Komandor Stanisław Mieszkowski (1903-1952) – ofiara represji sowieckich w latach 1939-1956

Dariusz Michał Nawrot

doi:10.18290/teka24.30

Data publikacji : 2024-07-04

Tom 6 Nr Specjalny (2024)

Komandor Stanisław Mieszkowski (1903-1952) – ofiara represji sowieckich w latach 1939-1956

Dariusz Michał Nawrot

https://orcid.org/0000-0001-9753-2414

DOI: https://doi.org/10.18290/teka24.30

Abstrakt

Okres stalinizmu to jeden z najbardziej dramatycznych rozdziałów w dziejach Marynarki Wojennej. W tym okresie marynarze, którzy w opinii generała Władysława Sikorskiego zapisali się złotym zgłoskami^[1] w historii Polski, za wierność wartościom wyniesionym z II Rzeczypospolitej płacili najwyższą cenę: upokorzenia, uwięzienia a także i śmierci. Jedną z tragicznych ofiar stalinowskich represji był komandor Stanisław Mieszkowski – młodociany ochotnik w wojnie 1920 r., obrońca Wybrzeża w 1939 r. oraz jeden z najbardziej zasłużonych oficerów po II wojnie światowej. W latach 1945-1950 pełnił m.in. obowiązki: komendanta portu Kołobrzeg, dowódcy Flotylli Trałowców, komendanta Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej, szefa sztabu Głównego Marynarki Wojennej i dowódcy Floty. Ten nieprzeciętny oficer, bezgranicznie oddany biało-czerwonej banderze, aresztowany 20 października 1950 r. przez oficerów Zarządu Informacji Marynarki Wojennej pod nieprawdziwym zarzutem szpiegostwa, wyrokiem Najwyższego Sądu Wojskowego został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 16 grudnia 1952 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Jego losy to swoista egzemplifikacja dziejów kadry oficerskiej Marynarki Wojennej II RP w latach stalinizmu.

[1] Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. W. Sikorskiego w Londynie, Akta Kierownictwa Marynarki Wojennej [KMW], MAR.A.V.21, ORP „Kujawiak”, s. 111.

Słowa kluczowe:

Marynarka Wojenna II RP, komandor Stanisław Mieszkowski, stalinizm

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Białek W., Ciesielski Cz., Struniewski T., Wyższa Szkoła Marynarki Wojennej, Gdynia 1972.

Borbèly A., Tajemnice snu, Warszawa 1988.

Ciesielski Cz., Komandor porucznik Robert Kasperski (1907-1974) – wybitny oficer sztabowy Marynarki Wojennej, „Przegląd Morski” 1988, nr 5, s. 73-79.

Ciesielski Cz., Szkolnictwo Marynarki Wojennej w latach II Rzeczypospolitej, Warszawa 1974.

Ciesielski Cz., Twórcy Polskiej Marynarki Wojennej 1918-1951, Gdańsk 1995.

Czerwiński J., Galeria prymusów dwudziestolecia (1922-1941), „Przegląd Morski” 1989, nr 7, s. 65-75.

Dyskant J.W., Nawrot D., Amo Patriae Nostra Lex. Rzecz o komandorze Stanisławie Mieszkowskim, Gdańsk 2016.

Frankowski S., Wymagania względem naszych oficerów marynarki wojennej, „Przegląd Morski” 1929, nr 3, s. 9-14.

Izdebski J., Dzieje 9 Dywizji Piechoty 1918-1939, Warszawa 2000.

Jagiełło Z., Piechota Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa 2007.

Kłossowski J., Wspomnienia z marynarki wojennej, Warszawa 1970.

Komorowski A., Nawrot D., Zalewski B., Księga absolwentów Uczelni Polskiej Marynarki Wojennej (1922-2007), Toruń 2007.

Mielczarek R., ORP „Grom”. Zarys dziejów, Gdańsk 1970.

Mieszkowski S., O zdrową myśl wojenno morską, „Marynarz Polski”. Miesięcznik Marynarki Wojennej 1946, nr 3, s. 4 i 31.

Mieszkowski W., Szkice z „Łączki” z krążownikiem „Aurora” w tle. Wspomnienia o moim ojcu komandorze Stanisławie Mieszkowskim, Warszawa 2015.

Moja droga na morze. Jubileuszowe wspomnienia absolwentów oksywskiej Alma Mater, red. A. Drzewiecki, B. Zalewski, Gdynia 2004.

Piaskowski S.M., Kroniki Polskiej Marynarki Wojennej 1918-1946, t. 1, Albany, N.Y., 1983.

Poksiński J., Tatar – Utnik – Nowicki „TUN”, Warszawa 1992.

Poksiński J., Victis honos. Spisek w wojsku, Warszawa 1994.

Staniewicz J., Kanonierki w kampanii wrześniowej, „Marynarz Polski” 1947, nr 29.

Szczerkowski W., ORP „Błyskawica”, Gdańsk 1970.

Ostatnia reduta. Sprawozdania z walk i relacje obrońców Helu, wybrał i oprac. R. Witkowski, Gdańsk 1973.

Zalewski B., Polska morska myśl wojskowa 1918-1989, Toruń 2001.