Wariantywność terminologiczna we włoskim dyskursie dziennikarsko-sportowym na podstawie dziennika sportowego „La Gazzetta dello Sport”

Anna Godzich; Szymon Machowski

doi:10.18290/rh24728.3

Data publikacji : 2024-10-04

Tom 72 Nr 8 (2024)

Wariantywność terminologiczna we włoskim dyskursie dziennikarsko-sportowym na podstawie dziennika sportowego „La Gazzetta dello Sport”

Anna Godzich

https://orcid.org/0000-0003-4513-4232

Szymon Machowski

https://orcid.org/0000-0002-2558-6146

DOI: https://doi.org/10.18290/rh24728.3

Abstrakt

Artykuł ukazuje wariantywność terminologiczną włoskiego słownictwa piłki nożnej na bazie korpusu terminów pochodzących z pola leksykalnego „pożywienie człowieka”, wyekscerpowanych z internetowego wydania najpoczytniejszego włoskiego dziennika sportowego „La Gazzetta dello Sport” z lat 2022-2023. Badanie zostało przeprowadzone z odniesieniem do sfery terminologicznej zdefiniowanej jako podsystem terminologiczny, składający się średnio z kilku lub kilkunastu leksykonów, połączonych bezpośrednimi relacjami semantycznymi wraz z omówieniem warunków przynależności określonego wariantu terminologicznego do sfery terminologicznej włoskiego języka piłki nożnej. Frazeologizmy piłkarskie języka włoskiego są analizowane ze względu na ich przynależność do wypowiedzi językowych i uznane za terminy techniczne. Są one terminami ze względu na stosowanie ich przez użytkowników języków, którzy posługują się nimi w różnych dziedzinach wyspecjalizowanej działalności poznawczej jako wyrazy lub grupy wyrazowe. Frazeologizmy piłkarskie reprezentują profesjolekt, rozumiany jako technolekt. Pozwala to różnorako opisać włoskie wyrażenia idiomatyczne poprzez rekonstrukcję ich budowy gramatycznej, leksykalnej i logiczno-pojęciowej oraz w kontekście ich funkcjonowania jako jednostek w procesie językowym.

Słowa kluczowe:

wariantywność terminologiczna, analiza jakościowa, neologiczna metaforyzacja terminologiczna, metafora konceptualna, włoski język prasy sportowej, profesjolekt dziennikarsko-sportowy

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Anusiewicz, J. (1999). Problematyka językowego obrazu świata w poglądach niektórych językoznawców i filozofów niemieckich XX wieku. W: J. Bartmiński (red.), Językowy obraz świata (s. 261-289). Wydawnictwo UMCS.

Bańczerowski, J., Pogonowski, J. i Zgółka, T. (1982). Wstęp do językoznawstwa. Wydawnictwo Naukowe UAM.

Burkhardt, A. (2006). Wörterbuch der Fußballsprache. Die Werkstatt.

Burska, K. (2016). Właściwości strukturalne i semantyczne antroponimów i ich odpowiedników w prasie sportowej. W: A. Godzich, I. Koutny, P. Nowak, J. Taborek i M. Lewandowski (red.), Język – komunikacja – informacja XI (s. 23-38). Wydawnictwo Rys.

Chalupinski, B. (2015). L’italiano neostandard. Un’analisi linguistica attraverso la stampa sportiva. Franco Cesati Editore.

Filisetti, P. (2023). Ferrari più bilanciata e meno mangia-gomme: ecco perché gli sviluppi funzionano, 7.07, https://www.gazzetta.it/motori/ferrari/03-07-2023/ferrari-f1-piu-bilanciata-e-meno-mangia-gomme-ecco-perche-gli-sviluppi-funzionano.shtml [dostęp: 1.08.2024].

Gajda, S. (1976). Rozwój polskiej terminologii górniczej. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Gajda, S. (1990). Wprowadzenie do teorii terminu. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.

Godzich, A. (2012). Le cronache calcistiche nella stampa sportiva italiana. Lingua, stile, retorica. Lingua italiana d’Oggi, 9, 113-146.

Godzich, A. (2020a). O trudności w tłumaczeniu na język polski nowej frazeologii kulinarnej na przykładzie włoskiej kroniki piłkarskiej. Rocznik Przekładoznawczy, 15, 141-160. DOI: 10.12775/RP.2020.007

Godzich, A. (2020b). Polskie ekwiwalenty funkcjonalne leksemów brodino i mozzarella z włoskich kronik piłkarskich. Acta Neophilologica, 1, 171-186. DOI: 10.31648/an.5225

Górnicz, M. (2017). Międzynarodowa normalizacja terminologii: „terminologiczny” komitet Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej ISO (TC 37) oraz jego polski odpowiednik (KT 256 w Polskim Komitecie Normalizacyjnym). W: M. Małachowicz, S. Grucza (red.), Polskie i europejskie nurty terminologiczne (s. 296-312). Wydawnictwo Naukowe IKSI.

Grucza, F. (1991). Terminologia – jej przedmiot, status i znaczenie. W: F. Grucza (red.), Teoretyczne podstawy terminologii (s. 11-44). Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Grucza, F. (1993). Język, ludzkie właściwości językowe, językowa zdolność ludzi. W: J. Piontka, A. Wiercińska (red.), Człowiek w perspektywie ujęć biokulturowych (s. 151-174). Wydawnictwo Naukowe UAM.

Grucza, S. (2010). Główne tezy antropocentrycznej teorii języków. Lingwistyka Stosowana, 20(2), 41-68.

Kaliska, A. (2018). Potoczność a terminologiczność socjolektu wędkarskiego. Polskie i francuskie nazwy technik wędkarskich. Orbis Linguarum, 49, 109-126.

Kotenko, V. (2022). El Picasso de nuestro fútbol: realización de la interdiscursividad a través de las modalidades artísticas en el discurso del fútbol español. Writings in Romance-Germanic Philology, 1, 149-162. DOI: https://doi.org/10.18524/2307-4604.2022.1(48).259825

Lakoff, G. i Johnson, M. (1980). Metaphors We Live by. University of Chicago Press.

Lewandowski, M. (2012). Football is Not Only War. Non-Violence Conceptual Metaphors in English and Polish Soccer Language. W: J. Taborek, A. Tworek, L. Zieliński (red.), Sprache und Fußball im Blickpunkt linguistischer Forschung (s. 79-95). Kovac.

Lukszyn, J. i Zmarzer, W. (2006). Teoretyczne podstawy terminologii. Katedra Języków Specjalistycznych Uniwersytetu Warszawskiego.

Łukasik, M. (2017). Słownik wyrażeń metanaukowych, metalingwistycznych i metakulturologicznych Profesora Franciszka Gruczy. W: S. Grucza, M. Olpińska-Szkiełko, M. Płużyczka, I. Banasiak, M. Łączek, A. Bonek, A. Kaleta, A. Sztuk (red.), Franciszek Grucza, Dzieła zebrane, t. 1: O nauce prof. Franciszka Gruczy (s. 252-348).Wydawnictwo Naukowe Instytutu Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej UW.

Machowski, S. (2016). Język prawny a specjalistyczny. O terminologii dotyczącej transportu w polskich ustawach. W: D. Kondratczyk-Przybylska, A. Niewiadomski i E. Walewska (red.), Język polskiego prawa: nowe wyzwania (s. 115-129). Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Machowski, S. (2017). Mono- i polisemia terminów spedycyjnych. W: B. Walkiewicz, K. Kęsicka (red.), Norma a uzus II. Przekład specjalistyczny w perspektywie globalizacji (s. 105-114). Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Michałowski, P. (2021). Struktura leksykonu terminologicznego a konstruowanie terminograficzne. Studia Rossica Gedanensia, 8, 66-76. https://doi.org/10.26881/srg.2021.8.03

Miodunka, W. (1980). Teoria pól językowych. Społeczne i indywidualne ich uwarunkowania. Państwowe Wydawnictwa Naukowe.

Nowicki, W. (1986). Podstawy terminologii. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Pałuszyńska, E. (2017). Charakterystyka stylu naukowego i terminów na tle wariantywności języka w kraju i za granicą. Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców, 24, 17-24. https://doi.org/10.18778/0860-6587.24.02

Polański, K. (1999). Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Sharifian, F. (2016). Lingwistyka kulturowa. Etnolingwistyka, 28, 31-57. DOI: 10.17951/et.2016.28.31

Szcześniak, K. (2016). Reporting Sports Co-Events. Predictability in the Language of Sports. W: A. Godzich, I. Koutny, P. Nowak, J. Taborek i M. Lewandowski (red.), Język – komunikacja – informacja (t. 11, s. 55-72). Wydawnictwo Rys.

Taborek, J. (2012). The Language of Sport: Some Remarks on the Language of Football. W: H. Lankiewicz, E. Wąsikiewicz-Firlej (red.), Informed Teaching – Premises of Modern Foreign Language Pedagogy (s. 237-253). Wydawnictwo PWSZ w Pile.

Tokarski, R. (1993). Słownictwo jako interpretacja świata. W: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski (s. 335-362). Wiedza o kulturze.