Data publikacji : 2023-06-07

Lenitas biskupa Samuela Maciejowskiego: Mowa synodalna (9 grudnia 1549 roku) Marcina Kromera

Abstrakt

Jedna z trzech mów synodalnych Marcina Kromera (1512-1579), oracja z 9 XII 1549 r., inaugurująca obrady synodu w Krakowie, jest ciekawym przykładem krytyki polskiego duchowieństwa, którego wady przyczyniają się do odchodzenia wiernych z Kościoła katolickiego, a tym samym do sukcesów reformacji. Mowa zasługuje na szczególne zainteresowanie, gdyż w pewnym momencie mówca z ataku na zaniedbujący swoje obowiązki kler katolicki przechodzi do oceny postawy swojego przełożonego, biskupa krakowskiego Samuela Maciejowskiego, któremu zarzuca lenitas, czyli łagodność, niesprawdzającą się w walce z reformacją. Apostrofa do hierarchy wymagała od Kromera wzniesienia się na wyżyny sztuki retorycznej. Posługując się subtelnymi aluzjami, niedopowiedzeniami, przykładami z Biblii i dziejów Europy i Polski, mówca stara się przekonać Maciejowskiego do radykalnej zmiany zachowania i stanowczej walki z reformacją. Mowa Kromera stanowi znakomity przykład nagany (vituperatio), która przy pierwszej i pobieżnej lekturze tekstu może uchodzić nawet za pochwałę (laus) hierarchy – erudyty i człowieka otwartego na dialog.

Słowa kluczowe:

Marcin Kromer, biskup Samuel Maciejowski, mowa, Kościół katolicki, reformacja, retoryka, vituperatio



Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne


Cited by / Share


Roczniki Humanistyczne · ISSN 0035-7707 | eISSN 2544-5200 | DOI: 10.18290/rh
© Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II – Wydział Nauk Humanistycznych


Artykuły w czasopiśmie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0)