Ojciec Grzegorz Cioroch OFMConv (1962-2004). Polak na rosyjskiej ziemi w służbie odrodzenia katolickiego języka rosyjskiego

Małgorzata Wideł-Ignaszczak

doi:10.18290/sp2445.13

Data publikacji : 2024-11-13

Tom 45 (2024)

Ojciec Grzegorz Cioroch OFMConv (1962-2004). Polak na rosyjskiej ziemi w służbie odrodzenia katolickiego języka rosyjskiego

Małgorzata Wideł-Ignaszczak

https://orcid.org/0000-0001-9250-1774

DOI: https://doi.org/10.18290/sp2445.13

Abstrakt

Artykuł prezentuje krótką biografię polskiego franciszkanina o. Grzegorza Ciorocha OFMConv (1962-2004), którego postać jest związana z troską o rozwój katolicyzmu w Rosji. Zginął tragicznie pod Kobryniem na Białorusi. Ojciec Cioroch roztaczał opiekę nad Polonią w Moskwie, przyciągając liczne powołania. Był pierwszym kustoszem franciszkańskiej Kustodii Rosyjskiej, wielkim misjonarzem Rosji, gdzie od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku przy wsparciu arcybiskupa Tadeusza Kondrusiewicza współtworzył pierwsze katolickie seminarium duchowne Maryja Królowa Apostołów. Odegrał ważną rolę w odzyskaniu katedry w Moskwie. Odnotował wielkie zasługi również na polu wydawniczym oraz w rozwoju katolickiego języka rosyjskiego. Wówczas dla potomków Polaków w Rosji nie zawsze język polski był zrozumiały, więc powstała konieczność zapewnienia literatury religijnej, liturgicznej i teologicznej w języku rosyjskim. Za-konnik w 1994 r. założył w Moskwie katolickie Wydawnictwo Ojców Franciszkanów. Dzięki jego staraniom rozpoczęto pracę nad redakcją pięciotomowej rosyjskiej Encyklopedii Katolickiej, redagowanej w ścisłej współpracy z uczonymi z zagranicy, w tym z Polski. W procesie tworzenia tego dzieła oraz tłumaczenia m.in. Mszału rzymskiego i Brewiarza następowała normatywizacja katolickiego języka religijnego w Rosji.

Słowa kluczowe:

o. Grzegorz Cioroch OFMConv, Wydawnictwo Ojców Franciszkanów w Moskwie, rosyjska Encyklopedia Katolicka, katolicyzm w Rosji, język religijny w Rosji

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Баранов И., Церох Григорий, [в:] Католическая Энциклопедия, гл. ред. В. Задворный, т. V, Москва: Издательство Францисканцев [BARANOV I., Tserokh Grigoriy, [v:] Katolicheskaya Entsiklopediya, gl. red. V. Zadvornyy, t. V, Moskva: Izdatel'stvo Frantsiskantsev] 2013, s. 158-160.

Chudzicka M., Powiedz mi prawdę o sobie: historia życia i śmierci niezwykłego zakonnika: o. Grzegorz Cioroch – syn ziemi świętokrzyskiej, franciszkanin, pierwszy kustosz Kustodii Rosyjskiej, godny uczeń św. Maksymiliana, Pelplin 2021.

Dębiński J., Kościół katolicki w Rosji, „Studia Włocławskie” 14(2012), s. 472-487.

Дубинин Н., Баранов И., Францисканцы, [в:] Католическая Энциклопедия, гл. ред. В. Здворный, т. IV, Москва: Издательство Францисканцев [Dubinin N., Baranov I., Frantsiskantsy, [v:] Katolicheskaya Entsiklopediya, gl. red. V. Zadvornyy, t. IV, Moskva: Izdatel'stvo frantsiskantsev] 2011, s. 1867-1883.

Dzwonkowski R., Odrodzenie się Kościoła katolickiego obrządku łacińskiego w ZSRR, [w:] Polacy w Kościele katolickim w ZSRR, red. E. Walewander, Lublin 1991, s. 213-257.

Dzwonkowski R., Kościół katolicki obrządku łacińskiego w ZSRR po 1918 r. Zarys problematyki, [w:] Odrodzenie Kościoła katolickiego w byłym ZSRR. Studia historyczno-demograficzne, red. E. Walewander, Lublin 1993, s. 81-98.

Dzwonkowski R., Od Kościoła polskiego do Kościoła Polaków w krajach byłego ZSRR, „Przegląd Wschodni” 5(1998), z. 2 (18), s. 281-292.

Dzwonkowski R., Od Kościoła polskiego do Kościoła Polaków na Wschodzie?, „Sympozjum” 3(1999), nr 1(4), s. 61-78.

Dzwonkowski R., Język polski w kościele katolickim na Wschodzie. Przemiany i problemy, „Przegląd Polonijny” 27( 2001), z. 4(101), s. 68.

Dzwonkowski R., Religia i Kościół katolicki w ZSRR oraz w krajach i na ziemiach okupowanych 1917-1991. Kronika, Lublin 2010.

Dzwonkowski R., Polacy w Kościele katolickim na Wschodzie (1939-2011), Toruń 2011.

Hlebowicz A., Kościół odrodzony. Katolicyzm w państwie sowieckim 1944-1992, Gdańsk 1993.

Koller S., Odrodzenie Kościoła katolickiego na Syberii, Kraków 2001.

Majdowski A., Kościół katolicki w Cesarstwie rosyjskim. Syberia. Daleki Wschód. Azja Środkowa, Warszawa 2001.

Napiórkowski S.C., Lublin i Moskwa – dwie Encyklopedie Katolickie (jedna nagroda „Tolerancja” 2014), „Studia Leopoliensia” 9(2016), s. 225-233.

Несколько слов о Францисканцах, ред. Н. Дубининн, Г. Церох, Москва: Издательство Францисканцев [Neskol'ko slov o Frantsiskantsakh, red. N. Dubinin, G. Tserokh, Moskva: Izdatel'stvo Frantsiskantsev] 1996.

Pawełczyk-Dura K., Polski wkład w Duszpasterstwo Polaków w Federacji Rosyjskiej. Trudna przeszłość, „Collectanea Theologica” 87 (2017), nr 2, s. 198-2012.

Pikus T., Katolik w Rosji, Warszawa 2003.

Католическая Церковь накануне революции 1917 года. Сборник документов, ред. М. Радван, Люблин: Научное общество Католического университета в Люблине [Katolicheskaya Tserkov' nakanune revolyutsii 1917 goda. .Sbornik dokumentov, red. M. Radvan, Lyublin: Nauchnoye Obshchestvo Katolicheskogo Universiteta v Lyubline] 2003.

Roberson R.R., Chrześcijańskie Kościoły Wschodnie, przeł. K. Bielawski i D. Mionskowska, Kraków 2005.

Rutkowski K., Leksyka konfesyjna w języku rosyjskim okresu radzieckiego, Białystok 2007.

Shreider Y., Russian Catholicism, „Religion, State and Society” 24(1996)1, s. 55-62. URL: https://doi.org/10.1080/09637499608431725 [dostęp: 5.01.2024].

Литургическая Комиссия Апостольской Администраторы для католиков латинского обряда европейской части России, Словарь литургических терминов, Санкт-Петербург: Издательство Высшей Духовной Семинарии „Мария – Царица Апостолов” [Liturgicheskaya Komissiya Apostol’skoy Administratory dlya katolikov latinskogo obryada yevropeyskoy chasti Rossii, Slovar’ liturgicheskikh terminov, Sankt-Peterburg: Izdatel’stvo Vysshey Dukhovnoy Seminarii „Mariya – Tsaritsa Apostolov”] 1996.

Szuba Z., Katolicy obrządku łacińskiego i Polacy w ZSRR – stan obecny, [w:] Polacy w Kościele katolickim w ZSRR, red. E. Walewander, Lublin 1991, s. 259-292.

Świdnicki J., Kościół katolicki na terenie Syberii i Azji Środkowej, [w:] Polacy w Kościele katolickim w ZSRR, red. E. Walewander, Lublin 1991, s. 299-303.

Walewander E., Problemy duszpasterskie w Kościele na terenie byłego ZSRR, [w:] Materiały XV Sesji Stałej Kardynałów i Arcybiskupów i Biskupów Polskich. Fundacja Jana Pawła II. Ośrodek Dokumentacji Pontyfikatu, Rzym 1994, s. 49-58.

Walewander E., Katolicyzm na wschód od Bugu. Fakty i nadzieje, Nakło n/Notecią 1998.

Wideł-Ignaszczak M., Przekaz leksyki religijnej z języka polskiego na rosyjski, Lublin 2017.

Werth J., Świadectwo wiary niemieckich katolików w Rosji, [w:] Świadectwo Kościoła katolickiego w systemie totalitarnym Europy Środkowo-Wschodniej. Księga Kongresu Teologicznego Europy Środkowo-Wschodniej KUL 11-15 sierpnia 1991, red. J. Nagórny, Lublin 1994.

Wróbel J., Polityka ZSRR wobec Kościoła katolickiego w latach 1917-1939, [w:] Polacy w Kościele katolickim w ZSRR, red. E. Walewander, Lublin 1991, s. 85-109.

Zadworny W., Rosyjska Encyklopedia Katolicka, [w:] Leksykografia chrześcijańska na progu trzeciego tysiąclecia, red. B. Migut, Lublin 2002.

Задворный В.Л., Юдин А.В., История Католической Церкви в России. Краткий очерк, Москва: Издание колледжа католической теологии имени св. Фомы Аквинского [Zadvornyy V.L., Yudin A.V., Istoriya Katolicheskoy Tserkvi v Rossii, Moskva: Izdaniye kolledzha katolicheskoy teologii imeni sv. Fomy Akvinskogo] 1995.