Logo
  • Zarejestruj
  • Zaloguj
    •  
      Język Polski   English
    baner
    Data publikacji : 2024-11-22
    Tom 6 (2024)

    „Dyplomacja w krynolinach”. Polki w walce o wolność w czasie niewoli narodowej

    Ewa Pieczykolan

    https://orcid.org/0000-0002-0125-995X

    DOI: https://doi.org/10.18290/teka24.33

    Abstrakt

    Zaangażowanie Polek w walkę o sprawę polską w epoce romantyzmu, wielkich zrywów niepodległościowych XIX wieku, takich jak powstanie narodowe listopadowe oraz polskie powstanie styczniowe przybrało różnorodny charakter społeczny i patriotyczny. Kobiety w XIX wieku, zarówno szlachcianki, jak i arystokratki, wiodły bogobojny tryb życia, jako żony, matki, opiekunki domowego ogniska. Pod wpływem tragicznych wypadków i niepokojów społecznych narzędziem walki i doskonałym medium do wyrażania poglądów stał się ubiór oraz patriotyczna postawa. Polki użyły w XIX wieku jako oręża w walce z zaborcą swojego wizerunku, w tym szczególnie czarnego ubioru, biżuterii z symbolami patriotycznymi jako sposobu wyrażania swoich przekonań społeczno- -politycznych. Nie bez znaczenia było również zwrócenie uwagi Polek na historię i kulturę dawnej Rzeczypospolitej, w celu pielęgnowania tradycji staropolskich. Kobiety akcentowały elementy narodowe, tradycyjnego rzemiosła w stroju codziennym oraz w reprezentacyjnych portretach malarskich. Kobiety w XIX wieku angażowały się w wiele działań społecznych oraz patriotycznych, podtrzymując ducha powstańczej walki. Uczestniczyły w żałobnych patriotycznych demonstracjach z okazji uroczystości pogrzebowych, które w latach sześćdziesiątych XIX wieku przybrały charakter masowych protestów Polek i Polaków przeciwko agresji Rosjan. Po ogłoszeniu „żałoby narodowej” tłumne demonstracje Polek w czarnych sukniach, stosowanie narodowych symboli, emblematów patriotycznej biżuterii, stanowiły liczący się udział w okresie powstania listopadowego i działań Rządu Narodowego. Czarne żałobne protesty kobiet były wyjątkowym sposobem wyrażania uczuć patriotycznych w Warszawie i na ziemiach zabranych dawnej Rzeczypospolitej. Na podstawie licznej ikonografii oraz źródeł materialnych w postaci biżuterii patriotycznej oraz opracowań problematyki patriotycznej i społecznej tego czasu możemy prześledzić sposoby angażowania się pań w sprawę polską. Zadaniem wielu kobiet stała się praca na rzecz organizacji towarzystw dobroczynnych. Polskie patriotki za sprawą swojego szeroko pojętego „wizerunku” stały się żywym symbolem niezgody na sytuację polityczną, symbolem Polski walczącej w XIX wieku.

    Słowa kluczowe:

    żałoba narodowa, biżuteria patriotyczna, „dyplomacja w krynolinach”, czarna sukienka, powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, moda XIX wieku, patriotyzm kobiet, sprawa polska, Polki



    Szczegóły

    Bibliografia

    Statystyki

    Autorzy

    Pobierz pliki

    pdf

    Wskaźniki altmetryczne


    Cited by / Share


    Licencja


    Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL | ISSN 2658-1175 eISSN 2719-3144 DOI: 10.18290/tkh

    © Copyright by Towarzystwo Naukowe KUL
    Artykuły w czasopiśmie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-NC-ND 4.0)