Formy i sposoby wyrażania oporu w wybranych tekstach polskich zespołów alternatywnych lat osiemdziesiątych XX wieku

Grzegorz Zinkiewicz

doi:10.18290/rh247212.6

Data publikacji : 2024-12-27

Tom 72 Nr 12 (2024)

Formy i sposoby wyrażania oporu w wybranych tekstach polskich zespołów alternatywnych lat osiemdziesiątych XX wieku

Grzegorz Zinkiewicz

https://orcid.org/0000-0002-7378-9327

DOI: https://doi.org/10.18290/rh247212.6

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie form i strategii oporu w ostatniej dekadzie istnienia Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Ze względu na charakter tekstu, mnogość wcześniejszych badań i perspektywę badawczą pominięto rolę najbardziej rozpoznawalnych instytucji i organizacji politycznych, które przyczyniły się do upadku systemu totalitarnego w Polsce, wyeksponowano natomiast muzykę alternatywną i rockową jako środki wyrażania oporu. Próba syntezy została podjęta na podstawie zagadnień, takich jak: przedłużona liminalność, ambiwalencja kodu i mechanizmy działania systemu. W części analitycznej przedstawiono interpretację tekstów i dekonstrukcję warstwy muzycznej utworów dwóch zespołów nowofalowych – Kultu i Republiki (płyta Nowe sytuacje), w odniesieniu do zagadnienia oporu.

Słowa kluczowe:

opór, przedłużona liminalność, ambiwalencja, PRL, kod, muzyka alternatywna, system totalitarny

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Baudrillard, Jean. Utopia Deferred: Writings for Utopie (1967-1978). Tłum. i red. Stuart Kendall. New York: Semiotexte, 2006.

Bełkot, Andrzej. „Model kodowania i dekodowania Stuarta Halla w teoriach komunikacji”. Sensus Historiae 24, nr 3 (2016): 57-79.

Gzyl, Paweł. „Nowe sytuacje – ogarną nas”. Onet Muzyka, 2013-04-26. https://kultura.onet.pl/muzyka/wiadomosci/nowe-sytuacje-ogarna-nas/g5y0edc.

Hołówka, Jacek. „Świadomość.” W: Panorama współczesnej filozofii, red. J. Hołówka, B. Dziobkowski, 329-358. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.

Kirst, Pamela Freundl. „Thresholds and Liminality”. Psychological Perspectives 66, nr 2 (2023): 147-151.

Lizut, Mikołaj. PRL – Punk Rock Later, Warszawa: Sic!, 2003.

Mateja, Magdalena. „Miłość i erotyzm w tekstach piosenek Grzegorza Ciechowskiego”. W: Republika wrażeń. Grzegorz Ciechowski i Republika jako fenomen społeczno-kulturowy: praca zbiorowa, red. M. Jeziński, 135-145. Sosnowiec: GAD Records, 2012.

Norkowski, Jacek Maria. Człowiek umiera tylko raz. Mało znane fakty dotyczące śpiączki, stanu wegetatywnego i śmierci mózgowej. Warszawa: Thaurus, 2013.

Nowak, Aleksandra. „Powieść epistolarna”. https://wolnelektury.pl/katalog/gatunek/powiesc-epistolarna/autor/johann-wolfgang-von-goethe/. Dostęp: 07.03.2024.

Pęczak, Mirosław. Subkultury w PRL. Opór, kreacja, imitacja. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2013.

Scattergood, Zofia. „«Nowe Sytuacje», czyli o aktualności antyutopijnych tekstów Grzegorza Ciechowskiego”. Kolektor, 2021-01-20. https://pismokolektor.wordpress.com/2021/01/20/nowe-sytuacje-czyli-o-aktualnosci-antyutopijnych-tekstow-grzegorza-ciechowskiego/.

Sobczak, Paweł. „Tekst piosenki jako dzieło literackie – dzieło literackie jako tekst piosenki. Zarys problematyki, przykłady realizacji”. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 16, nr 2 (2012): 127-139.

Stach, Alex. Republika, seria Gwiazdy, Komety & Czad. Warszawa: Oficyna Litera, 1996.

Turner, Victor. Las symboli. Aspekty rytuałów u ludu Ndembu. Tłum. Andrzej Szyjewski. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”, 2006.

van Gennep, Arnold. Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii. Tłum. Beata Biały. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2006.

Wrzesień, Witold. Krótka historia młodzieżowej subkulturowości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013.