Kulturowa i religijna funkcja cmentarza

Paweł  Rabczyński

doi:10.18290/rt22699.10

Published : 2022-11-16

Vol. 69 No. 9 (2022)

The Cultural and Religious Roles of the Cemetery

Paweł Rabczyński

https://orcid.org/0000-0002-8732-7019

DOI: https://doi.org/10.18290/rt22699.10

Abstract

The cemetery is a place where the sacred and the profane, cultural and religious values overlap. The aim of the following work is a synthetic portrayal of the cultural and religious roles of the cemetery. Their presentation will be based on history divided into five periods characterised by inhumation practices: prehistoric burial, necropolis outside city limits, cemeteries within city limits, burial in churches, modern cemeteries outside city limits. Apart from several exceptions the analysis focuses on burials on the Western European territory. It utilises the source material and the methodology of humanist studies (archeology, history, culture and religion studies) and theology. The location and characteristics of a necropolis has always been shaped by the specific culture of the given community, religious tradition, worldview, geography as well as sanitary considerations. In this sense cemeteries constitute monuments of civilizations, cultures and religions. Despite the changing rules of inhumation throughout time it can be stated that the cultural and religious roles of the cemetery are elementary and irreplaceable. The two roles overlap and creatively cooperate.

Keywords:

cemetery, roles of the cemetery, cultural role of the cemetery, religious role of the cemetery

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Ariès, Philippe. Człowiek i śmierć, tłum. Eligia Bąkowska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989.

Bronk, Andrzej. Nauka wobec religii (teoretyczne podstawy nauk o religii). Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1996.

Dulles, Avery. „Wkład chrześcijaństwa w kulturę: perspektywa amerykańska”. W Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Międzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej, Lublin, 18-21 września 2001, red. Marian Rusecki i in., 151-177. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2001.

Eliade, Mircea. Historia wierzeń i idei religijnych, t. 1. Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich, tłum. Stanisław Tokarski. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1997.

Filarska, Barbara. „Cmentarz”. W Encyklopedia Katolicka, t. 3, red. Romuald Łukaszyk, Ludomir Bieńkowski, Feliks Gryglewicz, 517-521. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1979.

French, Stanley. „The Cemetery as Cultural Institution. The Establishment of Mount Auburn and the ‘Rural Cemetery’ Movement”. American Quarterly 1(1974): 37-59.

Huizinga, Johan. Jesień średniowiecza, tłum. Tadeusz Brzostowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1996.

Karpińska, Grażyna Ewa. „Cmentarz. Antropologiczna lektura przestrzeni i pamięci na przykładzie wiejskiego cmentarza w Złotym Potoku”. Literatura Ludowa 1(2017): 21-31.

Kolbuszewski, Jacek. Cmentarze. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1996.

Kolbuszewski, Jacek. Przestrzenie i krajobrazy. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Sudety, 1994.

Konecki, Krzysztof. „Paschalny wymiar liturgicznego kultu męczenników”. Ateneum Kapłańskie 135(2000), 2-3: 227-239.

Leclercq, Henri. „Ad sanctos”. W Dictionnaire d’Archéologie Chrétienne et de Liturgie, éd. Fernand Cabrol et Henri Leclercq, t. I, 1, 470-509. Paris: Letouzey, 1924.

Leroi-Gourhan, André. Les religions de la Préhistoire (Paléolithique). Paris: Presses Universitaires de France, 1964.

Litewski, Wiesław. Rzymskie prawo prywatne. Warszawa: Nexis Lexis, 2003.

Longosz, Stanisław. „Niektóre aspekty teologii męczeństwa w literaturze wczesnochrześcijańskiej”. Tarnowskie Studia Teologiczne 7(1979): 49-73.

Pasierb, Janusz Stanisław. Czas otwarty. Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne Pelplin, 1992.

Perszon, Jan. Na brzegu życia i śmierci. Zwyczaje, obrzędy oraz wierzenia pogrzebowe i zaduszkowe na Kaszubach. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1999.

Piacentini, Ernesto. Il martirio nelle causa dei santi. Roma: Libreria Editrice Vaticana, 1979.

Pietras, Henryk, ukł. i opr. Dokumenty synodów od 553 do 600 roku. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2020.

Rabczyński, Paweł. „Culture and Religion”. Rocznik Teologii Katolickiej 17(2018), 1: 85-102.

Reichel-Dolmatoff, Gerardo. „Notas sobre el simbolismo religioso de los Indios de la Sierra Nevada de Santa Marta”. Revista de la Universidad de los Andes 1(1967): 55-72.

Rozwadowski, Władysław. Prawo rzymskie. Zarys wykładu z wyborem źródeł. Poznań: Ars boni et aequi, 1990.

Rusecki, Marian. Istota i geneza religii. Lublin–Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 1997.

Starowieyski, Marek. „Męczeństwo”. W Męczennicy, wstęp, opr. i wyb. tekstów Ewa Wipszycka i Marek Starowieyski, 111-120. Kraków: Znak, 1991.

Wolf, Josef, Zdenek Burian. Pradzieje człowieka. Paleoantropologia, tłum. Elżbieta Kaźmierczak. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982.

Zdybicka, Zofia Józefa. Człowiek i religia. Zarys filozofii religii. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1993.

Zdybicka, Zofia Józefa. „Religia a kultura”. W Religia w świecie współczesnym. Zarys problematyki religiologicznej, red. Henryk Zimoń, 167-183. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2000.