierdzeniu, że związek misji z wiarygodnością Kościoła polega na realizacji jego misyjnej natury i wypełnianiu jego katolickości w wymiarze przestrzennym, autor artykułu przedstawia wyróżnione przez Dullesa modele Kościoła jako kryteria weryfikujące realizację misyjnej działalności Kościoła. Dominujący od Soboru Trydenckiego do Soboru Watykańskiego II instytucjonalny model Kościoła, a także model głosiciela zostały uznane za niewystarczające dla rozwijania misji w wymiarze pełnej przestrzennej katolickości. Artykuł ukazuje kontekst kryzysu działalności misyjnej w XX wieku oraz jego przyczyny społeczno-kulturowe i teologiczne, a następnie wskazuje na eklezjologię Vaticanum II i pozostałe wyróżnione przez Dullesa modele Kościoła: sakramentalny, communio i sługi, jako odpowiedź na kryzys misji, możliwość szerszej realizacji katolickości Kościoła i jego misyjnej natury, a także punkt wyjścia dla nowego podejścia do religii i prowadzenia działalności misyjnej. Artykuł wskazuje również na obecne w dokumentach soborowych motywacje dla działalności misyjnej oraz otwarte przez Sobór nowe perspektywy dla misji. Zwraca też uwagę na znaczenie inkulturacji, która w kontekście misji została uznana za niewystarczającą, a także na możliwości prowadzenia misyjnej działalności w perspektywie ujęcia Kościołów misyjnych jako Kościołów lokalnych, związków misji z życiem społecznym oraz pogłębionego rozumienia nawrócenia i dialogu z religiami.

Słowa kluczowe:

Kościół, katolickość, eklezjologia, misje, misyjność, wiarygodność, modele Kościoła, inkulturacja, dialog, religie

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Dulles A.: Catholicism and Capital Punishment. „First Things” 112:2001 s. 30-35 (Katolicyzm i kara śmierci. „Azymut” 44:2001 s. 1, 4-5).

Dulles A.: Catholicity and Catholicism. TD 34:1987 z. 3 s. 203-207.

Dulles A.: The Catholicity of the Church. Oxford: Clarendon Press 1985.

Dulles A.: Centesimus Annus and the Renewal of Culture. „Journal of Markets and Morality” 2:1999 s. 1-7.

Dulles A.: Chrystus i Ewangelia. Tł. M. Wierzbicka. Warszawa: Wydawnictwo PAX 1971.

Dulles A.: Church and Society. The Laurence J. McGinley Lectures, 1988-2007. New York: Fordham University Press 2008.

Dulles A.: A Church to Believe in: Discipleship and the Dynamics of Freedom. New York: Crossroad 1982.

Dulles A.: The Craft of Theology: From Symbol to System. New York: Corssroad 1992.

Dulles A.: Current Trends in Mission Theology. TD 20:1972 nr 1 s. 26-34.

Dulles A.: The Dimensions of the Church: A Postconciliar Reflection. Westminster, Md.: Newmann Press 1967.

Dulles A.: The Ecclesial Dimension of Faith. ComW 22:1995 s. 419-432.

Dulles A.: Evangelization for the Third Millennium. New York: Paulist Press 2009.

Dulles A.: Evangelizing Theology. „First Things” 61:1996 s. 27-32.

Dulles A.: From Symbol to System: A Proposal for Theological Method. „Pro Ecclesia” 1:1992 s. 42-52.

Dulles A.: Katolicyzm i kultura amerykańska: ryzykowny dialog. „Więź” 35:1992 z. 8 s. 117-125.

Dulles A.: Kościół w świecie polityki. „Więź” 36:1993 z. 6 s. 92-102.

Dulles A.: Models of the Church. Garden City: Doubleday 1974.

Dulles A.: Models of Revelation. Dublin: Gill and Macmillan 1992.

Dulles A.: The New World of Faith. Huntington: Our Sunday Visitor Publishing Division 2000.

Dulles A.: The Resilient Church. The Necessity and Limits of Adaptation. Dublin: Gill and Macmillan 1978.

Dulles A.: The Reshaping of Catholicism. Current Challenges in the Theology of Church. San Francisco: Harper & Row 1988.

Dulles A.: The Splendor of Faith. The Theological Vision of Pope John Paul II. New York: A Harder & Herder Book 1999 (Blask wiary. Wizja teologiczna Jana Pawła II. Kraków: Wydawnictwo WAM 2005).

Dulles A.: Seven Essentials of Evangelization. „Origins” 25:1995 z. 23 s. 397-400.

Dulles A.: The Survival of Dogma. Garden City: Doubleday 1971.

Dulles A.: Vatican II and the Church's Purpose. TD 32:1985 z. 4 s. 341-352.

Dulles A.: Wkład chrześcijaństwa w kulturę: perspektywa amerykańska. W: Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Międzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej. Lublin 18-21 września 2001. Red. M. Rusecki, K. Kaucha, Z. Krzyszowski, I.S. Ledwoń, J. Mastej. Lublin: TN KUL 2001 s. 150-177.

Dulles A.: Wolność religijna – zmiana i rozwój. „First Things” (Wyd. pol.) 3:2008 z. 6 s.56-62.

Ledwoń I.S.: Extra Ecclesiam salus nulla. LTF s. 389-395.

Ledwoń I.S.: Geneza religii pozachrześcijańskich w ujęciu Soboru Watykańskiego II. RTK 47:2000 z. 9 s. 69-90.

Ledwoń I.S.: „... i nie ma w żadnym innym zbawienia”. Wyjątkowy charakter chrześcijaństwa w teologii posoborowej. Lublin: Wydawnictwo KUL 20122.

Ledwoń I.S.: Kościół a religie pozachrześcijańskie. W: Kościół w czasach Jana Pawła II. Red. M. Rusecki, K. Kaucha, J. Mastej. Lublin: Wydawnictwo KUL, Wydawnictwo „Gaudium” 2005 s. 173-193.

Ledwoń I.S.: Objawienie chrześcijańskie i jego wiarygodność według René Latourelle'a. Lublin: Polihymnia 1996.

Ledwoń I.S.: Votum Ecclesiae. W: Encyklopedia katolicka. T. 20. Lublin: TN KUL 2014 [w druku].

Ledwoń I.S.: Wyjątkowy charakter chrześcijaństwa. W: Chrześcijaństwo a religie. Dokument Międzynarodowej Komisji Teologicznej. Tekst – komentarze – studia. Red. I.S. Ledwoń, K. Pek. Lublin–Warszawa: Wydawnictwo Księży Marianów 1999 s. 81-100.

Ledwoń I.S.: Wyjątkowy charakter chrześcijaństwa. W: Religia w świecie współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej. Red. H. Zimoń. Lublin: TN KUL 2001 s. 511-530.

Koza J., Pietrzak A.: Nakaz misyjny. W: Encyklopedia katolicka. T. 13. Lublin: TN KUL 2009 kol. 675-676.

Krzyszowski Z.: Kościół w funkcji kulturotwórczej. W: Kościół w czasach Jana Pawła II. Red. M. Rusecki, K. Kaucha, J. Mastej. Lublin: Wydawnictwo KUL, Wydawnictwo „Gaudium” 2005 s. 301-317.

Królikowski P.: Triumfalizm. W: Encyklopedia katolicka. T. 19. Lublin: TN KUL 2013 kol. 1024-1025.

Lennan R.: The Ecclesiology of Karl Rahner. Oxford: Clarendon Press 1995.

Łukaszyk R.: Problem przynależności do Kościoła Chrystusowego w ujęciu konstytucji „Lumen gentium” Soboru Watykańskiego II. RTK 14:1967 z. 2 s. 61-81.

Mastej J.: Permanentna eklezjogeneza. W: Kościół w czasach Jana Pawła II. Red. M. Rusecki, K. Kaucha, J. Mastej. Lublin: Wydawnictwo KUL, Wydawnictwo „Gaudium” 2005 s. 113-127.

Nagy S.: Chrystus w Kościele. Zarys eklezjologii fundamentalnej. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej 1982.

Nagy S.: Hierarchia kościelna. LTF s. 486-488.

Nagy S.: Sens Soboru – „Ecclesia quid dicis de te ipsa?”. W: Sobór bliski, Sobór daleki. Lublin: Wydawnictwo KUL 2003.

Nowicki A.: Kościół Jezusa Chrystusa miejscem zbawienia. Wokół zasady „Extra Ecclesiam sallus nulla”. „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 4:1996 nr 2 s.59-69.

O'Collins G.: Salvation for All: God's Other Peoples. Oxford: University Press 2008.

Perszon J.: Akomodacja misyjna. LTF s. 38-40.

Perszon J.: Ecclesia semper reformanda? Kolegialność Kościoła w posoborowej eklezjologii amerykańskiej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2009.

Perszon J.: Indygenizacja. LTF s. 536-538.

Perszon J.: Inkulturacja. LTF s. 538-540.

Pietrzak A.: Inkulturacja w ujęciu Michaela Amaladossa. W: Scio cui credidi. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Mariana Ruseckiego w 65. rocznicę urodzin. Red. I.S. Ledwoń, K. Kaucha, Z. Krzyszowski, J. Mastej, A. Pietrzak. Lublin: Wydawnictwo KUL 2007 s. 915-927.

Rahner K.: O możliwości wiary dzisiaj. Tł. A. Morawska. Warszawa: Wydawnictwo Znak 1965.

Rahner K.: Toward a Fundamental Theological Interpretation of Vatican II. ThS 40:1979 s. 716-727.

Rakocy W.: Paweł apostoł Żydów i pogan. Łukaszowy obraz powstania i rozwoju Pawłowych wspólnot. Kraków: Instytut Teologiczny Księży Misjonarzy 1997.

Ravasi G.: Księga Rodzaju (1-11). Tł. M. Brzezinka. Kraków: Wydawnictwo M 1997.

Rusecki M.: Istota i geneza religii. Lublin–Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne 1997.

Rusecki M.: Kościół II. Geneza. LTF s. 662-667.

Rusecki M.: Misterium Kościoła w Konstytucji „Lumen gentium” Soboru Watykańskiego II. W: „Kiedy się zgromadzi cały Kościół” (1 Kor 14, 23). „Ecclesia, quid dicis de te ipsa?” W 40. rocznicę Konstytucji dogmatycznej o Kościele „Lumen gentium” Soboru Watykańskiego Drugiego. Red. J. Morawa, A. A. Napiórkowski. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT 2005 s. 230-233.

Rusecki M.: Traktat o Objawieniu. Kraków: Wydawnictwo Księży Sercanów 2007.

Schoonenberg P.: Duch Boży w historii zbawienia. ComP 8:1988 z. 1 s.76-88.

Smentek I.: Główne nurty eklezjologii kard. Avery Dullesa. WStT 16:2003 s.161-172.

Szymik J.: Wszystko zjednoczyć w Chrystusie (Ef 1, 10). Teologia, poezja, życie. Wrocław: TUM 2003.

Taylor Ch.: Oblicza religii dzisiaj. Tł. A. Lipszyc. Kraków: Znak 2002.

Thils G.: Problemy teologii religii niechrześcijańskich. Tł. J. Kowalczyk. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1975.

Zapłata F.: Akomodacja misyjna. W: Encyklopedia katolicka. T. 1. Lublin: TNKUL 1973 kol. 249-250.

Zapłata F.: Akomodacyjny spór. W: Encyklopedia katolicka. T. 1. Lublin: TNKUL 1973 kol. 253-254.