Budowniczowie międzywojennego Tomaszowa Lubelskiego: Andrzej Floryan, Kazimierz Prokulski oraz Bronisław Niewmierzycki

Jerzy Żywicki

doi:10.18290/rh24724-8

Data publikacji : 2024-06-11

Tom 72 Nr 4 (2024)

Budowniczowie międzywojennego Tomaszowa Lubelskiego: Andrzej Floryan, Kazimierz Prokulski oraz Bronisław Niewmierzycki

Jerzy Żywicki

https://orcid.org/0000-0001-8782-6566

DOI: https://doi.org/10.18290/rh24724-8

Abstrakt

W latach Drugiej Rzeczypospolitej w Tomaszowie Lubelskim znacznie zwiększyła się liczba budynków. I choć wzrostowi ilościowemu nie zawsze towarzyszyła odpowiednia jakość budownictwa, to miasto wzbogaciła się o kilka interesujących, a nawet wysokiej klasy obiektów. Dzięki nim słabo wcześniej zurbanizowana miejscowość nabrała charakteru miejskiego, właściwego dla swojej powiatowej rangi. Autorami wyróżniających się budowli byli architekci pochodzący spoza Tomaszowa Lubelskiego, ale także ci, którzy związali się z nim na dłużej i reprezentowali jego własne środowisko architektoniczno-budowlane. Byli to bohaterowie tego artykułu: Andrzej Floryan, Kazimierz Prokulski oraz Bronisław Niewmierzycki. Projektowane przez nich reprezentacyjne obiekty publiczne przyczyniły się do podniesienia prestiżu i modernizacji oblicza miasta. Za istotną należy uznać również rolę propagandową tych budowli, poprzez swoją narodową stylistykę podkreślały one bowiem związek z odbudowującą się Ojczyzną.

Słowa kluczowe:

Druga Rzeczpospolita, Tomaszów Lubelski, architektura, budownictwo, Andrzej Floryan, Kazimierz Prokulski, Bronisław Niewmierzycki

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Balowa, Irena. „Kurczyński Zygmunt”. W: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. T. IV, red. Jolanta Maurin Białostocka i Janusz Derwojed, 379–380. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1986.

Biriułow, Jurij, „Zygmunt Kurczyński i jego dzieła rzeźbiarskie we Lwowie”. Biuletyn Historii Sztuki 53, nr 1-2 (1991): 69–87.

Burno, Filip. Świątynie nowego państwa. Kościoły rzymskokatolickie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012.

Cisło, Bolesław. O dawnym Tomaszowie. Tomaszów Lubelski: Tomaszowskie Towarzystwo Regionalne im. dra Janusza Petera, (ca 1991).

Cisło, Bolesław. Tomaszowianie XX wieku. Wpisani w historię miasta i powiatu. Tomaszów Lubelski: Na zlec. Zespołu Szkół Ekonomicznych, 2002.

Cmentarz Parafii Katedralnej Zmartwychwstania Pańskiego i Św. Tomasza Apostoła Zamość. Cmentarze24.pl. Dostęp 20.04.2021. http://www.cmentarze24.pl/zamosc/cmentarze/mapa_A/ groby.php? numer= IX.39.7&npola=IX.

Czyż, Robert. „Szkolnictwo powszechne w okresie międzywojennym na terenie powiatu tomaszowskiego”. Rocznik Tomaszowski 5 (2016): 201-243.

Fidecka, Urszula. „Budynek Sejmiku Powiatowego w Tomaszowie Lubelskim”. Rocznik Tomaszowski 7 (2018): 89–112.

„Kościół garnizonowy św. Stanisława Biskupa. OPEN CACHING.pl. Dostęp 11. 02. 2022. https:// opencaching.pl/viewcache.php?wp=OP86CG.

Misiura, Alina. „Tomaszów Lubelski między wojnami 1918-1939”. Praca doktorska napisana pod kier. prof. dr. hab. Zygmunta Mańkowskiego w Zakładzie Historii Najnowszej UMCS, cz. I. Lublin: UMCS, 1992.

Niedźwiedź, Józef, Ewa Niedźwiedź, Robert Czyż i Robert Kuźniarz. Dzieje gminy Tarnawatka powiat tomaszowski. Dzieje gmin Zamojszczyzny. Tom XII. Lublin: JN-Profil, Drukarnia Akapit, 2018.

Olszewski, Andrzej K. „Przegląd koncepcji stylu narodowego w teorii architektury polskiej przełomu XIX i XX wieku”, Sztuka i krytyka. Materiały do studiów i dyskusji z zakresu teorii i historii sztuki, krytyki artystycznej oraz badań nad sztuką 3–4 (1956): 275–372.

Olszewski, Andrzej K. „Poszukiwanie stylu narodowego w architekturze polskiej ostatniego stulecia”. Architektura 3–4 (1977): 55–75.

Piątkowski, Leszek. „W Polsce odrodzonej 1918-1939”. W: Tomaszów Lubelski. Monografia miasta, red. Ryszard Szczygieł, 363–399. Lublin, Tomaszów Lubelski: Tomaszowskie Towarzystwo Regionalne, 2011.

Stefański, Krzysztof. „Piękno, które by się za swoje uznało. Polska architektura sakralna przełomu wieków”. Przegląd Powszechny 9 (1985): 337–352.

Stefański, Krzysztof. Polska architektura sakralna w poszukiwaniu stylu narodowego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2000.

Stelmach, Mikołaj. „Polski kryzys walutowy i bankowy 1925 r. Ujęcie ekonometryczne”. Bank i Kredyt 6 (2012): 57–80.

Tejszerska, Anna. Styl narodowy w architekturze sakralnej Polski Odrodzonej (1918-1939). Lublin: Wydawnictwo KUL, 2019.

Wierzbicka, Anna. „Procajłowicz Antoni Stanisław”. W: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. T. VIII, red. Urszula Makowska i Katarzyna Mikocka-Rachubowa, 21–27. Warszawa Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2007.

Żywicki, Jerzy. „Lubelskie dzieło Oskara Sosnowskiego”. Annales Universitatis Mariae Curie- Skłodowska, sec. L, vol. IX, nr 2 (2011): 54–68.

Żywicki, Jerzy. Architekci i budowniczowie działający w Lublinie oraz w województwie lubelskim w latach II Rzeczypospolitej. Leksykon. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie- Skłodowskiej, 2022.