Na pograniczu ideologii, komercji i wychowania. O współczesnej rosyjskiej animacji telewizyjnej dla dzieci

Jaśmina Śmiech

doi:10.18290/rh247207.8

Data publikacji : 2024-11-20

Tom 72 Nr 7 (2024)

Na pograniczu ideologii, komercji i wychowania. O współczesnej rosyjskiej animacji telewizyjnej dla dzieci

Jaśmina Śmiech

https://orcid.org/0000-0001-8414-9010

DOI: https://doi.org/10.18290/rh247207.8

Abstrakt

Postrzeganie sztuki animacji jako narzędzia krzewienia określonego światopoglądu i hierarchii wartości ma w Rosji długą tradycję. Współcześnie film animowany jest traktowany przez rosyjskie instytucje państwowe i medialne jako podstawowy rodzaj sztuki filmowej przeznaczonej dla dzieci, na którym ciążą zadania wychowawcze i edukacyjne. Celem artykułu jest wykazanie powiązań pomiędzy całokształtem komunikacji werbalnej obecnej we współczesnych rosyjskich telewizyjnych filmach animowanych dla dzieci a aktualnymi wartościami społecznymi, instytucjami wpływającymi na produkcję i dystrybucję animacji dla dzieci oraz praktykami społecznymi kształtującymi preferencje wobec określonych konwencji filmowych. Analiza ma charakter mediolingwistyczny i obejmuje takie zagadnienia językowe jak: złożoność i nacechowanie stylistyczne tekstu, staranność wypowiedzi i kultura słowa, obecność elementów specyficznych kulturowo, aluzyjność oraz komizm. Prowadzi ona do wniosków, że preferowana jest prostota, neutralność stylistyczna oraz jednoznaczność przekazu, której nie powinien osłabiać komizm językowy. Pożądana jest obecność elementów specyficznych kulturowo, choć ich stopień zespolenia z tekstem bywa zróżnicowany.

Słowa kluczowe:

film animowany dla dzieci, telewizja, dydaktyzm, komizm, audiowizualność

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Asenin, Sergei. Volshebniki ekrana: Esteticheskie problemy sovremennoi mul’tiplikatsii. Moskva: Iskusstvo, 1974 [Асенин, Сергей. Волшебники экрана: Эстетические проблемы современной мультипликации. Москва: Искусство, 1974].

Goder, Dina. „Pastel’naia kislotnost’”. Polit.ru, 19.02.2006 [Годер, Дина. Пастельная кислотность. Polit.ru, 19.02.2006]. http://www.animator.ru/articles/article.phtml?id=151.

Golovko, Oksana. „Ne mogut byt’ novymi slezy, ne mozhet byt’ nowym smekh. Razgovor s Eduardom Nazarovym i Iuriiem Norshteinom”. Foma, no. 10(54) (2007): 98-105 [Головко, Оксана. Не могут быть новыми слезы, не может быть новым смех. Разговор с Эдуардом Назаровым и Юрием Норштейном. Foma, № 10(54) (2007): 98-105].

Kosinova, Marina. „Problemy v sfere prodvizheniia otechestvennoi animatsii”. Vestnik universiteta, no. 10 (2015): 107-113 [Косинова, Марина. Проблемы в сфере продвижения отечественной анимации. Вестник университета, № 10 (2015): 107-113].

Krivulia, Natalia. Animatologiia: Evoliuciia mirovykh animatografii. Chast’ 1-2. Krasnodar: Ametist, 2012 [Кривуля, Наталья. Аниматология: Эволюция мировых аниматографий. Часть 1-2. Краснодар: Аметист, 2012].

Krivulia, Natalia. „Alliuziia kak element intertekstual’nosti v animatsionnykh fil’makh”. Teatr. Zhivopis’. Kino. Muzyka, no. 3 (2022): 137-160 [Кривуля, Наталья. Аллюзия как элемент интертекстуальности в анимационных фильмах. Театр. Живопись. Кино. Музыка, № 3 (2022): 137-160].

Krivulia, Natalia. Labirinty animatsii. Issledovaniie khydozhestvennogo obraza rossiiskikh animacionnykh fil’mov vtoroi poloviny XX veka. Moskva: Graal’, 2002 [Кривуля, Наталья. Лабиринты анимации. Исследование художественного образа российских анимационных фильмов второй половины ХХ века. Москва: Грааль, 2002].

Krivulia, Natalia. „Problemy i strategii koprodukcii rossiiskikh i zapadnykh animacionnykh kompanii”. Teatr. Zhivopis’. Kino. Muzyka, no. 3 (2019): 102-121 [Кривуля, Наталья. Проблемы и стратегии копродукции российских и западных анимационных компаний. Театр. Живопись. Кино. Музыка, № 3 (2019): 102-121].

Krivulia, Natalia. „Spetsifika razvitiia i formirovanie osobennostej otechestvennoi animatsionnoj industrii v kontekste kontseptsii detstva. Chast’ 1”. Nauka televideniia 14, no. 2 (2018): 107-135 [Кривуля, Наталья. Специфика развития и формирование особенностей отечественной анимационной индустрии в контексте концепции детства. Часть 1. Наука телевидения 14, № 2 (2018): 107-135].

Krivulia, Natalia. „Spetsifika razvitiia i formirovanie osobennostej otechestvennoi animatsionnoj industrii v kontekste kontseptsii detstva. Chast’ 2”. Nauka televideniia 14, no. 3 (2018): 116-150 [Кривуля, Наталья. Специфика развития и формирование особенностей отечественной анимационной индустрии в контексте концепции детства. Часть 2. Наука телевидения 14, № 3 (2018): 116-150].

Kukulin, Ilia, Mark Lipovetskii i Mariia Maiofis, red. Veselyie chelovechki: Kul’turnyie geroi sovetskogo detstva. Moskva: Novoie literaturnoie obozreniie, 2008 [Кукулин, Илья, Марк Липовецкий и Мария Майофис, ред., Веселые человечки: Культурные герои советского детства. Москва: Новое литературное обозрение, 2008].

Lefman, Tatiana. „Obraz detstva kak obiekt konstruirovaniia v otechestvennoi animatsii”. Vestnik kul’tury i iskusstv, no. 1(57) (2019): 137-143 [Лефман, Татьяна. Образ детства как объект конструирования в отечественной анимации. Вестник культуры и искусств, № 1(57) (2019): 137-143].

Loveiko, Dmitrii. „Formirovaniie detskogo brenda na primere animatsionnogo seriala «Masha i Medved’». Po materialam doklada na festivale Otkrytogo Rossiiskogo animatsionnogo kino Suzdal’ 2011”. Animator.ru [Ловейко, Дмитрий. Формирование детского бренда на примере анимационного сериала «Маша и Медведь». По материалам доклада на фестивале Открытого Российского анимационного кино Суздаль 2011. Animator.ru]. 25.10.2024. http://www.animator.ru/articles/article.phtml?id=377.

Machenin, Andrei. „V skazkakh – lozh, no v nikh namiok, umnym zriteliam (shkolnikam) urok”. Iskusstvo v shkole, no. 6 (2011): 30-40 [Маченин, Андрей. В сказках – ложь, но в них намек, умным зрителям (школьникам) урок. Искусство в школе, № 6 (2011): 30-40].

Maliukova, Larisa. „Smeshariki vseriez i nadolgo”. Novaia gazeta, 4.06.2007 [Малюкова, Лариса. Смешарики всерьез и надолго. Novaia gazeta, 04.06.2007]. http://www.animator.ru/articles/article.phtml?id=244.

Pesina, Evgeniia. „Rossiiskii kinematograf i iego rol’ v formirovanii identichnosti shkol’nikov”. Socialnyie iavleniia, no. 1 (2020): 38-44 [Песина, Евгения. Российский кинематограф и его роль в формировании идентичности школьников. Социальные явления, № 1 (2020): 38-44].

Romashova, Mariia. „Ot istorii animatsii k istorii detstva v SSSR: postanovka problemy”. Vestnik Permskogo universiteta. Seria: Istoriia, no. 3(17) (2011): 114-119 [Ромашова, Мария. От истории анимации к истории детства в СССР: постановка проблемы. Вестник Пермского университета. Серия: История, № 3(17) (2011): 114-119].

Rubel, Alina. „Mul’tik okupaietsia za cchet soputstvuiushchikh tovarov”. Gazeta.ru, 5.10.2006 [Рубель, Алина, Мультик окупается за счет сопутствующих товаров. Gazeta.ru, 5.10.2006]. http://www.gazeta.ru/2006/10/05/oa_218862.shtml.

Rumiantseva, Liubov’. „V poiskakh dushevnogo multfilma. Sovremennaia multiplikatsia ozhidaet novykh idei i geniiev”. Russkii Mir, no. 1 (2014): 18-21 [Румянцева, Любовь. В поисках душевного мультфильма. Современная мультипликация ожидает новых идей и гениев. Русский Мир, № 1 (2014): 18-21].

Sitkiewicz, Paweł. Małe wielkie kino. Film animowany od narodzin do końca okresu klasycznego. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2009.

Skowronek, Bogusław. Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2013.

Voronova, Ekaterina. „Anatolii Prokhorov: V logike Vinni-Pukha. (O sozdannom na studii «Peterburg» animatsionnom seriale «Smeshariki»)”. Foma, no. 7(51) (2007): 104-108 [Воронова, Екатерина. Анатолий Прохоров: В логике Винни-Пуха. (О созданном на студии «Петербург» анимационном сериале «Смешарики»). Foma, № 7(51) (2007): 104-108].