Chronologia astronomiczna w pismach Izydora z Sewilli

Natalia Turkiewicz

doi:10.18290/rh2301.2

Data publikacji : 2023-03-27

Tom 71 Nr 2 (2023)

Chronologia astronomiczna w pismach Izydora z Sewilli

Natalia Turkiewicz

https://orcid.org/0000-0002-7690-6568

DOI: https://doi.org/10.18290/rh2301.2

Abstrakt

Celem tego opracowania była próba rekonstrukcji systemu chronologii astronomicznej wyłaniającego się z prac Izydora z Sewilli. Ich autor buduje strukturę czasu na podstawie najmniejszych jednostek, z których tka większe całości. Jednak bogata egzemplifikacja czasu nie zawiera samej jego definicji. Rozdział Etymologii poświęcony chronologii i czasowi badacz otwiera definicją kroniki i historiografii, które jako wytwór myśli ludzkiej stanowią materialną dokumentację upływu czasu. Dokładna charakterystyka i systematyzacja jednostek czasu ma ułatwić posługiwanie się narzędziami chronologicznymi oraz uświadomić odbiorcy funkcjonowanie przestrzeni chronologicznej. Z tego wynika, że społeczności średniowieczne, głęboko zakorzenione w obrzędowości religijnej, organizowały swoje funkcjonowanie wokół stałych wynikających z obserwacji naukowej i empirycznej. Chronologia zajmuje w twórczości Izydora miejsce szczególne, jednak czas nie ma definicji, a sama kategoria czasu jako spójna całość przenika i łączy wszystkie elementy świata. Wizja czasu i chronologii w tych pismach odcisnęła trwały ślad na ukształtowaniu się myśli chronologicznej i kosmologicznej średniowiecza i czasów nowożytnych.

Słowa kluczowe:

Izydor z Sewilli, chronologia, czas, średniowiecze, astronomia, komput

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Bibliografia

Althoff, Gerd, i in., redaktorzy. Medieval Concepts of the Past. Ritual, Memory, Historiography. Cambridge University Press 2002.

Bassett, Paul. „The Use of History in the «Chronicon» of Isidore of Seville”. History and Theory, t. 15, nr 3, 1976, ss. 278-92.

Bergmann, Werner. „Easter and the Calendar. The Mathematics of Determining a Formula for the Easter Festival to Medieval Computing”. Journal for General Philosophy of Science, t. 22, nr. 1, 1991, ss. 15-41.

Borst, Arno. The Ordering of Time. From the Ancient Computus to the Modern Computer. University of Chicago Press,1993.

Curtius, Ernst. Literatura europejska i łacińskie średniowiecze. Tłum. i oprac. Andrzej Borowski, Universitas, 1997.

Evans, James. The History and Practice of Ancient Astronomy. Oxford University Press, 1998.

Fear, Andrew, i Jamie Wood. Isidore of Seville and his Reception in the Early Middle Ages. Amsterdam University Press, 2016.

Fontaine, Jacques. „Aux sources de la lexicographie médiévale: Isidore de Séville médiateur de l’étymologie antique”. La lexicographie du latin médiéval et ses rapports avec les recherches actuelles sur la civilisation du Moyen-âge: Paris 18-21 octobre 1978. Centre national de la recherché scientifique, 1981, ss. 97-103.

Fontaine, Jacques. Chrześcijańska literatura łacińska – rys historyczny. Tłum. Jan Słomka, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, 1997.

Fontaine, Jacques. Cohérence et originalité de l’étymologie isidorienne. [s.n.], 1978, ss. 113-44.

Fontaine, Jacques. Culture et spiritualité en Espagne du IVe au VIIe siècle. Variorum Reprints, 1986.

Fontaine, Jacques. „Isidore de Séville auteur «ascétique»: les énigmes des Synonyma”. Studi Medievali, s. 3, t. 6, 1965, ss. 163-95.

Fontaine, Jacques. „Isidore de Séville et la mutation de l’encyclopédisme antique”. Cahiers d’Histoire Mondiale. Journal of World History. Cuadernos de Historia Mundial, t. 9, n. 1, 1965, ss. 519-38.

Fontaine, Jacques. „Isidoro di Siviglia e la cultura del suo tempo”. Annali della Facoltà di Economia e Commercio di Università di Padova, ser. 1, t. 8, 1979, ss. 3-52.

Fontaine, Jacques. „La estela europea de Isidoro de Sevilla”. San Isidoro Doctor Hispaniae. Catálogo, red. Julián González Fernández, Fundación El Monte, 2002, ss. 141-51.

Fontaine, Jacques. La figure d’Isidore de Séville à l’époque carolingienne. Casa de Velazquez, 2018.

Fontaine, Jacques. „Problèmes de méthode dans l’étude des sources isidoriens”. Isidoriana. Colección de estudios sobre Isidoro de Sevilla, 1961, ss. 115-32.

Fontaine, Jacques. „Théorie et pratique du style chez Isidore de Séville”. Vigiliae Christianae, t. 14, 2. 1960, ss. 65-101 .

Gardiner, Eileen. Medieval Visions of Heaven and Hell. A Sourcebook. Garland, 1993.

Gilson, Étienne. Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich. Tłum. Sylwester Zalewski, Instytut Wydawniczy PAX, 1987.

Henderson, John. The Medieval World of Isidore of Seville: Truth from Words. Cambridge University Press, 2007.

Humphrey, Chris, i William Mark Ormrod, redaktorzy. Time in the Medieval World. York Medieval Press, 2001.

Isidore of Seville’s „Etymologies”. The Complete English Translation of Isidori Hispalensis Episcopi Etymologiarum sive Originum libri XX. T. 1-2, tłum. Priscilla Throop, Medieval IMS, 2005.

Kovács, Arpad. „Isidore of Seville: Cosmology and Science”. Publications of the Astronomical Observatory of Belgrade, nr 85, 2008, ss. 157-62.

Krynicka, Tatiana. Izydor z Sewilli. WAM, 2007.

Le Goff, Jacques. Time, Work and Culture in the Middle Ages. Tłum. Arthur Goldhammer, The University of Chicago Press, 1980.

Lie S.H., Orlanda. „The Concept of Time in the Medieval World View”. Janus at the Millennium, red. Johan P. Snapper, University Press of America, 2004, ss. 201-209.

Lindberg, David, redaktor. Science in the Middle Ages, University of Chicago Press, 1978.

Mauskopf Deliyannis, Deborah. „Year-Dates in the Early Middle Ages”. Time of the Medieval World, red. Chris Humphrey, i William Ormrod, York Medieval Press, 2001.

McCluskey, Stephen. Astronomies and Cultures in Early Medieval Europe. Cambridge University Press, 1998.

Merrills, Andrew H. History and Geography in Late Antiquity. Cambridge University Press, 2005.

Otisk, Marek. „Orientacja w czasie i pomiar czasu we wczesnym średniowieczu”. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, z. 12, 2015, ss. 89-108.

Porro, Pasquale, redaktor. The Medieval Concept of Time. Studies on the Scholastic Debate ad its Reception in Early Modern Philosophy. Brill, 2001

Richards, Edward. Mapping Time. The Calendar and its History. Oxford University Press, 1998.

Starowieyski, Marek. „Izydor z Sewilli (560?-636)”. Meander nr 22, 1967, ss. 452-66.

Stevens, Wesley. Cycles of Time and Scientific Learning in Medieval Europe. Variorum 1995.

Syty, Jan. „Oznaczanie czasu w średniowiecznych źródłach narracyjnych”. Roczniki Humanistyczne, t. 33, z. 2, 1985, ss. 5-47.

Wąsowicz, Henryk. Chronologia średniowieczna. Wydawnictwo KUL, 2013.