Satysfakcja i wymagania w roli matki i ojca dziecka z niepełnosprawnością

Monika  Parchomiuk

doi:10.18290/rt.216810.2

Data publikacji : 2021-12-03

Tom 68 Nr 10 (2021)

Satysfakcja i wymagania w roli matki i ojca dziecka z niepełnosprawnością

Monika Parchomiuk

https://orcid.org/0000-0002-0756-4242

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.216810.2

Abstrakt

W artykule zaprezentowano wyniki badań własnych, których celem było ustalenie zależności między wymaganiami roli rodzicielskiej u matek i ojców wychowujących dziecko z niepełnosprawnością a ich satysfakcją z rodzicielstwa. W analizach uwzględniono także wiek dziecka z niepełnosprawnością oraz rodzaj niepełnosprawności. Zastosowano narzędzia własnej konstrukcji w postaci Skali Doświadczeń Rodzicielskich, Skali Wymagań w Roli Rodzicielskiej oraz kwestionariusza ankiety. Ostatecznie wykorzystano materiał uzyskany od 83 matek oraz 67 ojców. Na podstawie wyników analizy regresji wielorakiej stwierdzono podobne tendencje w grupie matek i ojców opisujące udział zmiennej Wzbogacenie w kształtowaniu wyników satysfakcji. Częstsze wymagania roli towarzyszyły najczęściej niższej satysfakcji w jej różnych wymiarach. Jedynie sprzeczności w roli rodzica tworzyły w modelach regresji powiązania dodatnie ze zmienną zależną. Rodzaj niepełnosprawności dziecka był istotny tylko w obszarze kształtowania wyników wymagań roli i jednego z aspektów satysfakcji ojców, z kolei zmienna wieku w zakresie oczekiwań zewnętrznych wobec roli macierzyńskiej.

Słowa kluczowe:

role rodzicielskie, rodzicielska satysfakcja, wymagania rodzicielskie, zaburzenia ze spectrum autyzmu, niepełnosprawność intelektualna

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bakiera, Lucyna, Żaneta Stelter. „Rodzicielstwo z perspektywy rodziców dziecka pełnosprawnego i niepełnosprawnego intelektualnie”. Roczniki Socjologii Rodziny 20(2010): 131-150.

Brown, Theresa J. “Work family conflict among parents of atypically developing children: exploring the impact of worker, work, and child factors.” Journal of Child and Family Studies 23(2014): 854-862.

Brown, Theresa J., Kenneth E. Sumner. “Cross national examination of work family in parents of children with disabilities using a bioecological model.” Child & Youth Care Forum 48(2019): 703-718.

Cairns, Deborah, Debbie Tolson, Jane Brown, Cris Darbyshire. “The need for future alternatives: an investigation of the experiences and future of older parents caring for offspring with learning disabilities over a prolonged period of time.” British Journal of Learning Disabilities 41(2012): 73-82.

Chodkowska, Maria. „Teoria ról społecznych a badania socjopedagogicznych problemów zdrowia i choroby”. Chowanna 45(2002): 39-56.

Chouchan, Chandra S., Singh Paramjeet, Kumar Sunil. “Assessment of stress and anxiety in parents of children with intellectual disability.” Indian Journal of Health & Wellbeing 7(2016): 500-504.

Dąbrowska, Anna, Ewa Pisula. “Parenting stress and coping styles in mothers and fathers of pre-school children with autism and Down Syndrome.” Journal of Intellectual Disability Research 54(2010): 266-280.

Felizardo, Sara, Esperança Ribeiro, Maria J. Amante. “Parental adjustment to disability, stress indicators and the influence of social support.” Procedia − Social and Behavioral Sciences 217(2016): 830-837.

Green, Sara E. „`We're tired, not sad'”: Benefits and burdens of mothering a child with a disability.” Social Science & Medicine 64(2007): 150-163.

Hornby, Garry. “A review of fathers' accounts of their experiences of parenting children with disabilities.” Disability, Handicap and Society 7(1992): 363-373.

Jess, Mikeda, Richard P. Hastings, Vasiliki Totsika. “The construct of maternal positivity in mothers of children with intellectual disability.” Journal of Intellectual Disability Research 61(2017): 928-938.

Jess, Mikeda, Vasiliki Totsika, Richard P. Hastings. “Maternal stress and the functions of positivity in mothers of children with intellectual disability.” Journal of Child and Family Studies 27(2018): 3753-3763.

Johnston, Charlotte, Eric J. Masch. “A measure of parenting satisfaction and efficacy.” Journal of Clinical Child Psychology 18(1989): 167-175.

Karney, Penelope M., Tim Griffin. “Between joy and sorrow: being a parent of a child with developmental disability.” Journal of Advanced Nursing 34(2001): 582-592.

Kayfitz, Adam D., Marcia N. Gragg, Robert R. Orr. “Positive Experiences of Mothers and Fathers of Children with Autism.” Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities 23(2010): 337-343.

Knight, Kathryn. “The changing face of the `good mother': trends in research into families with a child with intellectual disability, and some concerns.” Disability & Society 28(2013): 660-673.

Lee, Yoon-Joo, Hye J. Park, Susan L. Recchia. “Embracing each other and growing together: redefining the meaning of caregiving a child with disabilities.” Journal of Child and Family Studies 24(2015): 3662-3675.

Leiter, Valerie, Marty W. Krauss, Betsy , Anderson, Nora , Wells. “The consequences of caring. Effects of mothering a child with special needs.” Journal of Family Issuess 25(2004): 379-403.

Meadan, Hedda, Julia B. Stoner, Maureen E. Angell. “Fathers of children with autism: perceived roles, responsibilities and support needs.” Early Child Development and Care 185(2015): 1678-1694.

Nelson Goff, Briana S., Kale J. Monk, Juliana, Malone, Staats Natira, Allison Tanner, Nicole P. Springer „Comparing parents of children with Down syndrome at different life span stages.” Journal of Marriage and Family 78(2016): 1131-1148.

Niedbalski, Jakub. „Realizowanie ról rodzicielskich i konstruowanie tożsamości rodziców dziecka z niepełnosprawnością intelektualną”. Studia Socjologiczne 3(2019): 135-170.

Nurullah, Abu S. “`It's really a roller coaster”: experience of parenting children with development al disabilities.” Marriage & Family Review 49(2013): 412-445.

Park, Hye J., Grace H. Chung. “Multifaceted model of changes and adaptation among Korean mothers of children with disabilities.” Journal of Child and Family Studies 24(2015): 915-929.

Patric-Ott, Amy, Linda D. Ladd. “The blending of Boss’s concept of ambiguous loss and Olshansky's concept of chronic sorrow: a case study of a family with a child who has significant disabilities.” Journal of Creativity in Mental Health 5(2010): 73-86.

Potter, Carol A. “`I accept my son for who he is – he has incredible. Character and personality': fathers' positive experiences of parenting children with autism.” Disability & Society 31(2016): 948-965.

Samadi, Sayyed Ali, Ghasem Abdollahi-Boghrabadi, Roy McConkey. “Parental satisfaction with caregiving among parents of children with autism spectrum disorders, attention deficit and hyperactivity, intellectual disabilities and typically developing.” Early Child Development & Care 190(2020): 1115-1122.

Samadi, Sayyed Ali, Ghasem Abdollahi-Boghrabadi, Roy McConkey. “Parental satisfaction with caregiving for children with developmental disabilities: development of a new assessment tool.” Children 5(2018), accessed April 10, 2021, DOI: 10.3390/children512 0166.

Schippers, Alice, Michel Berkelaar, Minne Bakker, Geert Van Hove. “The experiences of Dutch fathers on fathering children with disabilities: `Hey, that is a father and his daughter, that is it.'” Journal of Intellectual Disability Research 64(2020): 442-454.

Scorgie, Kate, Lorraine Wilgosh, Dick Sobsey. “The experience of transformation in parents of children with disabilities: theoretical considerations.” Developmental Disabilities Bulletin 32(2004): 84-110.

Sheldon, Jane P., Mary Oliver, Beverly M. Yashar. “Rewards and challenges of parenting a child with Down syndrome: a qualitative study of fathers' perceptions.” Disability and Rehabilitation, accessed April 15, 2021, https://doi.org/10.1080/09638288.2020.1745907.

Sheran, Julia, Stuard Todd. “Maternal employment and family responsibilities: the perspectives of children with intellectual disabilities.” Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities 13(2000): 109-131.

Sitimin, Shirley A., Amily Fikry, Zulhabri Ismali, Norashikin Hussein. “Work-family conflict among working parents of children with autism in Malaysia.” Procedia Computer Science 105(2017): 345-352.

Smith, Ashlyn L., Maryann Romski, Rose A. Sevcik, Lauren B. Adamson, Michael R. Barker. “Parent stress and perceptions of language development: comparing Down Syndrome and other developmental disabilities.” Family Relations 63(2014): 71-84.

Stainton, Tim, Hilde Besser. “The positive impact of children with an intellectual disability on the family.” Journal of Intellectual and Developmental Disability 23(2008): 57-70.

Takataya, Kumiko, Yoko Yamazaki, Eriko Mizuno. “Perceptions and feelings of fathers of children with Down Syndrome.” Archives of Psychiatric Nursing 30(2016): 544-551.

Voydanoff, Patricia. “Implications of work and community resources and demands for marital quality.” Journal of Organizational Psychology 9(2004): 275-285.

Zalewska, Anna. Dwa światy. Emocjonalne i poznawcze oceny jakości i ich uwarunkowania u osób o wysokiej i niskiej reaktywności. Warszawa: Academica, 2003.