Język Polski
English
Goście w renesansowym ogrodzie. Valensa Acidaliusa Ianus Quadrifrons in hortum Laurentii Scholtzii
Abstrakt
Dużym zainteresowaniem wśród humanistów cieszył się założony w drugiej połowie XVI wieku przez lekarza Wawrzyńca Scholtza pierwszy, tak osobliwy na terenie Wrocławia i całego Śląska, ogród botaniczny. Przyciągały doń odwiedzających nie tylko rozwiązania stosowane w aranżacjach ówczesnych ogrodów włoskich czy kolekcja roślin egzotycznych, lecz przede wszystkim wzorowane na starożytnych uczty, tzw. Floralia Wratislaviensia, na których spotykała się elita intelektualna miasta, by roztrząsać kwestie przyrodnicze, medyczne, literackie i filozoficzne. Do bywalców ogrodu należał m.in. nowołaciński poeta z Brandenburgii Valens Acidalius (1567-1595), który poświęcił temu miejscu omawiany w niniejszym artykule utwór Ianus quadrifrons in hortum Laurentii Scholtzii. Dziełko Acidaliusa zawiera swego rodzaju etykietę – zbiór zasad, jak należy zachowywać się w ogrodzie, a jak na ogrodowej uczcie. Część pierwszą ułożoną wierszem stanowi przemowa Janusa – stróża ogrodu do potencjalnych gości, części druga (Leges hortenses) i trzecia (Leges convivales) to spisany prozą i utrzymany w formach imperatywnych regulamin, który z dużą dozą pewności wyszedł spod pióra nie Acidaliusa, lecz właściciela ogrodu, czego w starodruku wyraźnie nie zaznaczono. Prawdopodobnie ułożone przez Scholtza leges powstały wcześniej, a Acidalius – może na zamówienie gospodarza – dodał do nich poetycką ramę, tworząc dziełko pod względem kompozycji jednorodne, choć niepozbawione powtórzeń. Starał się bowiem spisane prozą zasady przedstawić w formie wierszowanej i do tego komediowej, wykorzystując niektóre rozwiązania rzymskiej palliaty.
Słowa kluczowe:
Valens Acidalius, Laurentius Scholtzius (Scholtz), ogród botaniczny w XVI wieku, Floralia Wratislaviensia, poezja nowołacińskaSzczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.