Fatimka, parapet, skórka – wstępna charakterystyka żargonu organistów (badanie pilotażowe)

Ewelina Parafińska-Korybska

doi:10.18290/rh247212.8

Data publikacji : 2024-12-27

Tom 72 Nr 12 (2024)

Fatimka, parapet, skórka – wstępna charakterystyka żargonu organistów (badanie pilotażowe)

Ewelina Parafińska-Korybska

https://orcid.org/0000-0003-0508-0321

DOI: https://doi.org/10.18290/rh247212.8

Abstrakt

Artykuł podejmuje tematykę niezgłębianą dotąd w badaniach językoznawczych. W ramach wstępu omówiono charakterystykę zawodu organisty na podstawie dokumentów Kościoła katolickiego. Następnie zwrócono uwagę na brak zgodności badaczy w zakresie stosowania pojęć „żargon”, „profesjolekt” i innych do określania nieoficjalnego języka grup zawodowych i społecznych. Na potrzeby artykułu przyjęto termin „żargon”. Źródłem jednostek leksykalnych do omawianych badań była własna wiedza autorki oraz konsultacje z organistami. Wyodrębniono i omówiono siedem klas tematycznych wyróżnionych w tej pracy. Podano liczne przykłady i w wielu przypadkach semantyzację. Odwołując się do materiału, podjęto próbę sformułowania funkcji żargonu organistów. Oprócz funkcji wymienianych powszechnie przy omawianiu żargonu wskazano dodatkowo dystansowanie się od poważnego charakteru wykonywanego zawodu oraz trudności napotykanych podczas pracy.

Słowa kluczowe:

żargon, organista, profesjolekt, leksyka muzyczna, liturgia

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Dąbkowski, Grzegorz . Jak opisujemy muzykę. Zbiór szkiców. Warszawa: Takt, 2008.

Dąbkowski, Grzegorz. „Język muzyków – profesjolekt czy socjolekt?”. W: Polskie języki. O językach zawodowych i środowiskowych, red. M. Milewska-Stawiany, E. Rogowska-Cybulska, 354-360. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2010.

Dąbkowski, Grzegorz. Polska terminologia z zakresu teorii muzyki. Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Jana Kochanowskiego, 1991.

Geremek, Bronisław. „O językach tajemnych”. Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja, nr 2 (50) (1980): 13-36.

https://musicamsacram.pl/dokumenty, dostęp 16.09.2022.

Instrukcja o Muzyce w Świętej Liturgii Musicam Sacram. Święta Kongregacja Obrzędów – 5 III 1967, dostęp 15.09.2022. https://musicamsacram.pl/dokumenty/pobierz/musicamsacram.

Jarosz, Beata. „O (nie)tożsamości pojęć JĘZYK SPECJALISTYCZNY, JĘZYK SPECJALNY, JĘZYK FACHOWY, JĘZYK PROFESJONALNY, JĘZYK ZAWODOWY, PROFESJOLEKT, TECHNOLEKT”. Polonica 38 (2018): 85-108.

Karaś-Wnęk, Aleksandra. „Żargon korporacyjny na przykładzie czasowników”. W: Bogactwo współczesnej polszczyzny, red. S. Przęczek-Kisielak, P. Żmigrodzki, 329-343. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2014.

Kloch, Zbigniew. „Język i płeć: różne podejścia badawcze”. Pamiętnik Literacki 91, z. 1 (2000): 141-160.

Król, Martyna. „Odmiany języka polskiego – próba typologizacji”. Studia Methodologica, nr 40 (2015): 202-216.

Król-Kumor, Martyna. „Modele słowotwórcze w wybranych żargonach języka polskiego”. Studia Rusycystyczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego 26 (2018): 83-95.

Malinowska, Katarzyna. „«Blogaskowy fejm», czyli o języku blogerów modowych”. W: Socjolekt, idiolekt, idiostyl: historia i współczesność, red. U. Sokólska, 167-184. Białystok: Wydawnictwo PRYMAT–Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, 2017.

Pankowska, Dorota, i Bieganowska-Skóra Anna. „Wulgaryzacja języka jako kontekst socjalizacji dzieci i młodzieży”. Przegląd Badań Edukacyjnych 2, nr 27 (2018): 183-201.

Parafińska-Korybska, Ewelina. Polsko-rosyjski projekt leksykograficzny: teatr, opera, muzyka. Od badań metaleksykograficznych do autorskiej koncepcji słownika. Praca doktorska, Katolicki Uniwersytet Lubelski, 2022 (nieopublikowana).

Rudnicka-Fira, Elżbieta. „Profesjolekt górniczy w dobie współczesnych przemian cywilizacyjnych (morfologiczne i syntaktyczne sposoby jego wzbogacania)”. W: Socjolekt, idiolekt, idiostyl: historia i współczesność, red. U. Sokólska, 273-288. Białystok: Wydawnictwo PRYMAT–Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, 2017.

Szczepankiewicz, Maciej. Organista liturgiczny. Poznań–Szczecin: Akademia Muzyczna im. I. J. Paderewskiego w Poznaniu, 2003.

Szczerbowski, Tadeusz. Polskie i rosyjskie słownictwo slangowe. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2018.

Szpyra-Kozłowska, Jolanta. „Językowa «zmiana płci». Narracja męska i kobieca w wypracowaniach licealistów”. Poradnik Językowy 762, nr 3 (2019): 17-34.

Wilczek, Wioletta. „Leksyka motoryzacyjna w ujęciu socjolingwistycznym (na podstawie portali internetowych dla miłośników motoryzacji)”. W: Bogactwo współczesnej polszczyzny, red. S. Przęczek-Kisielak, P. Żmigrodzki, 377-385. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2014.

Wiśniewski, Piotr. „Zadania organisty w świetle odnowionej liturgii po Soborze Watykańskim II”. W: Wokół posługi organisty w parafii. Materiały z I Sesji Naukowej dla Organistów i Muzyków Kościelnych Diecezji Płockiej, red. P. Wiśniewski, 7-20. Płock, 2006.

Wojtczuk, Krystyna. „Charakterystyka socjolingwistyczna polskiego slangu uczniowskiego”. Roczniki Humanistyczne 48, z. 6 (2000): 51-71.

Zacharski, Konrad. Amatorski leksykon organowy. Wadowice: Wydawnictwo Równomiernie Temperowane, 2009. Dostęp 22.09.2022. http://www.leksykon.organy.net.pl/.

Zgółka, Tadeusz. „Odpowiedzi referentów”. W: Polskie języki. O językach zawodowych i środowiskowych, red. Małgorzata Milewska-Stawiany, Ewa Rogowska-Cybulska, 91-93. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2010.