Argument skrypturystyczny w teologii fundamentalnej i uwarunkowania jego waloru motywacyjnego

Roman  Słupek

doi:10.18290/rt22699.2

Data publikacji : 2022-11-16

Tom 69 Nr 9 (2022)

Argument skrypturystyczny w teologii fundamentalnej i uwarunkowania jego waloru motywacyjnego

Roman Słupek

https://orcid.org/0000-0002-3802-4118

DOI: https://doi.org/10.18290/rt22699.2

Abstrakt

W teologii fundamentalnej jednym z istotnych argumentów, przywoływanych dla uwiarygodnienia boskiej godności Jezusa z Nazaretu, jest argument skrypturystyczny. Chodzi w nim o wykazanie, że w historycznej Osobie Jezusa z Nazaretu zrealizowały się mesjańskie proroctwa i zbawcze obietnice Starego Testamentu. Był on obecny już w autoapologii Jezusa z Nazaretu oraz w działalności ewangelizacyjnej Kościoła apostolskiego.

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie na mało dotąd eksponowane historyczno-teologiczne uwarunkowania waloru motywacyjnego tegoż argumentu. Dla zrealizowania tego celu ukazano najpierw specyfikę spojrzenia na ten argument w historii i obecnie. Następnie przedstawiono trzy istotne uwarunkowania jego waloru motywacyjnego. Przywołując ten argument dla uwiarygodnienia mesjańskich roszczeń Jezusa z Nazaretu, trzeba najpierw mieć na uwadze fakt wielopostaciowości judaizmu w czasach, w których On żył. Nie mniej ważną kwestią jest właściwe rozumienie eksponowanego wypełnienia się starotestamentalnych proroctw w Jezusie z Nazaretu. Z tym zaś związana jest trzecia kwestia – praktyka dokonywania relektury tekstu świętego w tradycji żydowskiej. Zarysowane uwarunkowania, właściwie uwzględniane w wykładzie teologii fundamentalnej, mogą przyczyniać się do skuteczniejszego motywowania do wiary chrześcijańskiej za pomocą argumentu biblijnego.

Słowa kluczowe:

teologia fundamentalna, argument skrypturystyczny, judaizm biblijny, wypełnienie się Pism, relektura tekstu świętego

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adamczyk, Dariusz. „Relektura psalmów cytowanych w Ewangeliach synoptycznych”. Studia Gnesnensia 23(2009): 5-53.

Bartnicki, Sławomir. Wiarygodność Objawienia chrześcijańskiego według kardynała Avery Dullesa. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.

Bartynowski, Stanisław. Apologetyka podręczna. Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów, 1923.

Borto, Paweł. „«Pismo mówi, że on ma powstać z martwych» (J 20,9). Znaczenie odwołania się do Pisma w najwcześniejszych formach wyznania wiary w zmartwychwstanie. Analiza teologicznofundamentalna”. Roczniki Teologiczne 66(2019), 9: 19-34.

Bóg, Biblia, Mesjasz. Z księdzem profesorem Waldemarem Chrostowskim rozmawiają Grzegorz Górny i Rafał Tichy, Warszawa: Fronda, 2007.

Chrostowski, Waldemar. „Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej «Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii chrześcijańskiej»: XIII Sympozjum Teologiczne «Kościół a Żydzi i Judaizm», Warszawa, 22 V 2002”. Collectanea Theologica (2003), 2: 5-12.

Chrostowski, Waldemar. „Kościół a Izrael”. Collectanea Theologica (2003), 1: 73-94.

Chrostowski, Waldemar. „Nowy Testament a judaizm – możliwości i wyzwania”. Collectanea Theologica (1994), 2: 11-23.

Chrostowski, Waldemar. „Targumiczne reguły i techniki przekładu Pisma Świętego”. Przegląd Powszechny (1990), 2: 249-262.

Chrostowski, Waldemar. „Żydzi i religia żydowska w «Przekroczyć próg nadziei» Jana Pawła II”. Collectanea Theologica (1996), 2: 79-89.

Dohmen, Christoph, Günter Stemberger. Hermeneutyka Biblii żydowskiej i Starego Testamentu. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2008.

Dunn, James. „Ekspansja chrześcijaństwa od Jerozolimy do Rzymu (lata 30-70)”. W Chrześcijaństwo a judaizm rabiniczny. Historia początków oraz wczesnego rozwoju, red. Hershel Shanks, 149-210. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio, 2013.

Feldman, Louis. „Judaizm palestyński i diaspory w I wieku”. W Chrześcijaństwo a judaizm rabiniczny. Historia początków oraz wczesnego rozwoju, red. Hershel Shanks, 25-87. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio, 2013.

Franciszek, „List apostolski Scripturae sacrae affectus w XVI stulecie śmierci św. Hieronima”, The Holy See. Dostęp 14.03.2021. http://www.vatican.va/content/francesco/pl/apost_letters /documents/papa-francesco-lettera-ap_20200930_scripturae-sacrae-affectus.html.

Hergesel, Tomasz. „Gdy Izrael z Egiptu wychodził… Wydarzenia, interpretacje”. Colloquium Salutis 12(1980): 193-229.

Hładowski, Władysław. Zarys apologetyki. Analiza chrześcijańskiej refleksji nad wiarygodnością Objawienia. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1980.

Jasiński, Andrzej. „Stary i Nowy Testament w tradycji chrześcijańskiej”. Częstochowskie Studia Teologiczne 30(2002): 35-49.

Jędrzejewski, Sylwester. „Judaizm diaspory w okresie drugiej świątyni”. Seminare 27(2010): 9-27.

Kamykowski, Łukasz. „Jezus w świetle swej nauki i czynów. U źródeł wiary Kościoła”. W Objawienie i Chrystus (Teologia fundamentalna, t. 3), red. Tadeusz Dzidek, Łukasz Kamykowski, Adam Kubiś, 86-158. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, 1999.

Kopeć, Edward. Apologetyka. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1974.

Kubiś, Adam. „«Miłości pragnę, nie krwawej ofiary». Relektura Oz 6,6 w Ewangelii według św. Mateusza”. Collectanea Theologica (2016), 4: 103-124.

Ledwoń, Ireneusz. „Skrypturystyczny argument”. W Leksykon Teologii Fundamentalnej, red. Marian Rusecki i in., 1102-1104. Lublin–Kraków: Wydawnictwo M, 2002.

Lohfink, Gerhard. Przeciw banalizacji Jezusa. Poznań: Wydawnictwo Święty Wojciech, 2015.

Łomnicki, Edward. „Argument skrypturystyczny w ujęciu pisarzy starochrześcijańskich”. Tarnowskie Studia Teologiczne 10(1987): 198-227.

McDowell, Josh. Przewodnik apologetyczny. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio, 2002.

Misiarczyk, Leszek. „«Dialog» Justyna a rekonstrukcja niektórych aspektów judaizmu II wieku”. Studia Płockie 26(1998): 53-65.

Myśków, Józef. Zagadnienia apologetyczne. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1986.

Napiórkowski, Andrzej. Jezus Chrystus objawiony i objawiający. Chrystologia fundamentalna. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2016.

Papieska Komisja Biblijna. Interpretacja Pisma Świętego w Kościele. Poznań: Pallottinum, 1994.

Papieska Komisja Biblijna. Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii chrześcijańskiej. Kielce: Wydawnictwo Verbum, 2002.

Piekarz, Danuta, „Relektura Starego Testamentu w świetle Chrystusa”. W Z badań nad Biblią, z. 7, red. Tadeusz Jelonek, 21-30. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, 2003.

Poniży, Bogdan. Reinterpretacja wyjścia Izraelitów z Egiptu w ujęciu Księgi Mądrości. Poznań: Księgarnia Św. Wojciecha, 1991.

Rafiński, Grzegorz. „Odniesienia do Starego Testamentu w Listach św. Pawła”. Studia Gdańskie 42(2018): 17-38.

Rosa, Stanisław. Teologia fundamentalna. Cz. I. Chrystologia. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej „Biblos”, 1998.

Rubinkiewicz, Ryszard. „Główne linie dokumentu Papieskiej Komisji Biblijnej «Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii chrześcijańskiej»”. Collectanea Theologica (2003), 1: 9-18.

Rusecki, Marian. „Wiarygodność posłannictwa Jezusa Chrystusa”. Sympozjum (2001), 1: 19-35.

Rusecki, Marian. Traktat o wiarygodności chrześcijaństwa. Dlaczego wierzyć Chrystusowi? Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2010.

Seweryniak, Henryk. „Mesjanizm grup społecznych Izraela w epoce Jezusa”. Studia Płockie 25(1997): 15-32.

Seweryniak, Henryk. Tajemnica Jezusa. Warszawa: Biblioteka „Więzi”, 2001.

Sieniatycki, Maciej. Apologetyka czyli dogmatyka fundamentalna. Kraków: Nakładem Autora, 1932.

Sikora, Adam. „Relektura cytatów z Księgi Psalmów w Ewangelii według św. Jana”. Poznańskie Studia Teologiczne 24(2010): 121-138.

Strękowski, Stanisław. „Wezwanie do nawrócenia u apologetów chrześcijańskich II-III w.”. Lux Veritatis 1(1999): 184-195.

Sztuk, Dariusz. „Pawłowa relektura Rdz 1,1 w hymnie chrystologicznym Kol 1,15-20”. Studia Bydgoskie 7(2013): 55-66.

Tanzer, Sarah. „Judaizmy w I w. po Chr.”. W Słownik wiedzy biblijnej, red. Bruce Metzger, Michael Coogan, 275-279. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Vocatio, 1996.

Tomczak, Ryszard. „Argument skrypturystyczny i taumaturgiczny w uzasadnieniu boskiego posłannictwa Jezusa z Nazaretu”. Collectanea Theologica (1996), 3: 43-60.

Tronina, Antoni. „Judaizm a chrześcijaństwo w I wieku. Koegzystencja czy konfrontacja?”. Collectanea Theologica (2003), 1: 117-137.

Waldenfels, Hans. O Bogu, Jezusie Chrystusie i Kościele dzisiaj. Teologia fundamentalna w kontekście czasów obecnych. Katowice: Księgarnia Św. Jacka, 1993.

Witczyk, Henryk. „Pamiątka Jezusa – holistyczny model teologii biblijnej Nowego Testamentu”. Roczniki Biblijne (2009), 1(56): 201-227.

Żydzi i chrześcijanie. Benedykt XVI w dialogu z rabinem Arie Folgerem. Kraków: Wydawnictwo AA, 2021.