Wczoraj i dziś duszpasterstwa polonijnego w Stanach Zjednoczonych Ameryki

Michał Mraczek

doi:10.18290/sp2445.8

Data publikacji : 2024-11-13

Tom 45 (2024)

Wczoraj i dziś duszpasterstwa polonijnego w Stanach Zjednoczonych Ameryki

Michał Mraczek

https://orcid.org/0000-0001-9583-9316

DOI: https://doi.org/10.18290/sp2445.8

Abstrakt

Artykuł przedstawia proces kształtowania się struktur duszpasterstwa polskojęzycznego na terenie Stanów Zjednoczonych Ameryki. W pracy zaprezentowana jest ewolucja tego duszpasterstwa, która dokonała się na przestrzeni lat począwszy od powstania pierwszej polskiej parafii w miejscowości Panna Maria (TX) w 1855 roku aż po dzień dzisiejszy. Aby w pełni zrozumieć dzisiejszy kształt tego duszpasterstwa ukazane zostaje tło historyczne związane z samym zjawiskiem emigracji z Polski do Stanów Zjednoczonych na przestrzeni lat oraz początki tworzenia polskojęzycznych placówek duszpasterskich, które w większości były parafiami personalnymi. Następnie zaprezentowane zostają czynniki, które wpłynęły na proces przemian, których konsekwencją jest stan obecny oparty głównie na parafiach wieloetnicznych oraz misjach duszpasterskich. Dla pełnego obrazu uwzględnione zostają również odniesienia do dokumentów Kościoła powszechnego dotyczącego duszpasterstwa wobec migrantów jak również postawa wspólnoty lokalnego Kościoła.

Słowa kluczowe:

duszpasterstwo polskojęzyczne, Polonia w USA, parafie personalne, emigracja, parafie wielokulturowe

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bakalarz J., Duszpasterstwo a tożsamość etniczna emigrantów, „Studia Polonijne” 11(1987), s. 151-173.

Bakalarz J., Podstawowe dokumenty Kościoła w sprawie opieki duszpasterskiej nad migrantami, „Studia Polonijne” 4(1981), s. 5-14.

Bakalarz J., Stan prawny polskich placówek duszpasterskich, „Studia Polonijne” 3(1979), s. 61-78.

Blejwas A., Polska diaspora w Stanach Zjednoczonych 1939-1989, [w:] Polska diaspora, red. A. Walaszek, Kraków 2001, s. 91-109.

Brożek A., Polonia amerykańska 1854-1939, Warszawa 1977.

Dohnalik J., Parafia personalna w kościele łacińskim, Warszawa 2022.

Dolan J.P., The American Catholic Experience, New York 1985.

Fiń A., Współczesna Polska emigracja w Stanach Zjednoczonych: skala, rozmieszczenie przestrzenne, przyczyny wyjazdów, „Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny” 2004, nr 2, s. 105-130.

Grzybowska J., W pogoni za utopią. Polacy na świecie, Polska w oczach świata, Warszawa 2019.

Hajkowski S., Zarys historii prowincji księży chrystusowców w Ameryce Północnej, [w:] Pół wieku obecności Chrystusowców w Ameryce Północnej, red. S. Hajkowski, M. Kamiński, T. Sielicki, Sterling Heights 2003, s. 28-50.

Hoover B.C., Power in the Parish, [w:] American Parishes. Remaking local Catholicism, red. G.J. Adler Jr., T.C. Bruce, B. Starks, New York 2019, s. 111-131.

Kołodziej W., Emigracja Polaków do USA i jej etapy, „Krakowskie Studia Małopolskie” 9(2005), s. 181-205.

Leś B., Kościół w procesie asymilacji Polonii amerykańskiej, Wrocław 1981.

Leś B., Życie religijne Polonii amerykańskiej, [w:] Polonia amerykańska – przeszłość i współczesność, red. H. Kubiak, E. Kusielewicz, T. Gromada, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988, s. 325-341.

Necel W., Struktury właściwe polskiemu duszpasterstwu emigracyjnemu, „Studia Elbląskie” 19(2018), s. 407-416.

Pacyga D.A., American Warsaw, Chicago 2019.

Papieska Rada ds. Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących, Instrukcja Erga migrantes caritas Christi, Lublin 2008.

Paprocki T.J., A Pastoral Plan for Polonia in the New Millennium, „Polish American Studies" 63(2006), nr 1, s. 57-77.

Pilch A., Emigracja z ziem polskich do USA od lat pięćdziesiątych XIX w. do r. 1918, [w:] Polonia amerykańska – przeszłość i współczesność, red. H. Kubiak, E. Kusielewicz, T. Gromada, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1988, s. 37-43.

Pół wieku obecności Chrystusowców w Ameryce Północnej, red. S. Hajkowski, M. Kamiński, T. Sielicki, Sterling Heights 2003.

Pula J.S., Polska diaspora w Stanach Zjednoczonych Ameryki do 1914 roku, [w:] Polska diaspora, red. A. Walaszek, Kraków 2001, s. 51-76.

Sakson B., Po drugiej stronie Oceanu. Nowi emigranci z Polski w metropolii Chicagowskiej, Centre of Migration Resarch Working Papers, nr 5(63), 2005.

Szulist W., Kaszuba Paweł Piotr Rhode – biskup i działacz polonijny w Stanach Zjednoczonych (1870-1945), „Studia Polonijne” 8(1984), s. 183-194.

Taras P., Problemy duszpasterstwa polonijnego na przykładzie sytuacji w USA, „Studia Polonijne” 2(1977), s. 181-205.

United States Census Bureau, American Community Survey – People Reporting Ancestry (2022: ACS 1-Year Estimates Detailed Tables), https://data.census.gov/table/ACSDT1Y2022. B04006 [dostęp: 5.04.2024].

United States Census Bureau, American Community Survey – People Reporting Ancestry (2012: ACS 1-Year Estimates Detailed Tables), https://data.census.gov/table/ACSDT1Y2012. B04006 [dostęp: 5.04.2024].

United States Conference of Catholic Bishops, Welcoming the Stranger Among Us: Unity in Diversity, Washington 2000.

United States Department of Homeland Security, Yearbook of Immigration Statistics 2022, Washington DC 2023.

Woźnicki A., Kościół katolicki w Stanach Zjednoczonych wobec spraw duszpasterstwa migracyjnego, „Przegląd Polonijny” 4(1981), z. 4, s. 113-125.