Język Polski
English
Szlachetny kamień we własnej osobie: nowe odczytanie postaci Panny w średniowiecznej Perle
Abstrakt
Artykuł proponuje reinterpretację Panny Perły, jednej z dwóch czołowych postaci w poemacie sennym Perła, zdecydowanie wymykającej się jednoznacznemu odczytaniu, podobnie jak Zielony Rycerz, który rzuca wyzwanie dworowi króla Artura w romansie Pan Gawen i Zielony Rycerz, innym słynnym utworze przypisywanym temu samemu anonimowemu poecie angielskiemu z drugiej połowy XIV wieku. Mój wywód opiera się na przednowoczesnej percepcji kamieni szlachetnych jako w pewnym stopniu istot żywych, sięgam również do współczesnej teorii rzeczy Billa Browna. Wskazuję, że Panna, zanim jeszcze przemawia w śnie narratora, korygując jego błędy i fałszywe przesłanki oraz ujawniając swą pozycję królowej w Niebie, ukazuje się śniącemu w pierwszej kolejności jako rodzaj niesamowitej, olśniewającej formacji skalnej. Jej postać jawi się jako intrygujące uosobienie szlachetnej perły – jeden z cudów krainy snu przypominającej Raj Ziemski. Zatem alegoria Perły opiera się, ściśle rzecz biorąc, nie na klejnocie bądź dziecku jako dosłownym filarze egzegezy alegorycznej, lecz na płynnym obrazie postaci na wpół ludzkiej, na wpół kamiennej. Artykuł pokazuje niewspółmierność nowoczesnego aparatu pojęciowego, składającego się z opozycji binarnych takich jak człowiek–nieczłowiek, człowiek–kamień, czy zwierzę–roślina, w stosunku do przednowoczesnego, z zasady bardziej labilnego pojmowania osób i rzeczy.
Słowa kluczowe:
średniowieczny, ludzki, skalny, płynny, granicznySzczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.