English
Język Polski
Tajemnicza „racja fizyka”. O jednym frazeologizmie w Burzy
Abstrakt
Artykuł dotyczy znaczenia i pochodzenia frazeologizmu „racja fizykaˮ, który występuje w zakończeniu Burzy – jednego z ogniw poematu Pięć zarysów. Wyrażenie to, funkcjonujące w utworze jako żartobliwa riposta kwestionująca wcześniejszą wypowiedź, było dotychczas wiązane z łacińską konstrukcją ratio physica i opisywane w słownikach pod hasłem „fizykaˮ. Tymczasem bardziej prawdopodobne jest, że we frazeologizmie wykorzystano jedno z dawnych znaczeń rzeczownika „fizykˮ, obecne w XIX-wiecznej polszczyźnie gwarowej. Znaczenie to stało się podstawą żartobliwych ludowych powiedzeń „Racja fizyka, Kaśka butów nie ma” i „Racja fizyka, spadła świnia z chlewika” oraz omawianego frazeologizmu, notowanego także w źródłach literackich z XIX i pierwszej połowy XX w.
Słowa kluczowe:
Norwid, fizyk, fizyka, racja fizyka, frazeologia, frazeologizm, gwaraSzczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.