Polska książka dla dzieci i młodzieży w Serbii po roku 1991. Kilka uwag na temat kanonu i roli tłumaczy

Magdalena Ślawska

doi:10.18290/rh247207.13

Data publikacji : 2024-11-20

Tom 72 Nr 7 (2024)

Polska książka dla dzieci i młodzieży w Serbii po roku 1991. Kilka uwag na temat kanonu i roli tłumaczy

Magdalena Ślawska

https://orcid.org/0000-0002-9158-6988

DOI: https://doi.org/10.18290/rh247207.13

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest obecności polskiej książki dla dzieci i młodzieży w Serbii w latach 1991–2022. Przedstawiono w nim działalność tłumaczeniową i wydawniczą w badanym okresie oraz omówiono zmiany w obrębie repertuaru przekładów. Szczególna uwaga skierowana została na kwestię kanonu polskiej literatury dla najmłodszych oraz rolę, jaką w jego kształtowaniu w Serbii odegrali tłumacze i antologiści – Anđelija Jočić, Anna Swędzioł, Mila Gavrilović, Hanna Gadomski oraz Zoran Ɖerić. Wymienieni tłumacze swoimi przekładami z jednej strony odwzorowują polski kanon literatury dla dzieci i młodzieży, promując przy tym twórców znanych i wielokrotnie nagradzanych, z drugiej zaś nie boją się zaproponować tekstów mniej reprezentatywnych, ale wartościowych i ciekawych.

Słowa kluczowe:

polska literatura dla dzieci i młodzieży, tłumaczenia na język serbski, kanon, tłumacze, antologia

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Chmielowski, Piotr. „Czytanie arcydzieł”. W: Piotr Chmielowski. Prace z metodyki literatury i stylistyki. Wybór, oprac. i wstępem opatrzył Karol Lausz, 90-94. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1961.

Chojnowski, Przemysław. „Antologia przekładowa jako forma odkrywania »nieobecnych literatur«”. Między Oryginałem a Przekładem 12 (2006): 309-321.

Chojnowski, Przemysław. „Kanon polskiej liryki według Petera i Renate Lachmannów”. Rocznik Komparatystyczny, nr 6 (2015): 433-456. DOI: 10.18276/rk.2015.6-23.

Domański, Juliusz. „O teorii i praktyce przekładania w łacińskim obszarze językowym”. W: Cyceron, Św. Hieronim, Burgundiusz z Pizy, Leonardo Bruni. O poprawnym przekładaniu. Teksty łacińskie i przekłady polskie. Tłum. Władysław Seńko, Juliusz Domański i Włodzimierz Olszaniec, wstęp Juliusz Domański, 5-90. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2006.

Fordoński, Krzysztof. „Komu opłaca się przekład literacki?”. W: Tłumacz i przekład – wyzwania współczesności, red. Maciej Ganczar i Piotr Wilczek, 211-224. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, 2013.

Fordoński, Krzysztof. „Rynek przekładu literackiego w Polsce po roku 2000”. W: Rola tłumacza i przekładu w epoce wielokulturowości i globalizacji, red. Maciej Ganczar i Piotr Wilczek, 83-105. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, 2012.

Gdula, Maciej. „Staś i Nel – nasi mali rasiści”. Krytyka Polityczna, 04.03.2021.https://krytykapolityczna.pl/kraj/maciej-gdula-stas-i-nel-nasi-mali-rasisci/.

Inglot, Mieczysław i Tadeusz Patrzałek. „Nad kanonem literackim w szkole”. W: Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów, red. Teresa Michałowska, Zbigniew Goliński i Zbigniew Jarosiński, 916-929. Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Badań Literackich, 1996.

Jarniewicz, Jerzy. „Tłumacz jako twórca kanonu”. W: Przekład — Język — Kultura, red. Roman Lewicki, 35-42. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2002.

Jarzębski, Jerzy. „Metamorfozy kanonu”. Znak, nr 470 (7) (1994): 12-17.

Kaniewski, Jerzy. „Problem kanonu lektur w edukacji – od podstaw do matury”. W: Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja, t. II, red. Małgorzata Czermińska, 121-135. Kraków: Universitas, 2005.

Kocot, Agata. „Poezja polska w Serbii po 1990 roku. Rekonesans”. Rocznik Biblioteki Narodowej 51 (2020): 381-398. DOI: 10.36155/RBN.51.00007.

Legeżyńska, Anna. „Tłumacz jako drugi autor – dziś”. W: Przekład literacki: teoria, historia, współczesność, red. Alina Nowicka-Jeżowa i Danuta Knysz-Tomaszewska, 40-50. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997.

Leszczyński, Grzegorz. Magiczna biblioteka. Zbójeckie księgi młodego wieku. Warszawa: Centrum Edukacji Bibliotekarskiej, Informacyjnej i Dokumentacyjnej im. Heleny Radlińskiej, 2007.

Michułka, Dorota. Ad usum Delphini. O szkolnej edukacji literackiej – dawniej i dziś. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2013.

Paprocka, Natalia. Sto lat przekładów dla dzieci i młodzieży w Polsce. Francuska literatura dla młodych czytelników, jej polscy wydawcy i ich strategie. Kraków: Universitas, 2018.

Pieńkos, Jerzy. Podstawy przekładoznawstwa. Od teorii do praktyki. Kraków: Zakamycze, 2003.

„Polskie literackie hity eksportowe”. O!Kultura. Magazyn, 17.04.2017. https://kultura.onet.pl/wiadomosci/polskie-literackie-hity-eksportowe/g79k3r0.

Rusek, Marta. „Stałość i zmiana – o kłopotach z wartościowaniem szkolnej lektury w dobie płynnej nowoczesności”. W: Wartościowanie a edukacja polonistyczna, red. Anna Janus-Sitarz, 41-65. Kraków: Universitas, 2008.

Szacki, Jerzy. „O kanonie kultury europejskiej uwagi sceptyczne”. Znak, nr 470 (7) (1994): 18-23.

Ślawska, Magdalena. „Chorwaccy i serbscy wydawcy polskiej literatury dla dzieci i młodzieży w latach 1991–2022”, Academic Journal of Modern Philology 19 (2023): 361-372.

Święch, Jerzy. „Przekład na warsztacie badacza literatury”. W: Przekład literacki: teoria, historia, współczesność, red. Alina Nowicka-Jeżowa i Danuta Knysz-Tomaszewska, 51-66. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997.

Wilczek, Piotr. „Kanon literatury polskiej jako wyzwanie dla zagranicznego polonisty. Problem przekładu”. Wielogłos, nr 2 (2008): 47-52.