Data publikacji : 2025-01-09

„Jestem zwierciadłem czasu”. Subiektywne doświadczanie współczesności w epistolarnej prozie Tomasza Zana

Abstrakt

Tekst dotyczy subiektywnego odczuwania i rozumienia (doświadczania) współczesności Tomasza Zana. Przedmiotem analizy jest jego „epistolarna proza”, czyli „rozdziałki” znajdujące się wewnątrz korespondencji filomatów z lat 1815-1823. Lektura listów Zana nie skupia się zatem na relacji nadawcy i odbiorcy, lecz odbywa się z uznaniem dominanty podmiotu mówiącego. Dlatego też praktyka epistolograficzna filomaty, ze szczególnym uwzględnieniem osobliwej koegzystencji listu i literatury, traktowana jest jako zapis doświadczenia. Obserwacja studenckiej i częściowo prozatorskiej korespondencji Zana z tej perspektywy prowadzi do wniosku, że jej zasadniczym tworzywem jest indywidualny czas wrażliwego pisarza, a zatem jednostkowe i asynchroniczne odczuwanie historyczności podmiotu. Na podstawie wileńskiego dorobku epistolarnego Zana można wyróżnić dwa rodzaje doświadczania współczesności. Pierwszy dotyczy relacji pomiędzy jednostką a zbiorowością. Drugi – według teorii Georges’a Bataille’a – nazywam „doświadczeniem wewnętrznym”.

Słowa kluczowe:

Zan, współczesność, filomata, listy, doświadczenie, proza epistolarna



Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne


Cited by / Share


Roczniki Humanistyczne · ISSN 0035-7707 | eISSN 2544-5200 | DOI: 10.18290/rh
© Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II – Wydział Nauk Humanistycznych


Artykuły w czasopiśmie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0)