Culturological Approach to Studying Philosophical Component of Ukrainian Religious Texts of the Baroque Era

Volodymyr Spivak

doi:10.18290/rh247207.1

Data publikacji : 2024-11-20

Tom 72 Nr 7 (2024)

Kulturologiczne podejście do badania filozoficznego komponentu ukraińskich tekstów religijnych epoki baroku

Volodymyr Spivak

https://orcid.org/0000-0002-1681-8486

DOI: https://doi.org/10.18290/rh247207.1

Abstrakt

Artykuł systematyzuje główne podejścia metodologiczne do badania historii ukraińskiej myśli filozoficznej. Spośród wszystkich dostępnych postulatów i technik metodologicznych wybrano te, które są najskuteczniejsze w badaniu filozoficznego komponentu ukraińskich wczesnonowożytnych tekstów religijnych, np. analiza tych tekstów przez pryzmat pojęcia kultury filozoficznej. Takie podejście metodologiczne umożliwia oddzielenie komponentu filozoficznego od źródeł niefilozoficznych, takich jak kazania i traktaty teologiczne. Jednocześnie autorzy dzieł religijnych, według wielu kryteriów, są rozumiani jako propagatorzy kultury filozoficznej. Filozoficzny komponent ich tekstów pokazuje, że wiedza, słownictwo i idee filozoficzne stosowane są również na poziomie pozaakademickim.

Słowa kluczowe:

historia kultury, historia filozofii, podejście kulturowe, barok, filozofia ukraińska

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bartolini, Maria Grazia. “The Discourse of Martyrdom in Late 17th- century Ukraine. The ‘Passion Sufferers’ Boris and Gleb in the Homilies of Antonii Radyvylovs’kyi and Lazar Baranovych.” Zeitschrift für Slawistik 61, no. 3 (2016): 499-527. https://doi.org/10.1515/slaw-2016-0030.

Bondarevska, Iryna. Paradoksalnist estetychnoho v ukrainskii kulturi XVII-XVIII st. Kyiv: PARAPLAN, 2005.

Brogi Bercoff, Giovanna. “Ruś, Ukraina, Ruthenia, Wielkie Księstwo Litewskie, Rzeczpospolita, Moskwa, Rosja, Europa Środkowo-Wschodnia: o wielowarstwowości i polifunkcjonalizmie kulturowym.” In Contributi italiani al XIII Congresso Internationale degli Slavisti (Ljubljana, 15-21 agosto 2003), ed. Alberto Albertietal, et. al., 325-87. Pisa: University Press, 2003.

Chyzhevskyi, Dmytro. Narysy z istorii filosofii na Ukraini. Kyiv: Orii, 1992.

Dovha, Larysa. “Poniattievyi aparat u dyskursi ukrainskykh tserkovnykh intelektualiv XVII st.: do postanovky problemy.” Sententiae 34, no. 1 (2016): 132-43. https://doi.org/10.22240/sent34.01.132.

Dovha, Larysa. Systema tsinnostei v ukrainskii kulturi druhoi polovyny XVII stolittia (na materialakh teoretychnoi spadshchyny Inokentiia Gizelia) (PhD diss., abstract. Kyiv: Taras Shevchenko National University of Kyiv, 2013).

Dovha, Larysa. Systema tsinnostei v ukrainskii kulturi XVII stolittia. Kyiv–Lviv: Svichado, 2012.

Franko, Ivan. Narys istorii ukrainsko-ruskoi literatury do 1890 r. Lviv: Nakladom Ukr.-rus. vyd. spilky, 1910.

Gadamer, Hans-Georg. Aktualnost prekrasnoho. Trans. Volodymyr Bibihov. Moskva: Yskusstvo, 1991.

Horskyi, Vilen. “XVII stolittia v istorii ukrainskoi filosofii.” In Ukraina XVII stolittia: suspilstvo, filosofiia, kultura, 55-67. Kyiv: Krytyka, 2005.

Horskyi, Vilen. Bilia dzherel: Narysy z istorii filosofskoi kultury Ukrainy. Kyiv: Vydavnychyi dim “Kyievo-Mohylianska akademiia”, 2006.

Krymskyi, Serhii. “Filosofiia – avantiura dukhu chy liturhiia smyslu?” In Filosofiia: khrestomatiia (vid vytokiv do sohodennia), edited by Leonid Hubersky. Kyiv: Znannia, 2009.

Krymskyi, Serhii. “Kulturna universalnist ukrainskoho baroko.” Visnyk Natsionalnoi akademii nauk Ukrainy, no. 10 (2000): 47-56.

Łużny, Ryszard. “Dawne piśmennictwo ukraińske a polske tradycje literackie.” Sprawozdania z Posiedzeń Komisji PAN. Oddział w Krakowie, no. 1 (1971): 24-26.

Markovskyi, Mykhayl. Antonyi Radyvylovskyi, yuzhnorusskyi propovednyk XVII veka. Kyiv, 1894.

Nichyk, Valeriia. Petro Mohyla v dukhovnii istorii Ukrainy. Kyiv: Ukrainskyi tsentr dukhovnoi kultury, 1997.

Rudenko, Serhii. “Istoriia ukrainskoi filosofii: metodolohichni stratehii doslidzhennia.” Visnyk Kyivskoho natsionalnoho universytetu imeni Tarasa Shevchenka. Seriia: Filosofiia, Politolohiia, no. 1 (2013): 25-29.

Rudenko, Serhii. Suchasni metodolohichni kontseptsii doslidzhennia istorii ukrainskoi filosofii. Kyiv: VPTs “Kyivskyi universytet”, 2012.

Spivak, Volodymyr. “Filosofskyi aspekt leksemy ‘fortuna’ v tekstakh Antoniia Radyvylovskoho.” Sententiae 37, no. 1 (2018): 30-46. https://doi.org/10.22240/sent37.01.030.

Sumtsov, Nykolai. Yoanykyi Haliatovskyi. K ystoryy yuzhnorusskoi lyteratury XVII veka. Kyiv, 1884.

Tkachuk, Maryna. “Istoriia filosofii v kulturolohichnomu vymiri (z dosvidu kyivskykh istorykiv filosofii XIX – pochatku XX st.).” Naukovi zapysky NaUKMA. Filosofiia ta relihiieznavstvo, no. 20 (2002): 19-29.

Yakovenko, Nataliia. “Vybir imeni versus vybir shliakhu (nazvy ukrainskoi terytorii mizh kintsem XVI – kintsem XVII st.).” In Mizhkultirnyi dialoh, part 1, Identychnist, 57-95. Kyiv: Dukh i litera, 2009.

Yosypenko, Serhii. Do vytokiv ukrainskoi modernosti: Ukrainska rannomoderna dukhovna kultura v yevropeiskomu konteksti. Kyiv: Ukrainskyi Tsentr dukhovnoi kultury, 2008.