Wychowanie dwujęzyczne w rodzinie polonijnej w Niemczech. Perspektywa drugiego pokolenia emigrantów

Katarzyna  Stankiewicz; Anna  Żurek

doi:10.18290/rt.216810.9

Published : 2021-12-03

Vol. 68 No. 10 (2021)

Bilingual Education in a Polish Family in Germany. The Perspective of the Second Generation of Migrants

Katarzyna Stankiewicz

https://orcid.org/0000-0003-0554-4261

Anna Żurek

https://orcid.org/0000-0003-4216-3636

DOI: https://doi.org/10.18290/rt.216810.9

Abstract

The aim of the article is to present the process of bilingual education in a Polish diaspora family living in Germany on the basis of research conducted among adult representatives of the second generation of migrants. The background for the presentation of the research results will be the discussion of the specificity of the functioning of Polish diaspora families in Germany and the basics of the theory of bilingual education in an interdisciplinary approach. The review of the literature on the subject and the analysis of the research results will allow for the formulation of recommendations in the field of developing a child's full bilingualism and nurturing relationships with Polish and Polish culture through appropriate language education at home.

Keywords:

bilingual education, bilingualism, Polish family in Germany, migration, Polish language

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Bernstein, Basil. Odtwarzanie kultury. Warszawa: Wydawnictwo PIW, 1990.

Besters-Dilger, Juliane, Anna Dąbrowska, Grzegorz Krajewski i Anna Żurek, red. Utrata i odzyskiwanie języka polskiego. Językoznawcze i glottodydaktyczne aspekty niepełnej polsko--niemieckiej dwujęzyczności. Łask: Oficyna Wydawnicza Leksem, 2016.

Błasiak, Marzena. Dwujęzyczność i ponglish. Zjawisko językowo-kulturowe polskiej imigracji w Wielkiej Brytanii. Kraków: Wydawnictwo Collegium Columbinum, 2011.

Cieszyńska, Jadwiga. Dwujęzyczność, dwukulturowość – przekleństwo czy bogactwo? O poszukiwaniu tożsamości Polaków w Austrii. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2006.

Cieślińska, Barbara. „Niemcy bliskie i dalekie w świetle doświadczeń migracyjnych mieszkańców północno-wschodniej Polski”. Pogranicze. Studia Społeczne 18(2011): 101-133.

Dębski, Robert. Dwujęzyczność angielsko-polska w Australii. Języki mniejszościowe w dobie globalizacji i informatyzacji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009.

Dubisz, Stanisław. „Z metodologii badań języka środowisk polonijnych”. Poradnik Językowy 5(1983): 292-301.

Janke, Andrzej W. „Wychowanie rodzinne przedmiotem pedagogicznej refleksji”. W Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, red. Stanisław Kawula, Józefa Brągiel, Andrzej W. Janke, 83-114. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 1998.

Kainacher, Katarzyna. Dziecko w środowisku dwujęzycznym i jego komunikacja międzykulturowa. Kraków: Wydawnictwo Collegium Columbinum, 2007.

Kawula, Stanisław. „Rodzina jako grupa i instytucja opiekuńczo-wychowawcza”. W Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, red. Stanisław Kawula, Józefa Brągiel, Andrzej W. Janke, 47-82. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 1998.

Kowalcze-Franiuk, Karolina. Bilingwizm polsko-włoski i tożsamość kulturowa emigracji okołosolidarnościowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018.

Lipińska, Ewa. Język ojczysty, język obcy, język drugi. Wstęp do badań dwujęzyczności. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2003.

Lipińska, Ewa. Polskość w Australii: o dwujęzyczności, edukacji i problemach adaptacyjnych Polonii na antypodach. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013.

Olpińska-Szkiełko, Magdalena. Wychowanie dwujęzyczne w przedszkolu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe IKLA UW, 2013.

Pędrak, Agnieszka. „Wielowymiarowość dwujęzyczności dzieci (w kontekście emigracji)”. Społeczeństwo. Edukacja. Język 7(2018): 149-163.

Pułaczewska, Hanna. Wychowanie do języka polskiego w Niemczech na przykładzie Ratyzbony: dwujęzyczność dzieci z perspektywy rodziców. Łódź: Wydawnictwo Primum Verbum, 2017.

Ryszka, Łukasz. „Rola i znaczenie przekazu pokoleniowego w krzewieniu świadomości narodowo-kulturowej na przykładzie współczesnej Polonii w Niemczech”. Wychowanie w Rodzinie 9(2014), 1: 127-147.

Stankiewicz, Katarzyna i Anna Żurek. Ukryty program nauczania polskiego i niemieckiego jako języków obcych. Konteksty kulturowe. Łask: Oficyna Wydawnicza Leksem, 2014.

Stankiewicz, Katarzyna i Anna Żurek. „Poradnictwo pedagogiczne w zakresie dwujęzyczności. Wsparcie rodziny na emigracji”. W Poradnictwo rodzinne na emigracji. Teoria i praktyka, red. Józef Młyński, Władysław Szewczyk, 161-175. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2021.

Stępkowska, Agnieszka. „Rodzinna polityka dwujęzyczności w Polsce na wybranym przykładzie”. Scripta Neophilologica Posnaniensia 17(2017): 329-343; https://doi.org/10.14746/snp.2017.17.23.

Traktat między Rzeczypospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy, podpisany w Bonn dnia 17 czerwca 1991 r., Dz.U. 1992, nr 14, poz. 56.

Trzcielińska-Polus, Aleksandra, „Polska Misja Katolicka w Niemczech – jej rola w integracji środowiska polskiego”. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 37(2004): 22-30.

Wróblewska-Pawlak, Katarzyna. Język, tożsamość, imigracja: o strategiach adaptacyjnych Polaków zamieszkałych we Francji w latach osiemdziesiątych XX wieku. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2004.

Wróblewska-Pawlak, Katarzyna. „Naturalna dwujęzyczność, czyli o dwujęzycznym wychowaniu dzieci”. Języki Obce w Szkole 1(2013): 88-97.

Żurek, Anna. Strategie komunikacyjne osób dwujęzycznych. Na przykładzie polszczyzny odziedziczonej w Niemczech. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2018.

Zdybicka, Zofia. „Analogia i partycypacja w wyjaśnianiu rzeczywistości”. W Analogia w filozofii, red. Andrzej Maryniarczyk, Katarzyna Stępień, Paweł Skrzydlewski, 91-100. Lublin: Polskie Towarzystwo św. Tomasza z Akwinu, 2005.