Języki wygnania. O Analfabetce Agoty Kristof

Paweł Panas

doi:10.18290/rh24721.8

Data publikacji : 2024-03-19

Tom 72 Nr 1 (2024)

Języki wygnania. O Analfabetce Agoty Kristof

Paweł Panas

https://orcid.org/0000-0002-7611-1992

DOI: https://doi.org/10.18290/rh24721.8

Abstrakt

W artykule została poddana analizie autobiograficzna proza Agoty Kristof, pisarki francuskiej, z pochodzenia Węgierki. Uważna lektura Analfabetki. Opowieści autobiograficznej, książki z 2004 r., jest punktem wyjścia do rozważań nad problemem wyboru języka na emigracji. Decyzje z tym związane mają kluczowe znaczenie dla tożsamości twórców, a motywacje za nimi stojące mogą być bardzo zróżnicowane. W artykule została opisana droga obrana przez Kristof i sposób, w jaki o niej mówi, tytułowa zaś metafora „analfabetki” w metaforyczny sposób odsyła do paradoksu utraty i odzyskiwania mowy poprzez zmianę języka. Rozważania dotyczące tekstów Kristof zostały dodatkowo skonfrontowane z perspektywą polskich twórców emigracyjnych (Konstantego A. Jeleńskiego i Gustawa Herlinga-Grudzińskiego), tworząc tym samym swoisty dialog wygnańców, poszukujących najlepszych środków wyrazu dla własnych tęsknot i pragnień.

Słowa kluczowe:

Agota Kristof, tożsamość, wygnanie, język

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Balsi, Sara de. Agota Kristof, écrivaine translingue. Saint-Denis: Université Paris 8, 2019.

Cercós Raichs, Raquel, i Conrad Vilanou Torrano. „Autoformación y resiliencia: A propósito de Agota Kristof (En un mundo empalabrado siempre somos analfabetos)”. Multidisciplinary Journal of School Education 11, no. 21 (2022): 35–49. DOI: https://doi.org/10.35765/ mjse.2022.1121.02.

Chrupała, Aleksandra, i Agnieszka Adamowicz-Pośpiech. „À la recherche des émotions dans ‘L’Analphabète’ d’Agota Kristof”. Romanistica Comeniana nr 1 (2018): 116–131. Wersja internetowa: https://opus.us.edu.pl/info/article/USL8e7e0e8d9fa34ca8b32ea334a40cfa2e/.

Dollé, Marie. „Bilinguisme et écriture: Le cas de Beckett et de Cioran”. L’Esprit Créateur 44, no. 2 (Summer 2004): 11–17.

Herling-Grudziński, Gustaw. „Zagadnienia językowe literatury emigracyjnej”. Kultura nr 6 (1961): 14–18.

Hites, Sándor. „Variations on Mother Tongue. Language and Identity in Twentieth-Century Hungarian Literary Exile”. Hungarian Historical Review no. 3–4 (2012): 454–474.

Jeleński, Konstanty A. „Czwórjęzyczne kłopoty”. Kultura nr 6 (1961): 10–13.

Kristof, Agota. Analfabetka. Opowieść autobiograficzna. Przeł. Agnieszka Żuk. Warszawa: Noir sur Blanc, 2005. Wydanie oryginalne: L’Analphabète. Carouge: Éditions Zoé, 2004.

Kristof, Agota. Duży zeszyt. Dowód. Trzecie kłamstwo. Przeł. Małgorzata Zięba. Warszawa: Amber, 1994. Pospołu trzy powieści: Le grand cahier. Paris: Seuil,1986; Preuve. Paris: Seuil, 1988; Troisième mensonge. Paris: Seuil, 1991.