Functional Heads and Eventive Nominals: The Basque Perspective

Xabier Artiagoitia

doi:10.18290/rh237111-1s

Data publikacji : 2023-07-27

Tom 71 Nr 11sp (2023)

Funcjonalne człony główne i nominalizacje akcji: perspektywa baskijska

Xabier Artiagoitia

https://orcid.org/0000-0002-1607-3373

DOI: https://doi.org/10.18290/rh237111-1s

Abstrakt

Niniejszy artykuł wykazuje, że język baskijski posiada pewne sufiksy (-era, -keta, -pen), które tworzą nominalizacje akcji, jak opisano w literaturze przedmiotu (Grimshaw; Picallo; Alexiadou, Functional Structure). Rzeczowniki z takimi członami głównymi stanowią konstrukcje pseudo-pasywne (Alexiadou, Functional Structure), występują z obligatoryjnymi argumentami w dopełniaczu, a ich bazy ograniczają się w większości do predykatów nieakuzatywnych i przechodnich. Nominalizacje te posiadają bardzo ograniczone znaczenie, mało związane z akcją. Można to wywnioskować z faktu, że nie tolerują modyfikacji przysłówkowej (podczas gdy modyfikacja aspektowa realizowana jest przez przymiotnik), a frazy w adpozycji występują z funkcjonalnym łącznikiem -ko, typowym dla struktur nominalnych (de Rijk, “Basque Hospitality”). Szczególną cechą baskijskiego jest argument zewnętrzny w dopełniaczu, tak jak i argument wewnętrzny; struktura z podwójnym dopełniaczem sugeruje, że baskijski posiada zneutralizowany system przypadków dla fraz nominalnych. Z drugiej jednak strony, w baskijskim występują znominalizowane struktury zdaniowe, które pozwalają na wszelkiego rodzaju modyfikacje przysłówkowe i frazami przyimkowymi, a także regularne oznaczanie przypadkiem ergatywnym czy absolutywnym podmiotu zdaniowego; ten typ znominalizowanych struktur zdaniowych może mieć znaczenie akcji. W artykule proponuję, że baskijskie znominalizowane struktury zdaniowe wyrażają się następującymi kategoriami: DP-TP-(NegP)-Asp-VoiceP-vP-Root. Dla derywowanych rzeczowników akcji twierdzę, że baskijski posiada projekcje tylko do poziomu VoiceP, gdzie element nominalizujący wybiera człon główny strony z cechą [-argument zewnętrzny] (Alexiadou, “Ergativity”). Wybór niesaturowanej frazy strony sprawia, że zewnętrzny argument rdzenia posiada projekcję na poziomie rzeczownika (Bruening): DP-PossP-NumP-classP-nP[argument zewnętrzny]-Voice[-arg. zew.]P-vP-Root. Gramatyka baskijskiego ucieka się do strukturalnego sprawdzania przypadka przez człon główny Posesora (de Wit), który przyciąga wszystkie frazy DP w swojej domenie c-command i tworzy konfiguracje składające się z wielu modyfikacji, z rodzaju tych postulowanych przez Richardsa. Pozostałe cechy charakteryzujące derywowane rzeczowniki akcji są konsekwencją ograniczonej liczby dostępnych projekcji funkcjonalnych.

Słowa kluczowe:

baskijski, rzeczownik derywowany, funkcjonalny człon główny, wydarzenie, nominalizacja

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf (English)

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Alexiadou, Artemis. Functional Structure in Nominals. Nominalization and Ergativity. John Benjamins, 2001.

Alexiadou, Artemis. “Nominalizations: A Probe into the Architecture of Grammar. Part I: The Nominalization Puzzle.” Language and Linguistic Compass, vol. 4, no. 7, 2010, pp. 496–511.

Alexiadou, Artemis. “Nominalizations: A Probe into the Architecture of Grammar. Part II: The Aspectual Properties of Nominalizations, and the Lexicon vs. Syntax Debate.” Language and Linguistic Compass, vol. 4, no. 7, 2010, pp. 512–23.

Alexiadou, Artemis. “The Aspectual Properties of Nominalization Structures.” Morphology and its Interfaces, edited by Alexandra Galani, Glyn Hicks, and George Tsoulas, John Benjamins, 2011, pp. 195–220. Linguistik Aktuell 178.

Alexiadou, Artemis. “Ergativity in Nominalization.” The Oxford Handbook of Ergativity, edited by Jessica Coon, Diane Massam, and Lisa Demena Travis, Oxford UP, 2017, pp. 355–72.

Alexiadou, Artemis. “D vs. n Nominalizations within and across Languages.” Nominalization: 50 Years from Chomsky’s Remarks, edited by Artemis Alexiadou and Hagit Borer, Oxford UP, 2020, pp. 87–109.

Alexiadou, Artemis, Gianina Iordăchioaia, and Elena Soare. “Number/Aspect Interactions in the Syntax of Nominalizations: A Distributed Morphology Approach.” Journal of Linguistics, vol. 46, 2010, pp. 537–74.

Arteatx, Iñigo. Euskarazko egitura jokatugabeak: -t(z)en morfemadun perpaus osagarrien azterketa sintaktikoa [Basque Tenseless Structures: Syntactic Analysis of the Complement Clauses Headed by the Morpheme -tzen]. University of the Basque Country UPV/EHU, 2011. PhD dissertation.

Artiagoitia, Xabier. Verbal Projections in Basque and Minimal Structure. Supplements of ASJU, 1995.

Artiagoitia, Xabier. Hatsarreak eta Parametroak lantzen [Working with Principles and Parameters]. Arabako Foru Aldundia-UPV/EHU, 2000.

Artiagoitia, Xabier. “The Functional Structure of the Basque Noun Phrase.” Erramu Boneta: A Festschrift for Rudolf P. G. de Rijk, edited by Xabier Artiagoitia, Patxi Goenaga, and Joseba A. Lakarra, Supplements of ASJU-UPV/EHU, 2002, pp. 73–90.

Artiagoitia, Xabier. “Genitive Case in Basque and Multiple Checking.” Noun Phrases and Nominalization in Basque, Linguistik Aktuell 187, edited by Urtzi Etxeberria, Ricardo Etxepare, and Myriam Uribe-Etxebarria, John Benjamins, 2012, pp. 209–242.

Azkarate, Miren. “Gertaera- eta emaitza-izenak [Event and Result Nouns].” Gramatika Jaietan Patxi Goenagaren omenez [Grammar Festival: A Tribute to Patxi Goenaga], edited by Xabier Artiagoitia and Joseba A. Lakarra, Supplements of ASJU, 2008, pp. 93–106.

Berro, Ane, and Ricardo Etxepare. “Ergativity in Basque.” Oxford Handbook on Ergativity, edited by Jessica Coon, Diane Massam, and Lisa Demena Travis, Oxford UP, 2017, pp. 782–806.

Berro, Ane, Beñat Oihartzabal, and Beatriz Fernández. “Inkoatibo/arazle alternantziak euskaraz eratortzen [Deriving the Inchoative/Causative Alternation in Basque].” Fontes Linguae Vasconum, vol. 126, 2018, pp. 99–122.

Borer, Hagit. “Exo-Skeletal vs. Endo-Skeletal Explanations: Syntactic Projections and the Lexicon.” The Nature of Explanation in Linguistic Theory, edited by John Moore and Maria Polinsky, CSLI Publications, 2003, pp. 31–67.

Bruening, Benjamin. “By-Phrases in Passives and Nominals.” Syntax, vol. 16, 2013, pp. 1–41.

Duguine, Maia. “Basque Nominalizations and the Role of Structural Case in the Licensing of Null Arguments.” Noun Phrases and Nominalization in Basque, edited by Urtzi Etxeberria, Ricardo Etxepare, and Myriam Uribe-Etxebarria, John Benjamins, 2012, pp. 333–374. Linguistik Aktuell 187.

Etxeberria, Urtzi. “Nominals in Basque and their Existential Interpretation.” Microparameters in the Grammar of Basque, Language Faculty and Beyond 13, edited by Beatriz Fernández and Jon Ortiz de Urbina, John Benjamins, 2016, pp. 195–217.

Etxepare, Ricardo. “Number Long Distance Agreement in (Substandard) Basque.” Anuario del Seminario de Filología Vasca “Julio de Urquijo”, vol. 40, 2006, pp. 303–350.

Goenaga, Patxi. Euskal sintaxia: konplementazioa eta nominalizazioa [Basque Syntax: Complementation and Nominalisation]. University of the Basque Country UPV/EHU, 1984. PhD dissertation.

Grimshaw, Jane. Argument Structure. MIT Press, 1990.

Grimm, Scott, and Louise McNally. “No Ordered Arguments Needed for Nouns.” Proceedings of the 19th Amsterdam Colloquium, edited by Maria Aloni, Michael Franke, and Floris Roelofsen, University of Amsterdam, 2014, pp. 123–30.

Gondra, Ager. “Different Types of Nouns, Different Types of Projections.” Iberia: International Journal of Theoretical Linguistics, vol. 6, 2014, pp. 1–26.

Haegeman, Liliane, and Terje Lohndal. “Negative Concord and (Multiple) Agree.” Linguistic Inquiry, vol. 41, no. 2, 2010, 181–212.

Hualde, Jose Ignacio, and Jon Ortiz de Urbina, editors. A Grammar of Basque. Mouton de Gruyter, 2003.

Höhn, George. “The Licensing of Adnominal PPs: The Case of Basque -ko.” Proceedings of the First Central European Conference in Linguistics for postgraduate Students, edited by Balazs Surányi and Diána Varga, Pázmanany Péter University, 2012, pp. 118–143.

Jeong, Youngmi. “Asymmetries in Multiple Case Assignment.” Proceedings of the 23rd West Coast Conference on Formal Linguistics, edited by Vineeta Chand et al., Cascadilla Press, 2004, pp. 413–421.

Krajewska, Dorota. Euskararen sintaxi diakronikoratz: egitura konplexuak [Towards a Historical Syntax of Basque: Complex Constructions]. University of the Basque Country UPV/EHU, 2017. PhD dissertation.

Laka, Itziar. “Unergatives that Assign Ergative, Unaccusatives that Assign Accusative.” Papers on Case & Agreement I, edited by Jonathan Bobaljik and Colin Phillips, MIT, 1993, pp. 149–72. Working Papers in Linguistics 18.

Miguel, Elena de. “An Aspectual Restriction on Spanish Nominal Infinitives.” Anuario del Seminario de Filología Vasca “Julio de Urquijo”, vol. 29, no. 1, 1996, pp. 245–66.

Odriozola, Juan Carlos, and Igone Zabala. “On the Relation between TP and DP. The Structure of Basque Infinitivals.” Catalan Working Papers in Linguistics, vol. 5, no. 2, 1996, pp. 231–81.

Ortiz de Urbina, Jon. Parameters in the Grammar of Basque. Foris, 1989.

Ortiz de Urbina, Jon, and Myriam Uribe-Etxebarria. “Participial Predication in Basque.” Memoriae L. Mitxelena magistri sacrum, edited by Joseba A. Lakarra, Supplements of ASJU, 1991, pp. 993–1012.

Picallo, Carmen. “Nominals and Nominalizations in Catalan.” Probus, vol. 3, no. 3, 1991, pp. 279–316.

Richards, Norvin. Movement in Language. Interactions and Architectures. Oxford UP, 2001.

Rijk, Rudolf P. G. de. “Basque Hospitality and the Suffix -ko.” Generative Studies in Basque Linguistics, edited by José Ignacio Hualde and Jon Ortiz de Urbina, John Benjamins, 1993, pp. 145–162. Current Issues in Linguistic Theory 105.

Rijk, Rudolf P. G. de. Standard Basque. A Progressive Grammar. MIT Press-UPV/EHU, 2008.

San Martin, Itziar. “Structural Dependency and Interpretation in Basque Nominalized Clauses.” Noun Phrases and Nominalization in Basque, edited by Urtzi Etxeberria, Ricardo Etxepare, and Myriam Uribe-Etxebarria, John Benjamins, 2012, pp. 375–95. Linguistik Aktuell 187.

Sichel, Ivy. “New Evidence for the Structural Realization of the Implicit External Argument in Nominalizations.” Linguistic Inquiry, vol. 40, no. 4, 2009, pp. 712–21.

Szabolcsi, Anna. “The Noun Phrase.” The Syntactic Structure of Hungarian, edited by Ferenc Kiefer and Katalin E. Kiss, Academic Press, 1994, pp. 179–274. Syntax and Semantics 27.

Urrestarazu, Janire. -Keta atzizkiaren azterketa morfologikoa [A Morphological Analysis of the Suffix -keta]. University of the Basque Country UPV/EHU, 2017. MA thesis.

Wit, de Petra. Genitive Case and Genitive Constructions. University of Utrecht, 1997. PhD dissertation.

Woods, Jim. Icelandic Morphosyntax and Argument Structure. Springer, 2015.