Miasto i uniwersytet. Lublin w relacji z podróży po Polsce ks. Wacława Kruszki w 1923 r.

Paweł Sieradzki

doi:10.18290/teka24.19

Published : 2024-07-04

Vol. 6 No. Specjalny (2024)

The City and the University: Father Wacław Kruszka’s Account of Lublin from His Tour of Poland in 1923

Paweł Sieradzki

https://orcid.org/0000-0001-5583-2937

DOI: https://doi.org/10.18290/teka24.19

Abstract

In 1923, the pastor of St Adalbert’s Parish in Milwaukee, WI, Father Wacław Kruszka toured diocesan capitals in Poland while returning from Rome, where he had presented an official not to Pope Pius XI and the Roman Curia on the appointment of Polish bishops in the United States. He also come to Lublin for one day, where this renowned historian of Polish Americans visited the principal sites in the city. He also met with the bishops Ordinary Bishop Marian Fulman and Suffragan Bishop Adolf Jełowicki, asking them for opinion and assistance on a matter that had bothered Polish Catholics living in the U.S. for years. He visited the university, the castle, and the local Dominican church, and the site where the construction of the Jesuit college Bobolanum was starting. Kruszka sent his reports on his time in Poland as a correspondent for Polish-American press. He also published them as an independent book.

Keywords:

Wacław Kruszka, Lublin, Catholic University of Lublin, Polish emigration, United States of America

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Bender R., Katolicki Uniwersytet Lubelski w życiu Lublina i regionu, w: Dzieje Lubelszczyzny, red. T. Mencel, t. 5, Warszawa 1986, s. 61-103.

Bloch C., Katolicki Uniwersytet Lubelski a Polonia w świecie, w: Katolicki Uniwersytet Lubelski. Wybrane zagadnienia z dziejów Uczelni, red. G. Karolewicz, M. Zahajkiewicz, Z. Zieliński, Lublin 1992, s. 285-318.

Błotnicka-Mazur E., Wielki pożar i sprawa przebudowy poczty lubelskiej na łamach lokalnej prasy, w: Budynek Poczty Głównej w Lublinie – przeszłość i teraźniejszość, red. Z. Nestorowicz, Lublin 2006, s. 69-76.

Bolek F., Who’s Who in Polish America. A Biographical Directory of Polish-American Leaders and Distinguished Poles Resident in the Americas, New York 1943.

Bonikowski S., The Polish Press in Wisconsin, „Polish American Studies” 2 (1945), nr 1-2, s. 12-23.

Dzieje Archidiecezji Lubelskiej (1805-2005), red. M.T. Zahajkiewicz, Lublin 2005.

German F., Kruszka Wacław, w: Polski słownik biograficzny, red. E. Rostworowski, t. 15, Kraków 1970, s. 437-439.

Grzebień L., Kruszka Wacław, w: Słownik polskich teologów katolickich, red. L. Grzebień, t. 6, Warszawa 1983, s. 214-215.

Grzebień L., Wydział Teologiczny Bobolanum w Lublinie (1926-1939), w: Dzieje Lubelszczyzny, red. T. Mencel, t. 5, Warszawa 1986, s. 189-209.

Karolewicz G., Szymański Antoni, w: Encyklopedia 100-lecia KUL, red. E. Gigilewicz, t. 2, Lublin 2018, s. 444.

Krzykała S., W Polsce niepodległej 1918-1939, w: Dzieje Lubelszczyzny, red. T. Mencel, t. 1, Warszawa 1974, s. 737-790.

Kuzniewski A.J., “Jesteśmy Polakami”. Wenceslaus Kruszka and the Value of America’s Polish Heritage, „Polish American Studies” 44 (1987), nr 2, s. 25-41.

Madaj M.J., The Polish Immigrant, the American Catholic Hierarchy, and Father Wenceslaus Kruszka, „Polish American Studies” 26 (1969), nr 1, s. 16-29.

Marczewski J., Ks. Adolf Józef Bożeniec Jełowicki (1863-1937). Pierwszy Polak w jerozolimskiej szkole biblijnej, „Biblical Annals” 10 (2020), nr 1, s. 115-127.

Mikoś S.G., Poles in Wisconsin, Madison 2012.

Piwowarska M., Surmacz M., Spacerem po Krakowskim Przedmieściu, w: Krakowskie Przedmieście. W 450-lecie Unii Lubelskiej, red. R. Niedźwiadek, Lublin 2019, s. 271-308.

Pula J.S., Kruszka Michael, w: The Polish American Encyclopedia, ed. J.S. Pula, Jefferson 2011, s. 249-250.

Pula J.S., Kruszka Wacław, w: The Polish American Encyclopedia, ed. J.S. Pula, Jefferson 2011, s. 250-251.

Pula J.S., Wacław Kruszka. A Polonia Historian in Perspective, „Polish American Studies” 44 (1987), nr 2, s. 57-69.

Radzik T., American Polonia, the Issue of Polish American Catholic Bishops and Polish Government, 1918-1926, w: Ethnicity, culture, city. Polish-Americans in the USA. Cultural aspects of urban life, 1870-1950 in comparative perspective, eds. T. Gladsky, A. Walaszek, M.M. Wawrykiewicz, Warszawa 1998, s. 194-205.

Radzik T., Rzymska misja ks. Wacława Kruszki i jej okoliczności, „Przegląd Polonijny” 30 (2004), z. 4, s. 57-73.

Rulka K., Fulman Marian Leon, w: Słownik polskich teologów katolickich, red. L. Grzebień, t. 5, Warszawa 1983, s. 412-416.

Sieradzki P., Przetrwać kryzys. Uniwersytet Lubelski w latach rektoratu o. Jacka Woronieckiego (1922-1924) oraz bpa Czesława Sokołowskiego (1924-1925), w: Katolicki Uniwersytet Lubelski 1918-2018, t. 1: 1918-1944, red. G. Bujak, Lublin 2019, s. 73-114.

Skendzel E.A., Who Was Wenceslaus Kruszka?, „U.S. Catholic Historian” 1 (1981), nr 2, s. 61-67.

Stopniak F., Jełowicki Adolf Józef, w: Słownik polskich teologów katolickich, red. L. Grzebień, t. 5, Warszawa 1983, s. 596-598.

Swastek J., A Critical Examination of Father Kruszka’s “History a Polska w Ameryce”, „Polish American Studies” 14 (1957), nr 3-4, s. 103-110.

Syski A., The Nestor of Polish Historians in America. Reverend Waclaw Kruszka, „Bulletin of the Polish Institute of Arts and Sciences in America” 3 (1944), nr 1, s. 102-110.

Walaszek A., Kruszka Wacław, w: Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii, t. 3, red. K. Dopierała, Toruń 2004, s. 62.

Walewander E., Kneblewski Wacław, w: Encyklopedia 100-lecia KUL, red. E. Gigilewicz, t. 1, Lublin 2018, s. 489-490.

Wodzianowska I., Deo et Patrie. Rektor ks. Idzi Radziszewski (1918-1922) – uczony i dzieło, w: Katolicki Uniwersytet Lubelski 1918-2018, t.1: 1918-1944, red. G. Bujak, Lublin 2019, s. 21-71.

Ziółek J., Podstawy egzystencji KUL, w: Katolicki Uniwersytet Lubelski. Wybrane zagadnienia z dziejów Uczelni, red. G. Karolewicz, M. Zahajkiewicz, Z. Zieliński, Lublin 1992, s. 95-112.

Żuk-Orysiak J. Historia konserwacji malowideł bizantyńsko-ruskich z kaplicy Trójcy Świętej w Lublinie, „Roczniki Humanistyczne” 62 (2014), z. 7, s. 53-75.