„…szczerze się żałuje Sołowków! Jakbym drogo dał, żebym się tam na powrót znalazł…”. Warunki przebywania kapłanów na zesłaniu w świetle listu ks. Antoniego Wasilewskiego

Irena Wodzianowska

doi:10.18290/teka23.6

Data publikacji : 2023-11-23

Tom 5 (2023)

„…szczerze się żałuje Sołowków! Jakbym drogo dał, żebym się tam na powrót znalazł…”. Warunki przebywania kapłanów na zesłaniu w świetle listu ks. Antoniego Wasilewskiego

Irena Wodzianowska

https://orcid.org/0000-0001-5058-8015

DOI: https://doi.org/10.18290/teka23.6

Abstrakt

Ks. Antoni Wasilewski, duszpasterz i dziekan moskiewski oraz rektor podziemnego seminarium duchownego w Leningradzie, był kilkakrotnie usuwany ze stanowiska i aresztowany zarówno w okresie carskiej Rosji, jak i po nastaniu rządów bolszewików. Trzykrotnie aresztowany, przebywał w więzieniach moskiewskich i leningradzkich oraz na Sołowkach (Wyspach Sołowieckich). Z łagru został skierowany, w stanie wycieńczenia, na zesłanie do Uzbekistanu. Tam, w warunkach skrajnej nędzy, przeżył niespełna dwa lata. Nieznana jest ani data jego śmierci, ani miejsce pochówku. Prezentowany list z zesłania przedstawia zarówno warunki transportu więźniów, jak i ich pobytu w azjatyckich miejscowościach.

Słowa kluczowe:

represje duchowieństwa, proces pokazowy w Moskwie, zesłanie, Antoni Wasilewski, Leningrad, ZSRR

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Czaplicki B., Jezuici w Rosji na początku XX w., „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2006, t. 39, z. 1, s. 136-164.

Czaplicki B., Ks. Konstanty Budkiewicz (1867-1923) – życie i działalność, Katowice 2004.

Czaplicki B., Szkolnictwo katolickie w Rosji pod koniec XIX wieku i na początku XX w. (do 1917 r.). Zarys problematyki, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, t. 41, z. 1 (2008), s. 84-95.

Chaplitskiy B., Osipova I., Kniga pamyati. Martirolog Katolicheskoy Tserkvi v SSSR, Moskva 2000, s. 37-39 [Чаплицкий Б., Осипова И., Книга памяти. Мартиролог Католической Церкви в СССР, Москва 2000, с. 37-39].

Dzwonkowski R., Losy duchowieństwa katolickiego w ZSRR. 1917–1939. Martyrologium, Lublin 1998, s. 499-501.

Dzwonkowski R., Madała T., Polscy księża w więzieniach w łagrach sowieckich od 1918 r., Lublin 1996, s. 164.

Materialy k istorii rimsko-katolicheskogo prikhoda vo imya Poseshcheniya Presv. Devoy Mariyey sv. Yelisavety i k istorii katolicheskogo kladbishcha Vyborgskoy storony v Sankt-Peterburge. Sbornik materialov, sost. S. G. Kozlov-Strutinskiy, Gatchina–Sankt-Peterburg 2010 [Материалы к истории римско-католического прихода во имя Посещения Пресв. Девой Марией св. Елисаветы и к истории католического кладбища Выборгской стороны в Санкт- Петербурге. Сборник материалов, сост. С. Г. Козлов-Струтинский, Гатчина– Санкт-Петербург 2010].

Rutkowski F., Arcybiskup Jan Cieplak (1857–1926). Szkic biograficzny, Warszawa 1934.

Rutkowski F., Biskup Antoni Malecki 1861–1935, Warszawa 1936.

Osipova I., «V yazvakh svoikh sokroy menya…». Goneniya na Katolicheskuyu Tserkov' v SSSR, Moskva 1996 [Осипова И., «В язвах своих сокрой меня…». Гонения на Католическую Церковь в СССР, Москва 1996].

Peszkowski Z. A. J., Zdrojewski S. Z. M., Katoliccy duchowni w Golgocie Wschodu, Pelplin– Warszawa 2002, s. 503, 938-940.

Pożarski K., Niezłomny Pasterz w Rosji. Sługa Boży biskup Antoni Malecki. 1861-1935, Warszawa 2010.

Słota B., Życie i działalność o. Edwarda Juniewicza w latach 1918-1925, „Studia Redemptorystowskie” 2007, nr 5, s. 73-118.

Shkarovskiy M. V., Cherepenina N. YU., Shiker A. K., Rimsko-Katolicheskaya Tserkov' na Severo- -Zapade Rossii v 1917–1945 gg., Sankt-Peterburg 1998 [Шкаровский М. В., Черепенина Н. Ю., Шикер А. К., Римско-Католическая Церковь на Северо-Западе России в 1917–1945 гг., Санкт-Петербург 1998].

Szkarowskij M. W., Wasilewski Antoni, htps://www.polskipetersburg.pl/hasla/wasilewski-antoni

Wodzianowska I., Relacja współwięźniów o ostatnich dniach życia Sługi Bożego ks. Konstantego Budkiewicza (1867-1923), „Studia Polonijne” 40 (2019), s. 379-398.