Fonoholizm, smombie, nomofobia: współczesne pojęcia charakteryzujące nałogowe korzystanie ze smartfona przez współczesną młodzież

Robert  Modrzyński

doi:10.18290/rt.216810.4

Data publikacji : 2021-12-03

Tom 68 Nr 10 (2021)

Fonoholizm, smombie, nomofobia: współczesne pojęcia charakteryzujące nałogowe korzystanie ze smartfona przez współczesną młodzież

Robert Modrzyński

https://orcid.org/0000-0002-5571-9894

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.216810.4

Abstrakt

Smartfony oferują ogromny wachlarz możliwości, sprawiając, że ludzie aktywnie angażują się w budowanie relacji z innymi. Urządzenia te zmieniły sposób konsumowania różnorodnych treści, spędzania wolnego czasu, korzystania z Internetu, robienia zakupów, oglądania filmów. Dzięki smartfonom pojawiły się nowe sposoby komunikacji i budowania relacji. Miały służyć głównie ułatwieniu komunikacji, ale z czasem zaczęły kreować otaczającą rzeczywistość. Chociaż urządzenia te oferują ogromne możliwości wprowadzania innowacji, uczenia się i stymulowania kreatywności, istnieją dowody na negatywne konsekwencje dla zdrowia psychicznego użytkowników.

Artykuł porusza problem problematycznego korzystania z telefonów komórkowych przez młodych ludzi. Wskazano na niebezpieczeństwo uzależnienia się od telefonu komórkowego oraz przedstawiono specyfikę fonoholizmu jako nowej formy uzależnienia behawioralnego. Najpierw zostały przedstawione objawy nadmiernego korzystania ze smartfonów wraz z psychologicznymi wymiarami i powodami, dla których ludzie ich tak często używają. Następnie przedstawione zostały zagadnienia związane z problematycznym korzystaniem z telefonów komórkowych, takie jak rozpowszechnienie, metody kwestionariuszowe i konsekwencje. Na koniec autor omawia czynniki ryzyka związane z nadmiernym korzystaniem ze smartfonów.

Słowa kluczowe:

problematyczne korzystanie z telefonów komórkowych, nadmierne korzystanie ze smartfonu, fonoholizm, smombie, nomofobia

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Buctot, Danilo B., Nami Kim, and Jinsoo J. Kim. “Factors Associated with Smartphone Addiction Prevalence and Its Predictive Capacity for Health-Related Quality of Life among Filipino Adolescents.” Children and Youth Services Review 110(2020). https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2020.104758.

Castillo, Maria, and Rosario Ruiz-Olivares. “The Perception of Risk and Its Relation to the Problematic Use of the Mobile Phones by Adolescents.” Revista Espanola de Investigaciones Sociologicas 168(2019): 21-34.

Centrum Badania Opinii Społecznej. “(Nad)używanie smartfonów. Komunikat z badań.” cbos.pl, no. 157 (2018). Accessed December 20, 2020. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2018/K_157_18.PDF.

Cha, Seong-Soo, and Bo-Kyung Seo. “Smartphone Use and Smartphone Addiction in Middle School Students in Korea: Prevalence, Social Networking Service, and Game Use.” Health Psychology Open 5, no. 1 (2018): 1-15.

Chen, Chongyang, Xiang Gong, Matthew K. O. Lee, Kem Z. K. Zhang, Sesia J. Zhao, and Liang Liang. “Examining The Effects of Motives and Gender Differences on Smartphone Addiction.” Computers in Human Behavior 75(2017): 892-902.

Chiu, Shao-I. “The Relationship between Life Stress and Smartphone Addiction on Taiwanese University Student: A Mediation Model of Learning Self-Efficacy and Social Self-Efficacy.” Computers in Human Behavior 34(2014): 49-57.

Choi, Jin, Ok-Joo Choi, and Joon-Ho Kim. “Effects of Adolescent Smartphone Addiction on Cybersexual Delinquency.” Social Behavior and Personality 45, no. 5 (2017): 819-32.

Cocorada, Elena, Catalin I. Maican, Ana-Maria Cazan, and Maria A. Maican. “Assessing the Smartphone Addiction Risk and Its Associations with Personality Traits among Adolescents.” Children and Youth Services Review 93(2018): 345-54.

Czerski, Wojciech M. “Nomofobia – szczególnie groźna odmiana uzależnienia od telefonu komórkowego.” Edukacja – Technika – Informatyka 3, no. 25 (2018): 212-17.

Czerski, Wojciech M. “Zjawisko uzależnienia od smartfonu dzieci i młodzieży w świetle wybranej literatury.” Edukacja – Technika – Informatyka 2, no. 28 (2019): 257-63.

Davey, Sanjeev, and Anuradha Davey. “Assessment of Smartphone Addiction in Indian Adolescents: A Mixed Method Study by Systematic-Review and Meta-Analysis Approach.” International Journal of Preventive Medicine 5, no. 12 (2014): 1500.

Dębski, Maciej. Gdynia: Fundacja Dbam o Swój Zasięg, 2016. http://www.gim2.boleslawiec.pl/dokumenty/2016_2017/grudzien/tel_fonoholizm.pdf

Dębski, Maciej. Nałogowe korzystanie z telefonów komórkowych. Szczegółowa charakterystyka zjawiska fonoholizmu w Polsce. Raport z badań – skrót, na podstawie eksperymentu społecznego pt.: POZ@SIECIĄ. Gdynia: Fundacja Dbam o Swój Zasięg, 2017. https://dbamo mojzasieg.com/wp-content/uploads/2016/04/Nałogowe-korzystanie-z-telefonow-komorkow ych.pdf.

Harkin, Lydia J., and Daria Kuss. “My Smartphone Is an Extension of Myself: A Holistic Qualitative Exploration of the Impact of Using a Smartphone.” Psychology of Popular Media 10, no. 1 (2020): 28-38. https://doi.org/10.1037/ppm0000278.

Jung, Sang In, Na Kyung Lee, Kyung Woo Kang, and Do Youn Lee. “The Effect of Smartphone Usage Time on Posture and Respiratory Function.” Journal of Physical Therapy Science 28, no. 1 (2016): 186-89.

Kim, Eunhyang, and Eunyoung Koh. “Avoidant Attachment and Smartphone Addiction in College Students: The Mediating Effects of Anxiety and Self-Esteem.” Computers in Human Behavior 84(2018): 264-71.

Krzyżak-Szymańska, Ewa. Adaptacja i walidacja narzędzia do pomiaru stopnia zagrożenia problematycznym używaniem telefonu komórkowego przez młodzież. Katowice: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, 2016.

Krzyżak-Szymańska, Ewa. Uzależnienia technologiczne wśród dzieci i młodzieży. Teoria, profilaktyka, terapia – wybrane zagadnienia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2018.

Krzyżak-Szymańska, Ewa. “Adaptacja i walidacja narzędzia do pomiaru stopnia zagrożenia problematycznym używaniem telefonu komórkowego przez młodzież.” KBPN. Accessed December 14, 2020. https://www.kbpn.gov.pl/portal?id=15&res_id=7554994.

Kuhdasht, Reza N., Zahra Ghayeninejad, and Naser Nastiezaie. “The Relationship between Phone Dependency with Psychological Disorders and Academic Burnout in Students.” Journal of Research & Health 8, no. 2 (2018): 189-95.

Kuss, Daria. “Mobile Technology and Social Media: The «Extensions of Man» in the 21st Century.” Human Development 60(2017): 141-43.

Kwon, Min, Dai-Jin Kim, Hyun Cho, and Soo Yang. “The Smartphone Addiction Scale: Development and Validation of a Short Version for Adolescents.” PloS One 8, no. 12 (2013): 1-7. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0083558.

Lachmann, Bernd, Eilish Duke, Rayna Sariyska, and Christian Montag. “Who’s Addicted to Smartphone and/or the Internet?” Psychology of Popular Media Culture 8, no. 3 (2017): 182-89.

Landau, Elizabeth. “Study: Teens on MySpace Mention Sex, Violence.” Cable Network News, January 5, 2009. Accessed January 25, 2021. http://edition.cnn.com/2009/HEALTH/01/05/myspace.teens/index.html?eref=rss_us.

Lapierre, Matthew. “Smartphones and Loneliness in Love: Testing Links between Smartphone Engagement, Loneliness, and Relational Health.” Psychology of Popular Media 9, no. 2 (2020): 125-34.

Lee, Sook-Jung, Changho Lee, and Cheolhan Lee. “Smartphone Addiction and Application Usage in Korean Adolescents: Effects of Mediation Strategies.” Social Behavior and Personality 44, no. 9 (2016): 1525-34.

Lemola, Sakari, Nadine Perkinson-Gloor, Serge Brand, Julia Dewald-Kaufmann, and Alexander Grob. “Adolescents' Electronic Media Use at Night, Sleep Disturbance, and Depressive Symptoms in the Smartphone Age.” Journal of Youth and Adolescence 44, no. 2 (2015): 405-18.

Lian, Ling., You Xuqun., Huang Jie., Yang Ruijuan. “Who Overuses? Roles of Virtues and Parenting Style in Smartphone Addiction among Chinese College Students.” Computers in Human Behavior 65 (December 2016): 92-99.

Lin, Trisha T. C., Yi-Hsuan Chiang, and Qiaolei Jiang. “Sociable People Beware? Investigating Smartphone Versus Nonsmartphone Dependency Symptoms among Young Singaporeans.” Social Behavior and Personality 43, no. 7 (2015): 1209-16.

Liu, Qinxue, Jianing Sun, Qiuling Li, and Zongkui Zhou. “Body Dissatisfaction and Smartphone Addiction among Chinese Adolescents: A Moderated Mediation.” Children and Youth Services Review 108, no. Complete (2020). https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2019.104613.

Lopez-Fernandez, Olatz, Jose L. Lopez-Losada, and Luisa Honrubia-Serrano. “Predictors of Problematic Internet and Mobile Phone Usage in Adolescents.” Revista de Psicologia 33, no. 2 (2015): 49-58.

Motyka, Marek. “Pokolenie smombów: charakterystyka i typologia.” Przestrzeń Społeczna (Social Space) 1(2018): 169-200.

Mourraa, Gabrielle N., Sylvain, Fredettea M., Senecala, Franco Leporeb, Jocelyn Faubertb, Francois Bellavancea, Ann-Frances Camerona, Elise Labonte-LeMoynea, and Pierre-Majorique Legera. “Using a Smartphone While Walking: The Cost of Smartphone-Addiction Proneness.” Addictive Behaviors 106 (2020). https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2020.106346.

Newsham, Ggenni, Michelle Drouin, and Brandon T. McDaniel. “Problematic Phone Use, Depression, and Technology Interference among Mothers.” Psychology of Popular Media 9, no. 2 (2020): 117-24.

„Nomophobia Is the Fear of Being out of Mobile Phone Contact – And It's the Plague of Our 24/7 Age.” MailOnline, March 31, 2008. Accessed November 23, 2020. http://www.dailymail.co.uk/news/article-550610/Nomophobia-fear-mobile-phonecontact--plague-24-7-age.html.

Parasuraman, Subramani, Aaseer T. Sam, Stephanie W. K. Yee, Bobby L. C. Chuon, and Lee Y. Ren. “Smartphone Usage and Increased Risk of Mobile Phone Addiction: A Concurrent Study.” International Journal of Pharmaceutical Investigation 7, no. 3 (2017): 125-31. https://doi.org/10.4103/jphi.JPHI_56_17.

Pawłowska, Beata, and Emilia Potembska. “Objawy zagrożenia i uzależnienia od telefonu komórkowego mierzonego Kwestionariuszem do Badania Uzależnienia od Telefonu Komórkowego.” Current Problems of Psychiatry 12, no. 4 (2011): 443-46.

Sharan, Deepak, Mathankumar Mohandoss, Rameshkumar Ranganathan, and Jeena Jose. “Musculoskeletal Disorders of the Upper Extremities Due to Extensive Usage of Hand Held Devices.” Annals of Occupational and Environmental Medicine 26, no. 1 (2014): 22.

Stankiewicz, Karolina. “Czym jest nomofobia? Jak uchronić przed nią siebie i dzieci?” spyshop.pl, September 11, 2014. Accessed December 15, 2020. https://www.spyshop.pl/blog/czym-jest-nomofobia.

Tamura, Haruka, Tomoko Nishida, Akiyo Tsuji, and Hisataka Sakakibara. “Association between Excessive Use of Mobile Phone and Insomnia and Depression among Japanese Adolescents.” International Journal of Environmental Research and Public Health 14, no. 7 (2017): 701.

Wang, Zhengpei, Xue Yang, and Xiaolu Zhang. “Relationships among Boredom Proneness, Sensation Seeking and Smartphone Addiction among Chinese College Students: Mediating Roles of Pastime, Flow Experience and Self-Regulation.” Technology in Society 62 (2020). https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2020.101319.

Warzecha, Katarzyna. “Smartfon w edukacji i komunikacji młodzieży gimnazjalnej a zagrożenie fonoholizmem.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego 123(2016): 345-57.

Warzecha, Katarzyna. “Charakterystyka zjawiska ryzykownego i problemowego korzystania z Internetu i telefonów komórkowych przez młodzież szkół podstawowych.” Krajowe Biuro Do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii. Accessed December 21, 2020. https://www.kbpn.gov.pl/portal?id=15&res_id=8591886.

Yildirim, Caglar. “Exploring the Dimensions of Nomophobia: Developing and Validating a Questionnaire Using Mixed Methods Research.” Graduate Theses and Dissertations, 14005. Accessed December 17, 2020. https://lib.dr.iastate.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=012&context=etd.

Zhang, Meng X., and Anise M. S. Wu. “Effects of Smartphone Addiction On Sleep Quality among Chinese University Students: The Mediating Role of Self-Regulation and Bedtime Procrastination.” Addictive Behaviors 111(2020): 106346. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2020.106552.