Tweespalt rond de Westhoek: Een paragraafje uit de externe geschiedenis van het Franse West-Vlaams

Jan Pekelder

doi:10.18290/rh23715sp-2

Published : 2023-10-20

Vol. 71 No. 5sp (2023)

Discord around the Westhoek: An Excerpt from the External History of French West Flemish

Jan Pekelder

https://orcid.org/0000-0002-7256-736X

DOI: https://doi.org/10.18290/rh23715sp-2

Abstract

In the so-called Westhoek, in the north-west of France, a few thousand (or tens of thousands?) French people still speak a variant of West Flemish. Various French authorities have dealt with this language in the past, either to try to eradicate it (public authorities) or to protect and even promote it (various associations). Today, the tide has turned. The French government is now sympathetic to the many regional languages of France. It is remarkable, however, that there is a great division among the private protectors of West Flemish. On the one hand, there are “particularists” who deny that West Flemish belongs to Dutch dialectology, and on the other there are “integrationists” who seek to link up with the Dutch-speaking states in general, and Standard Dutch in particular. The aim of this contribution is to reveal part of the historical roots of this division.

Keywords:

language history, French Flemish, language politics, French, Standard Dutch

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Nederlands)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Brachin, Pierre. “Een pionier van de Franse neerlandistiek: Louis de Backer (1814-1896).” Verslagen en Mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde, vol. 2, 1982, pp. 143-184.

Bree, Cor van. Historische Grammatica van het Nederlands. Foris, 1987.

Burrin, Philippe. La France à l’heure allemande (1940-1944) [Frankrijk in de Duitse tijd (1940-1944)]. Éditions Seuil, 1995.

Coornaërt, Emile. “Flamand et français dans l’enseignement en Flandre française des annexions au XXe siècle [Vlaams en Frans in het onderwijs in Frans-Vlaanderen van de annexaties tot de 20e eeuw].” Revue du Nord, 1971, pp. 217-221.

Dauzat, Albert. Tableau de la langue française [Overzicht van het Frans]. Payot, 1967.

De Baecker, Louis. Les Flamands de France, études sur leur langue, leur littérature et leurs monuments [De Vlamingen van Frankrijk, studies over hun taal, literatuur en monumenten]. Hebbelynck, 1851.

Decleene, Arnold. Le règne de la race [De heerschappij van het ras]. Armand Colin, 1936.

De Coussemaker, Edmond. Chants populaires des Flamands de France [Vlaamse volksliederen in Frankrijk]. F. et E. Gyselynck, 1856.

De Coussemaker-Van Robais, Solange. “Le Comité flamand de France (1853-1940), société savante ou mouvement régionaliste ? [Het Vlaams Comité van Frankrijk (1853-1940), geleerd genootschap of regionalistische beweging?]” Histoire, économie & société, vol. 4, 2012, pp. 59-73.

Dejonghe, Etienne. “Un mouvement séparatiste dans le Nord et le Pas-de-Calais sous l’occupation (1940-1944) [Een afscheidingsbeweging in Nord en Pas-de-Calais tijdens de bezetting (1940-1944)].” Revue d’Histoire moderne et contemporaine, vol. 17, nr. 1, 1970, pp. 50-77.

Dejonghe, Etienne. “Le procès de l’abbé Gantois et du Vlaamsch Verbond van Frankrijk [Het proces van abt Gantois en het Vlaamsch Verbond van Frankrijk].” L’épuration en Belgique et dans la zone interdite (1944-1949), onder redactie van Robert Vandenbussche, Institut de Recherches Historiques du Septentrion, 2017, pp. 233-271. Histoire de l’Europe du Nord-Ouest 55.

Deleu, Jozef et al. Frans-Vlaanderen. Lannoo, 1982.

Ghillebaert, Christian-Pierre. “Daigner en parler pour dénier un parler: Impertinence des propos faisant obstacle à une politique linguistique en faveur de la langue régionale flamande en France [Bereid erover te praten teneinde het te ontkennen: ondoordachte woorden die een taalbeleid ten gunste van de Frans-Vlaamse streektaal belemmeren].” De France et d’au-delà : les langues régionales transfrontalières, onder redactie van Jean-Michel Eloy en L’Harmattan, 2018, pp. 81-108. Carnets d’Atelier de Sociolinguistique 12.

Gysseling, Maurits. “Ontstaan en verschuiving van de taalgrens in Noord-Frankrijk.” De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas français, 1976, pp. 71-85.

Huchon, Mireille. Histoire de la langue française [Geschiedenis van de Franse taal]. Librairie Générale Française, 2002.

Lodge, Anthony. “Les débuts de la standardisation du français [Het begin van de standaardisering van het Frans].” Congrès Mondial de Linguistique Française – CMLF’08, onder redactie van Jacques Durand, Benoît Habert en Bernard Laks, Institut de Linguistique Française, 2008, pp. 367-376.

Moeyaert, Cyriel. “De schrijftaal van de Westhoek in Frankrijk: Vlaamse preken 1880-1970.” De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas français, 1982, pp. 209-230.

Nuyttens, Michel. “Bij het honderdste geboortejaar van Jean-Marie Gantois (1904-1968).” Wetenschappelijke tijdingen, vol. 63, nr. 4, 2004, pp. 239-245.

Nuyttens, Michel, “Jean-Marie Gantois in een slachtofferrol.” De Franse Nederlanden / Les Pays-Bas français, 2020.

Renard, Stefaan. “Overeenkomsten en verschillen binnen het Franse regionalisme.” Ons Erfdeel, vol. 21, 1978, pp. 557-571.

Ryckeboer, Hugo. Het Nederlands in Noord-Frankrijk: sociolinguïstische, dialectologische en contactlinguïstische aspecten. Vakgroep Nederlands taalkunde, 1997.

Soleil, Sylvain. “L’ordonnance de Villers-Cotterêts, cadre juridique de la politique linguistique des rois de France? [De verordening van Villers-Cotterêts, juridisch kader voor de taalpolitiek van de Franse kroon?]” Langue (s) et Constitution (s), Presses Universitaire d’Aix-Marseille, 2004, pp. 19-34.

Taeldeman, Johan. “De opbouw van het AN: meer zuidelijke dan oostelijke impulsen.” Tijdschrift voor Nederlandse taal- en letterkunde, vol. 123, 2007, pp. 97-107.

Van den Toorn, Maarten et al. Geschiedenis van de Nederlandse taal. Amsterdam UP, 1997.

Van der Wal, Marijke. Geschiedenis van het Nederlands. Prisma, 1992.

Van Goethem, Herman. “La politique des langues en France, 1620-1804 [De taalpolitiek in Frankrijk, 1620-1884].” Revue du Nord, vol. 71, nr. 281, 1989, pp. 37-460.

Van Keymeulen, Jacques. “Het “Vlaams”: een taal of een misverstand?” Tydskrif vir Nederlands & Afrikaans, vol. 22, nr. 1, 2015, pp. 64-87.

Verbeke, Luc. Vlaanderen in Frankrijk. Davidsfonds, 1970.

Walter, Henriette. Le français dans tous les sens [De diversiteit van het Frans]. Robert Laffont, 1988.

Willemyns, Roland, en Wim Daniëls. Het verhaal van het Vlaams. Standaard Uitgeverij, 2003.