Język Polski
English
Zmiany w postrzeganiu kluczowych nazwisk i dzieł rosyjskiej literatury klasycznej w słowackim dyskursie edukacyjnym (przed i po 1989 roku)
Nina Cingerová
https://orcid.org/0000-0003-1271-4687Irina Dulebová
https://orcid.org/0000-0001-8916-1617Abstrakt
Wydarzenia o dużej skali, pociągające za sobą zmiany uwarunkowań politycznych, ekonomicznych i społecznych, z reguły dynamizują także utrwaloną w danym okresie tożsamość znaków kulturowych. W historii Słowacji jednym z takich wydarzeń był zamach stanu w lutym 1948 r., który zakończył się ustanowieniem reżimu komunistycznego w byłej Czechosłowacji oraz tzw. aksamitna rewolucja z 1989 r., która obwieściła jego koniec. Istotę tych przemian przeanalizowałyśmy na podstawie podręczników do szkół średnich wydanych przed i po 1989 roku. W naszych badaniach opieramy się na teorii dyskursu zaprezentowanej w pracach przedstawicieli krytycznej szkoły dyskursu z Essex – Ernesto Laclau i Chantal Mouffe. Celem podjętych badań było: a) uchwycenie zasady przyporządkowania określonego elementu znaczącego, w naszym przypadku pisarza, do określonego punktu węzłowego; b) identyfikacja mowy, czy szerzej – strategie dyskursywne; c) uchwycenie przemian w zakresie interpretacji. Analizując wybrane fragmenty dyskursu, udokumentowałyśmy – w odniesieniu do dyskursu sprzed 1989 roku – reguły modelowania dyskursywnego, takie jak zasada formacji społeczno-ekonomicznych, „zakotwiczenie» pisarzy i ich dzieł w „walce klasowej», punkt centralny, teleologiczny charakter drogi twórczej pisarzy, skorelowany z zasadami uroczystego monumentalnego stylu oraz aktualizacja ideologemów komunistycznych. Najbardziej zauważalną przemianą w dyskursie od 1989 roku była deideologizacja ustalonych narracji obecnych w dyskursie edukacyjnym i swego rodzaju tabloidyzacja dyskursu literackiego. Ich głównym celem było przyciągnięcie uwagi odbiorcy.
Słowa kluczowe:
dyskurs edukacyjny, transformacja, literatura rosyjska, ideologie komunistyczne, przemiany demokratyczneSzczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
