Napady na duchownych i zabójstwa księży osiedlonych w Tunce na Syberii. Lata po 1866 r.

Eugeniusz Niebelski

doi:10.18290/teka24.14

Data publikacji : 2024-07-04

Tom 6 Nr Specjalny (2024)

Napady na duchownych i zabójstwa księży osiedlonych w Tunce na Syberii. Lata po 1866 r.

Eugeniusz Niebelski

https://orcid.org/0000-0003-2668-6920

DOI: https://doi.org/10.18290/teka24.14

Abstrakt

Tekst prezentuje fragment losów księży zesłańców (uczestników powstania 1863 r.), osiedlonych na Syberii Wschodniej w Tunce, w okolicach Bajkału: koncentruje się na stosunku miejscowej ludności do „polskich buntowników” i opisach ich prześladowań – na napadach i zabójstwach księży, dokonywanych przez tuziemców i miejscowych kozaków. Opisuje m.in. indywidualne historie prześladowanych duchownych: Eliasza Garbowskiego, Józefa Klimkiewicza i Franciszka Kozłowskiego (ciężko pobici i zranieni), Ignacego Klimowicza i Anioła Sosnowskiego (okradani), ks. Józefa Pawłowskiego (bestialsko zamordowany). Zawiera także trzy krótkie teksty dokumentowe ilustrujące tamte zdarzenia.

Słowa kluczowe:

XIX wiek, powstanie 1863 roku, Syberia Wschodnia, księża zesłańcy, Tunka, napady i zabójstwa

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Grzybowski M.M., Syn ziemi zawkrzeńskiej ks. Stanisław Pomirski 1835-1929, Płock 1994.

Józef Piłsudski na Syberii 1887-1892, oprac. E. Niebelski, Lublin 2018.

Kuczyński A., Syberia 400 lat polskiej diaspory, Wrocław 1998.

Librowicz Z., Polacy w Syberii, Kraków 1884.

Niebelski E., Ksiądz Krzysztof Szwermicki i 10 tysięcy wiorst po Syberii w 1859 i 1860 roku, oprac. E. Niebelski, Lublin 2018.

Niebelski E., „Lepsza nam kula niźli takie życie!” Polskie powstanie nad Bajkałem w 1866 roku, Lublin 2018.

Niebelski E., Tunka. Syberyjskie losy księży zesłańców 1863 roku, Wrocław 2011.

Niebelski E., Ksiądz Stanisław Pomirski – zesłaniec 1863 roku i kawaler Orderu Odrodzenia Polski, „Studia Polsko-Ukraińskie” (Przemyśl) [w druku].

Niebelski E., „Wywiózł furę papierów urzędowych”. Zbiory ks. Fryderyka Żyskara o duchownych zesłanych do Tunki, w: tegoż, Wobec roku 1863. Księża w powstaniu styczniowym i ich losy, Lublin 2016.

Niebielskij E., „Wiesna i osien' zdies korotkije”. Polskije swiaszczenniki-ssylnyje 1863 goda w sibirskoj Tunkie, Sankt-Peterburg 2021.

[Nowakowski E.], Wspomnienie o duchowieństwie polskim znajdującym się na wygnaniu w Syberii i Tunce przez E. Z S. [Edward z Sulgostowa], Poznań 1875.

Pietkiewicz K., Michał Mancewicz i jego czasy, „Niepodległość” 1931, t. 3.

Polskie powstanie nad Bajkałem 1866 roku. Nowe odsłony, red. naukowa E. Niebelski, Lublin 2022.

X. Ahasfer [F.J. Żyskar], Tunka. Opowiadanie o wsi Tunka, gdzie było na wygnaniu przeszło 150 księży, oparte na wspomnieniach naocznych świadków i odnośnych dokumentach, Poznań 1914.