„…Kiedy biją dzwony niebieskie na Alleluja”. Apoteoza męczeństwa ks. prałata Konstantego Budkiewicza na obrazie Władysława Barwickiego

Irena Wodzianowska; Ewa Ziółek

doi:10.18290/rh24724-7

Data publikacji : 2024-06-11

Tom 72 Nr 4 (2024)

„…Kiedy biją dzwony niebieskie na Alleluja”. Apoteoza męczeństwa ks. prałata Konstantego Budkiewicza na obrazie Władysława Barwickiego

Irena Wodzianowska

https://orcid.org/0000-0001-5058-8015

Ewa Ziółek

https://orcid.org/0000-0003-0167-5491

DOI: https://doi.org/10.18290/rh24724-7

Abstrakt

Pokazowy proces abpa Jana Cieplaka i 14 księży, który miał miejsce w marcu 1923 r. w Moskwie, odbił się szerokim echem w Polsce i na całym świecie. W wyniku wyroku zapadłego na tym procesie został rozstrzelany ks. prałat Konstanty Budkiewicz. Opinia publiczna uznała go za męczennika bolszewizmu, co skutkowało licznymi upamiętnieniami jego osoby. Jednym z takich upamiętnień był obraz lubelskiego malarza Władysława Barwickiego. Jest to wielowarstwowa alegoria męczeństwa księdza oraz duchowieństwa katolickiego i prawosławnego w bolszewickiej Rosji. Jest to też alegoria zderzenia cywilizacji łacińskiej z ideą Rosji jako cywilizacji barbarzyńskiej.

Słowa kluczowe:

ks. Konstanty Budkiewicz, Władysław Barwicki, proces pokazowy arcybiskupa Jana Cieplaka, apoteoza męczeństwa ks. Budkiewicza

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Akademik.ru. Dostęp 25.03.2024. https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/33670.

Askenazy, Szymon. Łukasiński, t. 1-2. Warszawa: E. Wende i S-ka, Lwów: H. Altenberg, 1908.

Budziarek, Marek. Kapucyni w Lublinie. Dzieje klasztoru w latach 1721–1864. Warszawa, Lublin: Bracia Mniejsi Kapucyni, 1996.

Chateaubriand, René. Atala. Bruxelles: Ferre Ainé, ok. 1810.

CKiS. Dostęp 25.03.2024. https://cekis.pl/wp-content/uploads/2020/07/ 91007465_ 249343955425 1318_ 7632043892992376832_o.jpg.

Czaplicki, Bronisław. „Ks. Konstanty Budkiewicz (1867-1923) — życie i działalność”. Praca doktorska, Wydział Teologiczny (WTL) UŚ w Katowicach, 2004.

Domański, Michał. „Barwicki Władysław (1865–1933)”. W: Słownik biograficzny miasta Lublina, red. Tadeusz Radzik, Jan Skarbek i Adam A. Witusik, 22–23. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1993.

Dzwonkowski, Roman. Kościół katolicki w ZSRR 1917–1939. Zarys historii. Lublin: TN KUL, 1997.

Dzwonkowski, Roman. Losy duchowieństwa katolickiego w ZSRR 1917–1939. Martyrologium. Lublin: TN KUL, 1998.

Falkowski, Czesław. „Budkiewicz Konstanty”. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3, 91–93. Kraków: Nakładem Polskiej Akademii Umiejetności, 1937.

Flicr. Dostęp 25.03.2024. https://www.flickr.com/photos/charlesfred/48180742886/in/photostream/.

Gombin, Krzysztof. „Pośmiertne peregrynacje Stanisława Leszczyńskiego. Z dziejów poglądów na szczątki królewskie jako pamiątkę narodową i obiekt muzealny”. Roczniki Humanistyczne 48–49, z. 4 (2000–2002): 171–194.

Heller, Michaił. Historia Imperium Rosyjskiego. Przeł. Eugeniusz Piotr Melech i Tadeusz Kaczmarek. Warszawa: Książka i Wiedza, 2000.

Kamiński, Ireneusz J. „O sztuce w Lublinie”. W: Lublin w dziejach i kulturze Polski, red. Tadeusz Radzik i Adam A. Witusik, 285–362. Lublin: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1997.

Katoliccy Męczennicy XX Wieku w Rosji. Dostęp 15.04.2018. http://pl.catholicmartyrs.org/index. php?mod=pages&page=budkevicharticle.

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Dostęp 25.03.2024. https://www.kul.pl/pamiec-o-meczenniku-w-stulecie-smierci-slugi-bozego-ks-konstantego-budkiewicza,art_102512.html

Kieniewicz, Stefan. „Konarski Szymon (1808–1839)”. W: Polski Słownik Bibliograficzny. T. 13, 477–479. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy im Ossolińskich, 1967–1968.

Muzeum Niepodległości. Dostęp 25.03.2024. http://archiwum.muzeum-niepodleglosci.pl/wp-content/gal lery/zrywy-niepodleglosciowe-konca-xviii-i-xix-wieku/file0058d1269873123_ big.jpg.

Nowicki, Zdzisław. „Czerwona stuła XKB”. W Drodze 4, nr 308 (1999), wersja internetowa: https:// wdrodze.pl/article/czerwona-stula-xkb/.

Około-Kułak, Antoni. Kościół w Rosji dawniej, obecnie i w przyszłości. Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów, 1928.

Ostrowski, Stanisław. Ś.p. Ksiądz Prałat Konstanty Budkiewicz na tle walki w obronie Kościoła Katolickiego i Wiary świętej. Warszawa: Komitet ku uczczeniu pamięci zamordowanego w Moskwie ś p. Księdza Prał. Konstantego Budkiewicza, 1929.

Petrani, Aleksy. „Budkiewicz Konstanty”. W: Encyklopedia katolicka. T. II, kol. 1171. Lublin: TN KUL, 1976.

Pinterest. Dostęp 25.03.2024. https://pl.pinterest.com/pin/363243526188758454/.

Pinterest. Dostęp 25.03.2024. https://pl.pinterest.com/pin/391109548889816329/.

Polona. Dostęp 15.06.2023. https://polona.pl/item-view/800a11d9-1abf-4e3d-b2bc-cee63b4edbfd? page=0.

Porta Polonica. Dostęp 15.06.2023.https://www.porta-polonica.de/de/lexikon/eljasz-radzikowski-walery.

Rutkowski, Franciszek. Arcybiskup Jan Cieplak 1857 – 1926. Szkic biograficzny. Warszawa: Drukarnia Archidiecezjalna. 1934. Wznowienie: Kraków: Miles, 2021.

Rutkowski, Franciszek. Biskup Antoni Malecki 1861–1935, Warszawa: Warszawskie Zakłady Graficzne, 1936.

Shishova, Tat'yana. „Budkevich (Budkiewicz) Konstantin Romual'd”. W: Katolicheskaya Entsiklopediya. T. I, 776–777. Moskva: Izdatel'stvo Frantsiskantsev, 2002 [Шишова, Татьяна. „Будкевич (Budkiewicz) Константин Ромуальд”. В: Католическая Энциклопедия. T. I, 776–777. Мocква: Издательство Францисканцев, 2002.

Słota, Bolesław. „Życie i działalność o. Edwarda Juniewicza w latach 1918-1925”. Studia Redemptorystowskie nr 5 (2007): 73–118.

Syta, Anna. „Prace Władysława Barwickiego w zbiorach Muzeum Narodowego w Lublinie”. Studia i Materiały Lubelskie 23 (2021): 71–83.

Szkarowskij, Michaił W. „Iwanow-Stołbiński Dominik/Иванов-Столбинский Доминик Адольфович [Ivanov-Stolbinskiy Dominik Adol'fovich]”, Polski Petersburg/Польский Петербург [Pol'skiy Peterburg]. Dostęp 27.03. 2024. https://www.polski petersburg.pl/hasla/ iwanow-stolbinski-dominik.

Szukaj w Archiwach. Dostęp 25.03.2024. https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jedno stka/5956376/obiekty/305866#opis_obiektu.

Tur-Marciszuk, Katarzyna. „Władysław Barwicki – malarz, rzeźbiarz i poeta lubelski”. Wiadomości Konserwatorskie Województwa Lubelskiego nr 22 (2020): 151–178.

Wikimedia Commons. Dostęp 25.03.2024. https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/ thumb/ e/ec/Karl_Brullov_-_The_Last_Day_of_Pompeii_-_Google_Art_Project.jpg/1024px-Karl_ Brullov_ -_The_Last_Day_of_Pompeii_-_Google_Art_Project.jpg.

Wodzianowska, Irena, i Michaił Szkarowski. „Budkiewicz Konstanty/Будкевич Константин Ромуальд Юлианович [Budkevich Konstantin Romual'd Yulianovich]”. Polski Petersburg/ Польский Петербург [Pol'skiy Peterburg]. Dostęp 27.05.2024. http://www.polski peters burg.pl/hasla/budkiewicz-konstanty-romuald.

Wodzianowska, Irena. „Pamięć o męczenniku. W stulecie śmierci Sługi Bożego ks. Konstantego Budkiewicza”. KUL, Ośrodek Badań nad Dziejami KUL / Z dziejów Uniwersytetu / Wyda rzenia, dostęp 18.05.2023, https://www.kul.pl/pamiec-o-meczenniku-w-stulecie-smierci-slugi- bozego-ks-konstantego-budkiewicza,art_102512.html.

Wodzianowska, Irena. „Relacja współwięźniów o ostatnich dniach życia Sługi Bożego ks. Konstantego Budkiewicza (1867–1923)”. Studia Polonijne 40 (2019): 379–398.

Yakupov, Nazym Mukhametzyanovich. Tragediya polkovodtsev, Moskva: Mysl', 1992 [Якупов, Назым Мухаметзянович. Трагедия полководцев, Москва: Мысль, 1992].

Z Chrystusem do końca. Męczeństwo Sług Bożych w Związku Sowieckim, red. Krzysztof Pożarski. Kraków: Wydawnictwo AA, 2019.

Ziółek, Ewa M. „‘Sprawa Ussasa’. Przyczynek do dziejów Mieszanych Komisji Reewakuacyjnej i Komisji Specjalnej 1922-1924”. Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL 3 (18) (2021): 159–175.