Rozwijanie efektywnego słuchania w językach ojczystych i obcych w edukacji różnojęzycznej w klasach IV-VIII

Marta Chyb-Winnicka

doi:10.18290/rh247210.1

Data publikacji : 2024-12-23

Tom 72 Nr 10 (2024)

Rozwijanie efektywnego słuchania w językach ojczystych i obcych w edukacji różnojęzycznej w klasach IV-VIII

Marta Chyb-Winnicka

https://orcid.org/0000-0002-8595-2603

DOI: https://doi.org/10.18290/rh247210.1

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest zweryfikowanie, czy w szkole podstawowej podczas nauki efektywnego słuchania realizowana jest koncepcja edukacji różnojęzycznej. W tym celu autorka poddaje analizie zapisy podstaw programowych języków polskiego, obcego nowożytnego, mniejszości narodowej, regionalnego – kaszubskiego. Z przeprowadzonych badań wynika, że w szkole integracja treści nauczania związanych ze słuchaniem nie istnieje, zapisy podstaw programowych są chaotyczne i nie odzwierciedlają specyfiki percepcji tekstu mówionego. Nabycie jednej całościowej kompetencji słuchania w wielu językach wydaje się więc niemożliwe.

Słowa kluczowe:

efektywne słuchanie, język ojczysty, język obcy, edukacja różnojęzyczna, szkoła podstawowa, podstawa programowa

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adamczak-Krysztofowicz, S. (2009). Fremdsprachliches Hörverstehen im Erwachsenenalter. Theoretische und empirische Grundlagen zur adressatengerechten und integrativen Förderung der Hörverstehenskompetenz am Beispiel Deutsch als Fremdsprache in Polen. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Adler, R. B, Rosenfeld, L. B, i Proctor, II R. F. (2021). Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się (G. Skoczylas, tłum.). Dom Wydawniczy REBIS.

Awramiuk, E. (2016). Nauczanie języka ojczystego w zmieniającym się świecie – wyzwania edukacyjne. W: E. Awramiuk, i M. Karolczuk (red.), Z problematyki kształcenia językowego (t. 6, s. 15–28). Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.

Bartmiński, J., i Niebrzegowska-Bartmińska, S. (2009). Tekstologia. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Beacco, J.-C., Byram M., Cavalli, M., Coste, D., Egli Cuenat, M., Goullier, F., i Panthier, J. (2016). Guide for the Development and Implementation of Curricula for Plurilingual and Intercultural Education. Council of Europe Publishing.

Candelier, M., i Schröder-Sura, A. (2012). Wspieranie rozwoju kompetencji różnojęzycznych i międzykulturowych w klasie szkolnej. Języki Obce w Szkole, (4), 4–11.

Coste, D., Nort, B., Sheil, J., i Trim, J. (2003). Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie (W. Martyniuk, tłum.). Wydawnictwo Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli.

Council of Europe. (2020). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, Teaching, Assessment. Companion Volume. Council of Europe Publishing.

Council of Europe. (2022). The Importance of Plurilingual and Intercultural Education for Democratic Culture. Council of Europe.

Cummins, J. (2000). Language, Power, and Pedagogy. Bilingual Children in the Crossfire. Multilingual Matters.

Dakowska, M. (2007). Psycholingwistyczne podstawy dydaktyki języków obcych. Wydawnictwo Naukowe PWN.

Dźwierzyńska, E. (2001). Antycypacja w procesie kształtowania sprawności rozumienia mowy obcojęzycznej ze słuchu. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Gajewska, E. (2011). Techniki nauczania języka obcego. Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie.

Kądzielawa, D. (1983). Czynność rozumienia mowy. Analiza neuropsychologiczna. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Kirsch, C., i Duarte, J. (red.) (2020). Multilingual Approaches for Teaching and Learning. From Acknowledging to Capitalising on Multilingualism in European Mainstream Education. Routledge.

Komorowska, H. (2009). Metodyka nauczania języków obcych. Fraszka Edukacyjna.

Kotarba-Kańczugowska, M. (2015). Edukacja otwarta na języki. Różnojęzyczność w teorii i praktyce. Impuls.

Lipińska, E. (2003). Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Lipińska, E. (2015). Dwujęzyczność kognitywna. LingVaria, 10(20), 55–68. https://doi.org/10.12797/LV.10.2015.20.05

Lipińska, E., i Seretny, A. (2018). Od języka pierwszego przez odziedziczony i drugi do języka ojczystego – o polszczyźnie polskiego ucznia imigranta/reemigranta. W: P. Gębal (red.), Edukacja wobec migracji: konteksty glottodydaktyczne i pedagogiczne (s. 83–102). Księgarnia Akademicka.

McKay, M., Davis, M., i Fanning, P. (2005). Sztuka skutecznego porozumiewania się (A. Błaż, tłum.). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Miodunka, W. T. (2003). Bilingwizm polsko-portugalski w Brazylii. W stronę lingwistyki humanistycznej. Universitas.

Miodunka, W. T. (2013). O definiowaniu języka ojczystego i obcego oraz o „terminologicznym chaosie” w glottodydaktyce – polemicznie. LingVaria, 8(16), 275–283. https://doi.org/10.12797/LV.08.2013.16.17

Morreale, S. P., Spitzberg, B. H., i Barge, J. K. (2023). Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności (P. Izdebski, A. Jaworska-Surma, D. Kobylińska, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Pąchalska, M. (2014). Rehabilitacja neuropsychologiczna. Procesy poznawcze i emocjonalne. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Patrzałek, T. (1998). Dobre słuchanie. Polonistyka, (2), 90–96.

Rost, M. (1993). Listening in Language Learning. Longman.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, Dz.U. 2017, poz. 356, https://dziennikustaw.gov.pl/du/2017/356.

Sparks, R. L., i Ganschow, L. (1991). Foreign Language Learning Difficulties. Affective or Native Language Aptitude Differences. Modern Language Journal, 75 (1), 3–16. https://doi.org/10.2307/329830

Szczepaniak-Kozak, A., Farrell, A., Ballweg, S., Daase, A., Wąsikiewicz-Firlej, E., i Masterson, M. (2023). Promoting Multilingual Practices in School and Home Environments. Perspectives from Germany, Greece, Ireland and Poland. V&R unipress.

Vandergrift, L., i Goh, Ch. C. M. (2012). Teaching and Learning Second Language Listening. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203843376

Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2018 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Tekst mający znaczenie dla EOG), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018H0604(01)&from=en [dostęp 15.06.2023].