Turning Indios into Nationals. The Field of Indigenism in Brazil and Paraguay From the Beginning of the 19th to the End of the 20th Century

Darius  Piwowarczyk

doi:10.18290/rt.21689.9

Data publikacji : 2021-11-05

Tom 68 Nr 9 (2021)

Indianin jako współobywatel. Pole indygenizmu w Brazylii i Paragwaju od początku XIX do końca XX wieku

Darius Piwowarczyk

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.21689.9

Abstrakt

Autor niniejszego artykulu definiuje „indygenizm” jako specyficzną, latynoamerykańską wersję pola produkcji kulturowej (w sensie Bourdieu), którego uczestnicy (agencje rządowe, organizacje misyjne, antropolodzy, media, organizacje pozarządowe, a także polityczni i religijni przywódcy rdzennych społeczności) zabiegają o „prawo” do określania i egzekwowania historycznie uwarunkowanej formy „indiańskości” w stałym procesie definiowania tożsamości narodowej. W wymiarze dyskursywnym działania te, obejmujące m.in. programy zmierzające do „nawracania” oraz włączania ludności rdzennej do dominujących społeczności narodowych, tradycyjnie odwoływały się do trzech narracji: uniwersalizm, obywatelstwo i etniczność (rasa). Począwszy od lat siedemdziesiątych XX wieku, również narracja ludności indiańskiej, prezentowana przez jej przywódców politycznych i religijnych, stała się częścią „oficjalnego” dyskursu indygenistycznego. Niniejszy artykuł stanowi analizę porównawczą tego procesu w Brazylii i Paragwaju w okresie od początku XIX do końca XX wieku.

Słowa kluczowe:

indygenizm, Brazylia, Paragwaj, procesy narodotwórcze, misje katolickie, Bourdieu

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Anderson, Benedict. Imagined Communities. New York: Verso, 1991.

Bartra, Roger. Wild Men in the Looking Glass: The Mythic Origin of European Otherness. Ann Arbor: University of Michigan Press, 1994.

Bockwinkel, Juan. Los héroes del Monday: Historia de la Mision Verbita en el Monday, 1910-1925. Asunción. Editorial Salesianito, 1993.

Bourdieu, Pierre. The Field of Cultural Production. New York: Columbia University Press, 1993.

Bourdieu, Pierre, and Loïc J.D. Wacquant. An Invitation to Reflexive Sociology. Chicago: The University of Chicago Press, 1992.

Bronowski Jacob, and Bruce Mazlish. The Western Intellectual Tradition: From Leonardo to Hegel. New York: Barnes and Noble, 1993.

Chatterjee, Partha. Nationalist Thought and the Colonial World: A Derivative Discourse. London: Zed Books, 1986.

Dostal, Walter, ed. The Situation of the Indian in South America. Geneva: WCC, 1972.

Eley, Geoff, and Ronald G. Suny, eds. Becoming National: A Reader. New York: Oxford University Press, 1996.

Escobar, Arturo. Encountering Development. The Making and Unmaking of the Third World. Princeton: Princeton University Press, 1995.

Galinier, Jacques, and Antoinette Molinié. Les néo-Indiens. Une religion de IIIe millénaire. Paris: Odile Jacob, 2006.

Griffin, Charles C. “Enlightenment and Independence.”In Latin American Revolutions, 1808-1826: Old and New World Origins, ed. John Lynch. 247-257. Norman: University of Oklahoma Press, 1994.

Harvey, David. The Condition of Postmodernity. Cambridge MA: Blackwell, 1990.

Heiberg, Marianne. “Basques, Anti-Basques, and the Moral Community.” In Becoming National. A Reader, eds. Geoff Eley, Ronald G. Suny. 325-335. New York: Oxford University Press, 1996.

Holston, James. The Modernist City. An Anthropological Critique of Brasilia. Chicago: University of Chicago Press, 1989.

Johnson, Randal. “Pierre Bourdieu on Art, Literature and Culture.” In Pierre Bourdieu, The Field of Cultural Production. 1-25. New York: Columbia University Press, 1993.

Kasmir, Sharryn. The Myth of Mondragon. Cooperatives, Politics and Working-Class Life in a Basque Town. New York: State University of New York Press, 1996.

Kümin, Beatrice. Expedition Brasilien. Von der Forschungszeichnung zur ethnographischen Fotografie. Bern: Benteli, 2007.

Lynch, John. “The Origins of Spanish American Independence.” In The Independence of Latin America, ed. Leslie Bethell. 1-48. New York: Cambridge University Press, 1987.

Martinez Novo, Carmen. Who Defines Indigenous? Identities, Development, Intellectuals, and the State in Northern Mexico. New Brunswick: Rutgers University Press, 2006.

Müller, Franz. “Beiträge zur Ethnographie der Guaraní-Indianer im Östlichen Waldgebiet von Paraguay.” Anthropos 29, no. 1-2 (1934): 177-208.

Piwowarczyk, Darius J. “Missionaries of the `Iron Cage'. The Indigenist Sector of the Society of the Divine Word (SVD) in Paraguay, 1910–2000.” Anthropos 99, no. 2 (2004): 499-518.

Prieto, Esther. “Indigenous Peoples in Paraguay.” In Indigenous Peoples and Democracy in Latin America, ed. Donna Lee Van Cott. 235-55. New York: St. Martin's Press, 1995.

Ramos, Alcida R. Indigenism. Ethnic Politics in Brazil. Madison: The University of Wisconsin Press, 1998.

Said, Edward W. Orientalism. New York: Vintage, 1979.

Sušnik, Branislava, and Miguel Chase-Sardi. Los indios del Paraguay. Madrid: MAPFRE, 1995.