Język Polski
English
Curiosa na osiemnastowiecznym dworze polskim i ich polityczna użyteczność – trzyrożny wół Stanisława Potockiego
Abstrakt
Tekst analizuje sposób wykorzystania w połowie XVIII wieku zoologicznego kuriozum (należącego do Stanisława Potockiego trzyrożnego wołu) do doraźnych celów politycznych, jako elementu wpisanego w ówczesny ceremoniał polityczny związany z obradami tzw. komisji dubieńskiej. Utworzona przez Augusta III, a obradująca w Dubnie, miała przywrócić porządek w podzielonej pomiędzy wierzycieli jej właściciela Janusza Sanguszki Ordynacji Ostrogskiej. W przekazie kierowanym do opinii publicznej akcentowano, iż konsekwencją prac komisji jest przede wszystkim powrót pokoju i powszechnej zgody w Rzeczypospolitej. Urządzone z wielką pompą, w majątku Stanisława Potockiego w Brodach, zabawy zapustne 1755 roku, w których brali udział członkowie komisji dubieńskiej, dowodziły jedności ich uczestników, a także były swoistą przeciwwagą dla zapustów roku poprzedniego, kiedy część osób bezpośrednio zaangażowanych w konflikt ostrogski nie mogła uczestniczyć w balach (dotyczyło to zwłaszcza komendanta twierdzy Dubno, gen. Stanisława Mokronowskiego). Pokazywany podczas zapustów w Brodach w 1755 roku trzyrożny wół, w szczególny sposób zwracał uwagę opinii publicznej na ówczesne wydarzenia – powodując, iż zostawały one na długo w pamięci. Stał się więc zwierzęciem użytecznym w takim rozumieniu, w jakim użyteczność odnoszono wówczas do kategorii curiositas. Uzupełniał przekaz wizualny związany z bieżącą polityką, zajmując w tym przypadku miejsce obok obiektów będących działami sztuki – rzeźby, grafiki czy też dekoracji okazjonalnych.
Słowa kluczowe:
curiosum, ceremoniał polityczny, Ordynacja Ostrogska, komisja dubieńska, potwornikatowatośćSzczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
